Triển lãm Đa diện 4 của nhóm họa sĩ Đa diện, khai mạc 18 giờ ngày 16-7 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, nhẽ ra đã tổ chức từ tháng 3, nhưng bị hoãn bởi lý do bất khả kháng: đại dịch Covid 19, hứa hẹn sẽ mang tới âm hưởng mạnh mẽ hơn, tươi sáng hơn cho công chúng hội họa…, ngay giữa mùa hè oi nồng nắng nóng.
12 họa sĩ của Đa diện 4, phần đông đã có sự nghiệp riêng tên tuổi riêng, chấp nhận làm bè cho nhau, tôn nhau lên, loại bỏ chuyện cố tình chơi trội hay lấn lướt, để cho chính tác phẩm của mình nói về mình. Tào Linh khúc triết nghiêm ngắn, Doãn Hoàng Lâm cuồn cuộn, Nguyễn Minh (phố) văn minh thành thị, một Nguyễn Minh khác - Minh béo trữ tình trong trẻo, Nguyễn Mạnh Hùng (Hùng rô) sục sôi dữ dội, Nguyễn Công Hoài gay gắt quyết liệt, Chu Viết Cường quyến luyến vấn vít, Dương Tuấn ưu tư hoài cổ, Bùi Hoàng Dương đa mang biến chuyển, Khổng Đỗ Duy linh hoạt chắc chắn, Nguyễn Huân đăm chiêu gai góc, Phạm Tuấn Phong nội tâm thơ trẻ…, tất cả đều nội lực, bản lĩnh, chấp nhận dấn thân trên hành trình đã chọn lựa.
Từng ấy cá tính gộp vào một phòng tranh đủ để làm nên khối lập phương đa diện, và cũng đủ để có góc nhìn soi chiếu về đời sống hội họa giá vẽ đương thời, tuy nhiên cũng có tuyên ngôn riêng, tuyên ngôn của sự điềm tĩnh, tự chủ, không bị cuốn theo các trào lưu xu hướng bề nổi, không bị những ồn ã giao đãi thường tình làm cho sốt ruột.
 |
Tranh của họa sĩ Tào Linh.
Thị trường mỹ thuật dường như chưa bao giờ sôi động, và cũng chưa bao giờ phải chịu nhiều bẽ bàng tổn thương như hiện nay, các họa sĩ Đa diện, người này người khác, lúc này lúc khác, đều có ý thức để đắp bồi, trau dồi bản lĩnh trước thực tại. Từng diện mạo riêng làm nên cái Đa diện chung, là từng ấy cái tôi bản sắc, thể hiện quá trình lao động nghệ thuật say đắm, chín chắn của mỗi cá nhân.
Trong thông cáo báo chí được phát đi, nhóm Đa diện 4 nhấn mạnh: “Thời gian giãn cách xã hội vừa qua đã có tác động nhiều đến đời sống và sáng tác của các nghệ sĩ. Nhưng các họa sĩ, vốn đã quen làm việc riêng lẻ, dịch bệnh không ảnh hưởng nhiều đến thói quen làm việc của họ, nhưng cũng khiến họ có thời gian hơn, có quãng lùi để nghiền ngẫm suy tính nhiều hơn về việc thực hành hội họa. Đây chính là quãng thời gian khám phá lại bản thân của nhóm họa sĩ Đa diện”. Bởi thế, các họa sĩ, dù có cực đoan hay cô độc tới đâu, cũng khó thể tách mình ra khỏi bối cảnh xã hội, không thể dửng dưng với dòng chảy cuộc sống hiện diện trong mình…
Với thói quen tạo lập từ Đa diện 1, 2, 3, Đa diện 4 cũng chọn khách mời tham gia. Đặc biệt hơn, khách mời của Đa diện 4, ngoài họa sĩ lão thành Trần Huy Oánh, thầy của hầu hết những người trong nhóm, còn ba họa sĩ nước ngoài. Covid-19, dịch bệnh cùng lắm là làm trì hoãn một hoạt động cụ thể, có thể tạm thời làm cách ngăn những đường biên giới vật chất, chứ khó gia tăng tác động được tới những khoảng cách của lòng người, của tình hữu nghị và đoàn kết. Ba họa sĩ quốc tế, Igors Gaivoronskis đến từ Latvia, Helidon Haliti của đất nước Albani, và Besnik Xhemaili của Kosovo xinh đẹp cùng hiện diện, như một dấu chí thể hiện “khát vọng vươn xa”, vươn ra khỏi ranh giới hữu hình và vô hình của các họa sĩ Đa diện…
Bên cạnh sự đèm đẹp những tưởng đã thành chủ lưu của hội họa trong bối cảnh này, Triển lãm Đa diện 4 có thể đem tới một nhận thức mới, chọn lựa mới cho công chúng và giới sưu tầm nghệ thuật, với những tác phẩm phải xem kỹ hơn, nhìn thấu đáo hơn, lắng nghe nhiệt tình hơn để cùng đồng cảm, chia sẻ với các nghệ sĩ trong con đường hành xác chính bản thân mình…
