Phóng viên: Xin Thứ trưởng cho biết ý nghĩa chuyến công tác tại Hoa Kỳ của Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa qua?
Ðồng chí Hà Kim Ngọc: Với hơn 60 hoạt động bao gồm song phương kết hợp đa phương ở các tầng nấc khác nhau: tầm khu vực trong ASEAN và tầm toàn cầu với Liên hợp quốc, chuyến công tác là bước triển khai mạnh mẽ đường lối đối ngoại do Ðại hội Ðảng lần thứ XIII đề ra là độc lập, tự chủ vì hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa và hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng, góp phần nâng tầm đối ngoại đa phương và làm sâu sắc quan hệ song phương với Hoa Kỳ, một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của ta sau gần ba thập kỷ thiết lập quan hệ ngoại giao.
Phóng viên: Xin Thứ trưởng cho biết kết quả nổi bật của Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN-Hoa Kỳ?
Ðồng chí Hà Kim Ngọc: Tại Hội nghị cấp cao đặc biệt kỷ niệm 45 năm quan hệ giữa ASEAN và Hoa Kỳ, Việt Nam đã tham gia chủ động, tích cực, có trách nhiệm trong suốt quá trình chuẩn bị, tổ chức, xây dựng văn kiện; ở tất cả các cấp.
Ðặc biệt, các phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính phản ánh quan tâm chung của các nước, nêu cao vai trò trung tâm của ASEAN, tinh thần chân thành, tin cậy, trách nhiệm; chia sẻ về tầm nhìn đối với các vấn đề thế giới, khu vực và định hướng phát triển phù hợp lợi ích của ASEAN, Hoa Kỳ và cộng đồng quốc tế. Do đó, các phát biểu này được các nước đánh giá rất cao, tạo đồng thuận trong ASEAN, phối hợp hài hòa với đối tác Hoa Kỳ để Hội nghị đạt những kết quả quan trọng, tạo dấu ấn đặc biệt 45 năm. Ðó là thông qua Tuyên bố tầm nhìn chung ASEAN-Hoa Kỳ, đưa quan hệ hai bên sang giai đoạn mới là nâng lên tầm Ðối tác chiến lược toàn diện; đề ra các trọng tâm định hướng hợp tác trong đó ưu tiên phục hồi sau đại dịch, ổn định chuỗi cung ứng, phát triển xanh và bền vững; thu hẹp khoảng cách phát triển; ứng phó các thách thức an ninh truyền thống như bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trên các vùng biển và đại dương, trong đó có Biển Ðông, phù hợp luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982…, cũng như các thách thức an ninh phi truyền thống như chống biến đổi khí hậu, phòng, chống dịch bệnh trong tương lai.
Phóng viên: Một trong những mục đích của chuyến công tác của Thủ tướng là thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Liên hợp quốc. Chúng ta đã gặt hái được những gì sau chuyến công tác này, thưa Thứ trưởng?
Ðồng chí Hà Kim Ngọc: Thủ tướng Chính phủ đã có cuộc gặp với lãnh đạo các cơ quan quan trọng hàng đầu của Liên hợp quốc. Ðiều này rất có ý nghĩa, đúng vào dịp kỷ niệm 45 năm quan hệ Việt Nam-Liên hợp quốc, thể hiện thông điệp xuyên suốt của Việt Nam coi Liên hợp quốc là đối tác tin cậy hàng đầu vì hòa bình, hợp tác phát triển trên thế giới và người bạn tin cậy thủy chung, gắn bó lâu dài của Việt Nam; khẳng định Việt Nam luôn là đối tác chân thành, tin cậy, trách nhiệm và sẽ nỗ lực đóng góp hết sức mình vào công việc chung của Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế.
Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ đã trao đổi và nhận được sự đồng tình, đánh giá cao cũng như cam kết tiếp tục đồng hành của Liên hợp quốc đối với những chính sách đúng đắn của Việt Nam. Bên cạnh đó, ta đã tiếp tục tranh thủ nguồn lực hỗ trợ đa dạng, nhất là tri thức, kinh nghiệm và năng lực kết nối toàn cầu của các cơ quan Liên hợp quốc đối với những ưu tiên cấp bách của Việt Nam trong giai đoạn phát triển hiện nay.
Các lãnh đạo Liên hợp quốc tái khẳng định, Việt Nam là đối tác quan trọng, là hình mẫu thành công về phát triển bền vững và năng lực đóng góp cho mọi công việc trụ cột của Liên hợp quốc, qua đó có thể thấy uy tín, vị thế của đất nước ta trên trường quốc tế ngày càng cao.
Phóng viên: Bên cạnh các hoạt động đa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có nhiều hoạt động song phương, xin Thứ trưởng cho biết kết quả của các hoạt động này?
