Thời gian vừa qua, thanh long gặp khó khi xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc do phía Trung Quốc tăng cường các biện pháp phòng chống dịch bệnh Covid-19, dẫn đến tình trạng nhiều xe hàng thanh long bị tồn ứ tại các cửa khẩu. Thậm chí, tại một số cửa khẩu, phía Trung Quốc còn tạm dừng nhập khẩu thanh long, gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp và người trồng. Nhằm tìm giải pháp tránh phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc, đẩy mạnh năng lực tiêu thụ mặt hàng này, chiều 30/8, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công thương) đã tổ chức Hội nghị giao thương trực tuyến thanh long Việt Nam với các thị trường xuất khẩu tiềm năng 2021.
Nguồn cung dồi dào
Theo Giám đốc Sở Công thương tỉnh Long An Nguyễn Tuấn Thanh, diện tích trồng thanh long toàn tỉnh hiện khoảng 12.000 ha, sản lượng 330.000 tấn/năm, tập trung chủ yếu ở huyện Châu Thành. Hiện thanh long Châu Thành đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý và được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ tại 5 quốc gia trên thế giới.
Đối với tỉnh Bình Thuận, ông Biện Tấn Tài - Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh cho biết: Toàn tỉnh hiện có 33.750 ha thanh long, trong đó có 11.936 ha trồng theo chuẩn VietGAP và hơn 500 ha đạt chuẩn Global GAP. Thanh long của tỉnh chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore... Ngoài ra có xuất khẩu sang một số nước châu Âu nhưng số lượng chưa nhiều.
Thanh long hiện được xác định là loại trái cây có lợi thế cạnh tranh cao trong số các loại trái cây ở Việt Nam, đồng thời cũng được xếp vào nhóm mặt hàng trái cây xuất khẩu chủ lực.
Theo Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại Vũ Bá Phú, thanh long Việt Nam hiện đang xuất khẩu đi nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm 80% thị phần. Ngoài ra là xuất khẩu sang Thái lan, Indonesia…, và các thị trường chất lượng cao như: EU, Nhật Bản, Australia... Ngoài quả tươi, còn có các sản phẩm chế biến như: thanh long sấy khô, sấy dẻo, nước ép si rô, snack thanh long, rượu vang thanh long, kem thanh long, chả cá thanh long, bánh mỳ thanh long… Việc đa dạng các sản phẩm giá trị gia tăng từ thanh long của các địa phương và doanh nghiệp là hướng đi đúng để mở rộng kênh tiêu thụ, giảm sức ép mùa vụ, phát triển thị trường và thương hiệu sản phẩm.
Mở rộng thị trường tiêu thụ
Theo thông tin từ Cục Xúc tiến thương mại, hiện nay thị trường Trung Quốc đang siết chặt yêu cầu về chất lượng sản phẩm, hơn nữa diện tích trồng thanh long của Trung Quốc cũng tăng mạnh, đã ngang bằng Việt Nam nên về lâu dài sẽ tác động lớn đến sản lượng nhập khẩu, gây khó cho doanh nghiệp Việt Nam. Do đó cần mở rộng thị trường thanh long ra nhiều quốc gia khác.
Ông Nguyễn Phú Hòa, Trưởng cơ quan thương vụ Việt Nam tại Australia thông tin: 6 tháng đầu năm 2021, xuất khẩu thanh long sang Australia tăng trưởng 84%. Ngoài thanh long đỏ thì thanh long vỏ vàng ruột trắng cũng đang cháy hàng, được người tiêu dùng rất ưa chuộng. Điều lưu ý với trái thanh long xuất khẩu sang Australia hiện nay là bảo đảm chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm, tuyệt đối không để nhiễm nấm. Đầu tháng 9, Thương vụ sẽ tổ chức chương trình dùng thử thanh long Việt Nam để tiếp thị tới đông đảo người dùng hơn, nhất là những khách hàng phương Tây tại Australia.
Đối với thị trường Nhật Bản, Tham tán thương mại Việt Nam tại Nhật Bản Tạ Đức Minh cho biết: Hiện thanh long Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản có thị phần khá lớn. Từ năm 2009, Việt Nam xuất khẩu thanh long tươi ruột trắng sang Nhật Bản với sản lượng 2.000 tấn/năm, chiếm 80% thị phần thanh long tiêu thụ tại Nhật Bản.
Hiện, để xuất khẩu thanh long sang Nhật Bản được thuận lợi, các doanh nghiệp cần lưu ý các tiêu chuẩn như: đóng thùng từ 10-12 trái, có bao ni lông cho mỗi trái. Về chỉ tiêu chất lượng, phải được xử lý thô, làm sạch, xử lý hơi nước nóng, tối thiểu 47,5 độ C trong 40 phút, bảo đảm chất lượng dinh dưỡng, kiểm dịch thực vật theo quy định. Về mẫu mã, quả phải đẹp, màu đỏ hơn 70% diện tích vỏ quả, tai quả thẳng, dày, cứng, quả không có vết thâm, đốm xanh, vết do nấm hay côn trùng gây ra…
Do người Nhật Bản coi thanh long là loại quả giàu chất dinh dưỡng nên cơ hội cho thanh long vào thị trường này còn rộng mở. Về lâu dài, các doanh nghiệp nên tăng cường các sản phẩm chế biến từ thanh long như: nước thanh long đóng chai, thanh long sấy dẻo, kẹo thanh long… để phù hợp hơn với thị hiếu người tiêu dùng.
