Dự lễ kỷ niệm còn có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Phạm Minh Chính, Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng Ban Tổ chức T.Ư; Võ Văn Thưởng, Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư; Vương Đình Huệ, Phó Thủ tướng Chính phủ; các đồng chí Bí thư T.Ư Đảng: Phan Đình Trạc, Trưởng Ban Nội chính T.Ư; Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng lý luận T.Ư; các đồng chí Ủy viên T.Ư Đảng; đại diện các ban, bộ, ngành T.Ư, các tỉnh, thành phố trong cả nước; các Mẹ Việt Nam Anh hùng, các Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, các cựu chiến binh, thương binh, bệnh binh, cựu thanh niên xung phong và thân nhân các gia đình liệt sĩ, thương binh và đông đảo quần chúng nhân dân.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Nghệ An là hậu phương của tiền tuyến lớn miền nam và là tiền tuyến lớn của hậu phương miền bắc. Với vị trí đặc biệt quan trọng trên tuyến đường 15 huyết mạch chi viện cho chiến trường miền nam, Truông Bồn đã trở thành trọng điểm đánh phá ác liệt của đế quốc Mỹ. Chỉ trong vòng bốn năm, từ năm 1964 đến năm 1968, trọng điểm này đã phải hứng chịu 18.936 quả bom các loại và hàng nghìn quả tên lửa. Dưới mưa bom, bão đạn của kẻ thù, hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ, dân công hỏa tuyến và người dân đã kiên cường bám trụ, mưu trí, chiến đấu dũng cảm với quyết tâm sắt đá “tim có thể ngừng đập, nhưng đường không thể tắc”; “sống bám cầu, bám đường; chết kiên cường dũng cảm”, giữ vững mạch máu giao thông cho những đoàn xe, đoàn quân ra tiền tuyến...
Trên cung đường Truông Bồn đầy ác liệt này, quân và dân Nghệ An đã góp hai triệu ngày công, đào đắp hàng triệu m3 đất đá; đưa hơn 94 nghìn lượt xe cơ giới qua lại an toàn; vận chuyển và giải tỏa hơn một triệu tấn hàng. 1.240 người con ưu tú thuộc các lực lượng quân đội, công an, thanh niên xung phong (TNXP), dân công hỏa tuyến đã ngã xuống, mãi mãi nằm lại trong lòng đất mẹ. Tiêu biểu có 13 TNXP Tiểu đội 2 - “Tiểu đội Thép” thuộc Đại đội 317, Đội 65, Tổng đội TNXP Nghệ An đã trở thành những tấm gương bất tử của chủ nghĩa yêu nước và cách mạng. Các anh, các chị hy sinh ở tuổi 18, đôi mươi khi đang làm nhiệm vụ mà chỉ còn ít giờ đồng hồ nữa Không quân Mỹ tạm ngừng ném bom miền bắc. Tấm gương hy sinh anh dũng của các anh, các chị đã góp phần tiếp thêm sức mạnh cho toàn quân, toàn dân ta đi đến ngày toàn thắng và viết nên một huyền thoại Truông Bồn.