Ðồng chí Hà Kim Ngọc: Thủ tướng đã có các hoạt động song phương dày đặc, xuyên suốt từ khi đặt chân đến thủ đô Washington, qua Boston, New York, đến trước khi rời San Francisco. Ðây là những tiếp xúc, trao đổi trực tiếp ở cấp cao nhất và toàn diện nhất giữa hai nước sau gần hai năm gián đoạn do dịch bệnh. Thủ tướng đã gặp Tổng thống Joe Biden, Phó Tổng thống Kamala Harris, Chủ tịch Thường trực Thượng viện Hoa Kỳ, Chủ tịch Hạ viện, các bộ trưởng quan trọng nhất trong chính phủ, giới học giả, các doanh nghiệp tập đoàn hàng đầu và đông đảo đại diện bà con kiều bào ta. Lãnh đạo các bộ, ngành tháp tùng có hơn 40 cuộc gặp, làm việc, tọa đàm với các đối tác về các lĩnh vực kinh tế, thương mại, tài chính, ngân hàng, an ninh, quốc phòng, ứng phó biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, chuyển đổi số…
Tất cả các giới đều bày tỏ coi trọng quan hệ với Việt Nam, khẳng định tôn trọng thể chế chính trị, ủng hộ Việt Nam độc lập, thịnh vượng, mong muốn quan hệ song phương ngày càng phát triển sâu rộng, hiệu quả. Hai bên đã trao đổi thực chất, đối thoại thẳng thắn về quan hệ Ðối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ và các định hướng phát triển trong thời gian tới, hợp tác chặt chẽ để triển khai các kết quả quan trọng của các chuyến thăm cấp cao trước đây, nhất là Tuyên bố chung về tầm nhìn quan hệ hai nước nhân chuyến thăm Hoa Kỳ năm 2015 của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; khai thác tối đa tiềm năng, cơ hội hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, tiếp tục phối hợp giải quyết hiệu quả các vướng mắc.
Một điểm nhấn trong chuyến công tác, đó là Thủ tướng ta là lãnh đạo ASEAN duy nhất có phát biểu chính sách tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế Hoa Kỳ (CSIS) trong dịp này, và là lãnh đạo cấp cao đầu tiên của Việt Nam phát biểu tại Ðại học Harvard. Chính giới sở tại, dư luận trong ngoài nước đánh giá cao, các giới đón nhận tích cực thông điệp về sự chân thành, lòng tin và trách nhiệm trong hợp tác quốc tế và giải quyết các vấn đề toàn cầu cũng như thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ.
Dành thời gian thăm trụ sở và tiếp các tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu của Hoa Kỳ, dự tọa đàm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; thăm, rung chuông và tọa đàm với các tổ chức tài chính tại thị trường chứng khoán New York, Thủ tướng đã lắng nghe, chia sẻ quan tâm, mong muốn của doanh nghiệp và khẳng định Việt Nam nhất quán chủ trương tạo điều kiện thuận lợi, coi lợi ích của nhà đầu tư là lợi ích của chính mình, đề nghị các doanh nghiệp tham gia khắc phục hậu quả chiến tranh. Nhân dịp này, Thủ tướng chứng kiến 25 thỏa thuận được ký kết và trao giữa doanh nghiệp hai nước.
Phóng viên: Tại Hoa Kỳ có rất đông người Việt Nam sinh sống, làm việc, học tập. Xin Thứ trưởng cho biết, trong chuyến công tác, Thủ tướng có hoạt động gì quan tâm đến kiều bào?
Ðồng chí Hà Kim Ngọc: Ở cả bốn điểm đến, dù chương trình làm việc rất khẩn trương nhưng Thủ tướng đều dành nhiều thời gian gặp gỡ cộng đồng người Việt sở tại đến từ nhiều tầng lớp, hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, lắng nghe tâm tư tình cảm, nguyện vọng của bà con. Với đặc thù là cộng đồng người Việt ở nước ngoài đông đảo nhất, đa dạng nhất, những thông điệp rõ ràng về hòa hợp dân tộc, khát vọng vươn lên xây dựng một đất nước Việt Nam hòa bình, độc lập, hạnh phúc, phồn vinh, nhất là sự quan tâm của lãnh đạo Ðảng, Nhà nước và tình cảm chân thành, cởi mở của Thủ tướng dành cho kiều bào, bà con rất cảm động, được khích lệ và hưởng ứng mạnh mẽ.
Chuyến công tác lần này đến Hoa Kỳ của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Ðoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã thành công tốt đẹp, hoàn thành các mục tiêu đề ra, góp phần thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại của Ðảng và Nhà nước ta.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!
