Phớt lờ quy định
Theo Sở Giáo dục và Ðào tạo (GD và ÐT) Hà Nội, năm học 2017-2018, ngành GD và ÐT Thủ đô dự kiến có số lượng lớn học sinh tham gia xét tuyển vào các lớp đầu cấp (lớp 1 là 145 nghìn học sinh, lớp 6: 109.300 học sinh). Ngoài ra, các trường THPT công lập dự kiến tuyển 56.840 học sinh, các trường ngoài công lập 12.660 học sinh. Các trường tiểu học, THCS tiếp tục sử dụng phần mềm hỗ trợ tuyển sinh trực tuyến theo hình thức xét tuyển; các trường THPT tuyển sinh vào lớp 10 theo hình thức thi tuyển kết hợp xét tuyển. Thời gian tuyển sinh bằng hình thức trực tuyến dự kiến diễn ra từ ngày 15 đến 30-6; tuyển sinh bằng hình thức trực tiếp từ ngày 1 đến 15-7.
Trong vai phụ huynh học sinh, chúng tôi đến Trường phổ thông quốc tế Newton (quận Bắc Từ Liêm) đúng lúc có khá đông phụ huynh làm thủ tục tuyển sinh cho con. Theo một cán bộ tư vấn tuyển sinh (tên là Long), nhà trường đã tuyển sinh từ ngày 2-1-2017 (từ lớp 1 đến lớp 12) đến khi đủ chỉ tiêu. Riêng lớp 1, chỉ tiêu là sáu lớp nhưng đã tuyển được bốn lớp; phụ huynh cần đăng ký nhập học sớm cho con để được hưởng nhiều ưu đãi. Học sinh xin nhập học phải tham dự các bài kiểm tra xếp lớp đầu vào và phải đạt kết quả trúng tuyển để đủ điều kiện nhập học. Ngoài ra, phụ huynh cũng nên cho con học chương trình "Bé làm quen với lớp 1", vào các ngày thứ bảy để có nhiều cơ hội trong quá trình tuyển sinh.
Trường tiểu học quốc tế Gateway (quận Cầu Giấy) cũng có thông báo tuyển sinh (từ lớp 1 đến lớp 7) từ ngày 7-1 đến 31-7-2017. Cán bộ hướng dẫn tuyển sinh của trường giới thiệu, bên cạnh những thủ tục cần thiết, từ tháng 3-2017, học sinh sẽ trải qua vòng kiểm tra năng lực nhận thức đầu vào bằng hình thức phỏng vấn. Ngoài ra, phụ huynh có thể đăng ký nhập học sớm cho con (trước ngày 1-3) để nhận một số ưu đãi (giảm giá từ 15 đến 30%) đối với tiền học phí, xây dựng, chương trình kỹ năng sống. Tương tự, tại Trường tiểu học quốc tế Thăng Long (quận Hoàng Mai), cũng có thông báo và tổ chức bán hồ sơ tuyển sinh vào lớp 1 (sáu lớp) từ ngày 4-1-2017 đến khi hết chỉ tiêu. Tại đây, có khá đông phụ huynh đến mua hồ sơ. Chúng tôi được tư vấn: Nếu không đăng ký và nộp lệ phí dự tuyển khẩn trương thì sẽ không còn cơ hội vào trường.
Thực tế cho thấy, công tác tuyển sinh vào các lớp đầu cấp tại Hà Nội năm nào cũng xảy ra tình trạng lộn xộn. Ðiều đó không chỉ gây xáo trộn, ảnh hưởng đến việc dạy và học đối với học sinh, mà còn tạo tâm lý nhấp nhổm, lo lắng cho các bậc phụ huynh và xã hội. TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội tâm lý Giáo dục học Hà Nội cho rằng: Khác với trường công lập, trường ngoài công lập phải tự chủ hoàn toàn về nhân sự, tài chính. Vì vậy, trong tuyển sinh cần có cơ chế thực hiện mềm dẻo, linh hoạt nhưng phải bảo đảm đúng quy định. Việc các trường ngoài công lập đã tổ chức bán hồ sơ tuyển sinh từ trước Tết Nguyên đán và cho rằng đó chỉ là tư vấn, chuẩn bị là điều khó chấp nhận.
Tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm
Về việc Trường phổ thông quốc tế Newton tuyển sinh sớm, cô giáo Lê Thị Chính, Hiệu trưởng Trường lý giải: Nhà trường không tổ chức tuyển sinh mà chỉ khảo sát, thăm dò xem có bao nhiêu phụ huynh lựa chọn các chương trình học tập. Tuy nhiên, khi chúng tôi đưa ra bằng chứng chứng minh nhà trường đã tổ chức tuyển sinh sớm; có kế hoạch kiểm tra xếp lớp đầu vào, cô giáo Lê Thị Chính khẳng định, đó không phải là tuyển sinh mà là công tác chuẩn bị (!?) Không thỏa mãn với những giải thích này, chúng tôi đã có buổi làm việc với Trưởng phòng GD và ÐT quận Bắc Từ Liêm Lê Thị Thu Hương. Sau khi, chúng tôi đưa ra bằng chứng về việc Trường phổ thông quốc tế Newton đã tuyển sinh được bốn lớp thì bà Hương cho biết như vậy là sai quy định. Phòng GD và ÐT sẽ yêu cầu tạm dừng, gỡ thông báo tuyển sinh và rút kinh nghiệm. Ðiều đó cho thấy, một trong những nguyên nhân dẫn tới việc tuyển sinh sai quy định là do công tác quản lý, chỉ đạo lỏng lẻo, xử lý chưa nghiêm túc.
Ðề cập việc Trường tiểu học quốc tế Gateway tuyển sinh sớm, Phó trưởng Phòng GD và ÐT quận Cầu Giấy Nguyễn Anh Tuấn cho biết chưa nắm được thông tin. Phòng sẽ kiểm tra, rà soát không chỉ Trường phổ thông quốc tế Gateway mà tất cả các trường trên địa bàn. Những trường thực hiện không nghiêm túc sẽ bị nhắc nhở, chấn chỉnh và yêu cầu rút kinh nghiệm. Ðáng chú ý, sau khi chúng tôi đi thực tế tại Trường tiểu học quốc tế Thăng Long, mặc dù đã nhiều lần liên hệ làm việc, nhưng Trưởng phòng GD và ÐT quận Hoàng Mai Bùi Thị Thanh liên tục né tránh dù biết rõ sự việc.
Trao đổi ý kiến với chúng tôi, Phó Giám đốc Sở GD và ÐT Hà Nội Phạm Văn Ðại khẳng định: Ðến nay, sở vẫn chưa ban hành hướng dẫn tuyển sinh. Tuy nhiên, công tác tuyển sinh năm học 2017-2018 về cơ bản vẫn giữ ổn định như năm học 2016-2017. Ðể thực hiện nghiêm công tác tuyển sinh vào các trường mầm non,
lớp 1, lớp 6, Sở GD và ÐT Hà Nội yêu cầu các Phòng GD và ÐT kiểm tra, chỉ đạo các trường trực thuộc trên địa bàn, nhất là những trường ngoài công lập tuyệt đối không được tổ chức bán hồ sơ, cho đăng ký tuyển sinh trước thời gian quy định. Những trường để xảy ra tình trạng tuyển sinh sớm, hiệu trưởng nhà trường, Trưởng phòng GD và ÐT phải chịu hoàn toàn trách nhiệm và bị xử lý nghiêm.
Năm nào cũng vậy, thời điểm trước, trong mỗi mùa tuyển sinh, Sở GD và ÐT Hà Nội thường ban hành một số văn bản nhắc nhở, chấn chỉnh nhưng nhiều trường vẫn phớt lờ thực hiện sai quy định. Vì vậy, bên cạnh việc ra các văn bản mang tính pháp lệnh, Sở GD và ÐT Hà Nội cần thường xuyên tổ chức kiểm tra, xử lý nghiêm những vi phạm, nhất là người đứng đầu đơn vị.