Phát biểu tại buổi lễ, thay mặt Đảng và Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, Nghệ Tĩnh là một trong những hậu phương lớn trực tiếp của tiền tuyến, là đầu mối giao thông đặc biệt quan trọng kết nối các tuyến đường huyết mạch để vận chuyển cán bộ, chiến sĩ, quân lương, đạn dược từ hậu phương miền bắc chi viện cho tiền tuyến lớn miền nam. Đã có hàng vạn cán bộ, chiến sĩ dân công hỏa tuyến, TNXP và người dân tham gia giữ vững tuyến đường quan trọng này. Các vị trí chiến lược như Ngã ba Đồng Lộc, Truông Bồn… đã trở thành trung tâm đánh phá ác liệt. Những chiến sĩ TNXP là lực lượng chủ công thực hiện nhiệm vụ rà phá bom nổ chậm, san lấp hố bom mở đường ra tiền tuyến. Cách đây đúng nửa thế kỷ, rạng sáng ngày 31-10-1968, nơi đây Truông Bồn thiêng liêng huyền thoại, 13 chiến sĩ của tiểu đội thép của đại đội 317, tổng đội TNXP, trong đó có chiến sĩ đã hoàn thành nhiệm vụ, người đã nhận quyết định ra quân, người đã định ngày đám cưới. Nhưng tất cả đều không ngần ngại, vẫn tình nguyện xung phong để giữ bằng được sự thông suốt mạch máu giao thông nối hậu phương ra tiền tuyến.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng khẳng định: Kỷ niệm 50 năm Chiến thắng Truông Bồn là dịp cùng ôn lại ký ức, những tên người, tên núi, tên sông, những vùng đất linh thiêng gắn liền với những chiến công đã trở thành huyền thoại; bày tỏ lòng thành kính, tri ân sâu nặng đối với sự hy sinh to lớn của hàng triệu Anh hùng, liệt sĩ, thương binh, bệnh binh trên cả nước đã không tiếc tuổi xuân, không tiếc tính mạng mình, bình thản nhận mọi nhiệm vụ, xông pha vào những nơi hiểm nguy nhất với tinh thần “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Sự hy sinh của 13 chiến sĩ là tấm gương sáng ngời về sự hy sinh to lớn của các thế hệ tuổi trẻ của hàng nghìn TNXP Nghệ An cũng như hàng chục vạn TNXP cả nước. Các chị, các anh đã hiến dâng trọn tuổi thanh xuân và cả máu xương của mình vì độc lập, tự do, thống nhất đất nước. Để thông đường cho các đoàn quân kịp giờ ra trận, hàng nghìn TNXP đã mãi mãi nằm lại mảnh đất này. Như lời của nhà thơ Lâm Thị Vỹ Dạ ca ngợi “Tên con đường là tên em gửi lại/ Cái chết em xanh khoảng trời con gái/ Tôi soi mình vào cuộc sống các em".
 |
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các đại biểu tham dự lễ kỷ niệm.
“Cùng với Đồng Lộc, Hang tám cô, Thành cổ Quảng Trị và nhiều địa danh lịch sử khác, Truông Bồn đã đi vào lịch sử như một huyền thoại về mảnh đất thiêng liêng, thấm đẫm máu đào của các Anh hùng liệt sĩ, là biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa Anh hùng cách mạng, là dấu son cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, là niềm tự hào của tất cả chúng ta và các thế hệ con cháu về một thời chiến tranh ác liệt, về chiến thắng vẻ vang, oanh liệt trước mọi quân thù xâm lược. Truông Bồn mãi mãi là địa chỉ đỏ giáo dục các thế hệ về truyền thống Anh hùng của dân tộc, về tinh thần yêu nước nồng nàn, ý chí cách mạng kiên cường của cha anh đi trước góp phần cho dân tộc, đất nước ta phát triển vững vàng như ngày hôm nay”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Trong buổi lễ trang trọng, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trân trọng gửi đến các đồng chí lão thành, các Anh hùng lực lượng vũ trang, các thương binh, bệnh binh, cựu chiến binh, cựu thanh niên xung phong và thân nhân các gia đình thương binh, liệt sĩ tỉnh Nghệ An cũng như cả nước lời thăm hỏi ân cần và tình cảm tri ân sâu sắc. Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách, quan tâm đến chế độ, chăm sóc người có công, các thương binh, bệnh binh, các cựu TNXP, thân nhân các Anh hùng liệt sĩ. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, hiện vẫn còn rất nhiều cựu chiến binh, thương binh, cựu thanh niên xung phong, thân nhân các Anh hùng, liệt sĩ… còn gặp nhiều vất vả, khó khăn trong cuộc sống cần được sẻ chia giúp đỡ. Đó là trách nhiệm cả hệ thống chính trị và của mỗi chúng ta, những người hôm nay được sống trong hòa bình và phát triển.
Thủ tướng cũng hoan nghênh và biểu dương Đảng bộ, chính quyền Nghệ An đã luôn quan tâm đến công tác đền ơn, đáp nghĩa, chăm sóc các đối tượng chính sách và người có công, quan tâm xây dựng các “địa chỉ đỏ” để giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ mà Khu di tích quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh và Khu di tích Truông Bồn là những địa chỉ tiêu biểu. Thủ tướng mong muốn, hành động đền ơn đáp nghĩa này sẽ được nhân lên nhiều hơn nữa, được thực hiện thường xuyên, liên tục không ngừng nghỉ, và bằng nhiều việc làm cụ thể, thiết thực.
Thay mặt lãnh đạo tỉnh, đồng chí Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên T.Ư Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An phát biểu, khẳng định: Kế thừa và phát huy truyền thống quê hương Xô-viết Anh hùng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Nghệ An đoàn kết một lòng, quyết tâm phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ 18 đã đề ra, xây dựng Nghệ An đến năm 2020 trở thành trung tâm kinh tế của vùng Bắc Trung Bộ và tỉnh khác khu vực phía bắc.
Truông Bồn từ mảnh đất được mệnh danh là “túi bom, chảo lửa” năm xưa, giờ đây đã hồi sinh, phát triển cùng với quê hương, đất nước. Với lòng biết ơn và tưởng nhớ các Anh hùng liệt sĩ đã hy sinh tại Truông Bồn, địa danh này được xây dựng thành Khu di tích lịch sử cấp quốc gia. Tập thể 14 chiến sĩ TNXP Truông Bồn thuộc Đại đội 317, Đội 65, Tổng đội TNXP chống Mỹ cứu nước tỉnh Nghệ An đã được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân năm 2008. Truông Bồn đã trở thành địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước cho tuổi trẻ, là địa chỉ văn hóa tâm linh đón hàng vạn đồng bào, chiến sĩ về đây tri ân, thăm viếng anh linh các Anh hùng, liệt sĩ…
Trong khuôn khổ chương trình, các đồng chí Ủy viên T.Ư Đảng: Thuận Hữu, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; Nguyễn Đắc Vinh, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An tặng 25 sổ tiết kiệm cùng nhiều phần quà thiết thực cho đại diện thân nhân 13 Anh hùng liệt sĩ TNXP Truông Bồn, nhân chứng lịch sử Trần Thị Thông, nguyên hai đại đội phó Đại đội TNXP 317 cùng đại diện chín gia đình cựu TNXP có hoàn cảnh khó khăn cùng Ban quản lý Khu di tích lịch sử quốc gia Truông Bồn và Quỹ khuyến học Nghệ An với tổng số tiền gần một tỷ đồng.
 |
Đồng chí Thuận Hữu và đồng chí Nguyễn Đắc Vinh trao quà cho các gia đình chính sách.
Chương trình nghệ thuật “Truông Bồn - miền đất huyền thoại” đã tái hiện sự hy sinh anh dũng của các TNXP cũng như tưởng nhớ, tôn vinh các Anh hùng liệt sĩ trên tuyến lửa Truông Bồn huyền thoại do các nghệ sĩ Nhà hát Nghệ thuật Đương đại Việt Nam và Đoàn ca múa nhạc Nghệ An thực hiện, đã để lại những ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả.
Trước lễ kỷ niệm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng đại biểu và lãnh đạo tỉnh Nghệ An dâng hương, dâng hoa tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Khu di tích lịch sử quốc gia Truông Bồn.
* Sau Lễ kỷ niệm, tại nhà điều hành Ban quản lý Khu di tích lịch sử quốc gia Truông Bồn, đồng chí Thuận Hữu, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân đã trao số tiền đóng góp vào Ban quản lý Khu di tích lịch sử quốc gia Truông Bồn cho Giám đốc Ban quản lý Khu di tích lịch sử quốc gia Truông Bồn Chu Vĩnh Hiệp và Chủ tịch Hội Khuyến học Nghệ An Trần Xuân Bí mỗi đơn vị 100 triệu đồng nhằm góp phần tôn vinh lịch sử cách mạng, khuyến học, chăm sóc thế hệ tương lai của đất nước.
* Đồng chí Thuận Hữu cùng đoàn công tác Báo Nhân Dân đã dâng hương, dâng hoa tại khu mộ 13 Anh hùng liệt sĩ TNXP và tưởng niệm tại Khu di tích lịch sử quốc gia Truông Bồn.
