Đây là lần đầu tiên cộng đồng Việt Nam tại Pháp và Học viện âm nhạc thành phố Rouen của Pháp làm ra một CD gồm bài hát cách mạng đi cùng năm tháng. Tham gia thu đĩa CD này có bốn thế hệ Việt kiều tại Pháp, trong đó có những đã tham gia phong trào hợp xướng Việt Kiều yêu nước từ những năm 1965, có các cháu thiếu nhi xưa (nay đã lớn tuổi), và các cháu thiếu nhi của nhóm Âu Việt, hiện đang sinh hoạt tại Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Pháp.
Ngoài điểm nội bật về sự kết nối giữa các tác phẩm âm nhạc cách mạng từ xưa cho tới nay, đây có lẽ là lần đầu tiên các tác phẩm này được trình diễn bằng giữa kết hợp giữa một dàn hợp xướng không chuyên với một nhạc trưởng và dàn nhạc trẻ chuyên nghiệp của nhạc viện Rouen.
Tác phẩm CD Tổ quốc yêu thương này là sản phẩm của nỗ lực chung giữa một nhóm người Việt Nam với các bạn bè của họ là người nước ngoài, người Pháp, cùng hát, cùng đàn các tác phẩm kinh điển của Việt Nam. CD cũng bao gồm ít nhất tác phẩm được quy tụ tới ba thế hệ người hát hợp xướng trong cộng đồng người Việt tại Pháp: thế hệ cao tuổi, thanh niên và thiếu nhi và các bạn sinh viên trong nước sang Pháp học.
Với chủ đề “Tổ quốc yêu thương, HCQH cùng dàn nhạc giao hưởng nhạc viện Rouen trình bày 11 bài hợp xướng Việt Nam, chia thành hai phần dưới sự chỉ huy của ông Claude Brendel, người rất yêu Việt Nam, ông Claude đã về Hà Nội chỉ huy dàn nhạc giao hưởng Hà Nội nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long.
Phần thứ nhất, các tác phẩm hợp xướng tiêu biểu đi cùng năm tháng của dòng nhạc cách mạng Việt Nam, đó là: "Hồi tưởng" của Hoàng Vân, "Ca ngợi Tổ quốc" của Hồ Bắc, "Tiếng hát người chiến sĩ biên thùy" của Tô Hải, "Du kích sông Thao" và "Việt Nam quê hương tôi" của Đỗ Nhuận.
Phần thứ hai là các ca khúc ca ngợi biển Việt Nam, ca ngợi công cuộc bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ trên biển của đất nước. Đây là các ca khúc nổi tiếng về biển Việt Nam như "Lướt sóng ra khơi" của Thế Dương, "Tình em biển cả" của Nguyễn Đức Toàn, "Đất nước bên bờ sóng" của Thái Văn Hóa. Bài hát được sáng tác gần đây là "Tổ quốc gọi tên mình" của Đinh Trung Cẩn. Đây vốn không phải là các tác phẩm hợp xướng nhưng đã được một số nhạc sĩ trong nước chuyển soạn thành hợp xướng dành riêng cho HCQH.
 |
Các thành viên Hợp ca quê hương chụp ảnh kỷ niệm trước Học viện âm nhạc Rouen.
Toàn bộ các bài hát trong CD cũng chính là những tiết mục tiêu biểu mà HCQH đã biểu diễn trong suốt 6 năm qua. Do vậy CD này cũng là một mốc đầy ý nghĩa trong chặng đường mà HCQH đã đi qua.
Ông Nguyễn Tích Kỳ, cho biết: "Chúng tôi muốn nhấn mạnh từ “nguyên gốc”, các tác phẩm hợp xướng kinh điển nói trên cùng với phần đệm của một dàn nhạc giao hưởng, với mong muốn được góp phần vào việc tôn vinh, bảo tồn và phát huy một loại hình di sản văn hóa phi vật thể vô cùng quý báu của Việt Nam, giống như tinh thần của UNESCO nơi đã từng hỗ trợ chúng tôi dàn dựng và giới thiệu tác phẩm Người Hà Nội nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Đồng thời, chúng tôi cũng mong muốn giữ gìn và phát huy một truyền thống văn hóa đã có từ gần nửa thế kỷ nay của cộng đồng người Việt Nam tại Pháp - đó truyền thống hát hợp xướng".
Ông Nguyễn Tích Kỳ cho biết: "Bằng cách đó, chúng tôi muốn góp phần cổ vũ tinh thần yêu nước trong cộng đồng người Việt tại Pháp, nhất là thế hệ trẻ. Cũng bằng cách đó, chúng tôi muốn bạn bè quốc tế biết đến Việt Nam, biết đến vấn đề chủ quyền biển, đảo của Việt Nam một cách sinh động và tự nhiên nhất. Tinh thần này của chúng tôi, thực chất, cũng là sự tiếp nối của một truyền thống có sẵn trong phong trào người Việt Nam tại Pháp. Và, nội dung “biển Việt Nam” trong dự án CD này chính là sự tiếp nối của mạch cảm xúc và tinh thần đó".
Ông Nguyễn Tích Kỳ là người luôn sát cánh, động viên vợ là bà Ngân Hà - người sáng lập Dàn hợp xướng hợp ca Quê hương - trong những lúc khó khăn và là người tham gia nhóm ngay từ những ngày đầu.
Mong ước ra đĩa CD này được hình thành rõ hơn khi HCQH có dịp làm việc chung với nhạc trưởng Claude Brendel của Nhạc viện Rouen vào năm 2014 trong hai đêm nhạc do HCQH tự đứng ra tổ chức nhằm hưởng ứng năm giao lưu văn hóa Việt - Pháp. Ngưỡng mộ các tác phẩm hợp xướng của Việt Nam và quý mến tâm huyết của các thành viên HCQH, nhạc trưởng Brendel đã cam kết cùng với các nhạc công trong dàn nhạc giao hưởng của mình chỉ huy và đệm nhạc miễn phí cho một CD của HCQH mà theo lời nhạc trưởng là để “tôn vinh âm nhạc Việt Nam”. Đây chính là cơ hội vô cùng quý hiếm và là cú hích giúp HCQH quyết tâm hiện thực hóa ước mơ của mình.
 |
Các cán bộ Sứ quán Việt Nam tại Pháp xuống phòng thu động viên Nhạc trưởng Claude Brendel và bà Ngân Hà.
Ông Claude Brendel chia sẻ về những khó khăn trước khi chuẩn bị ghi đĩa CD: "Tôi muốn nói rằng, là một nhạc trưởng thì cần phải hiểu bản nhạc và tiếc là tôi không biết nói tiếng Việt và cũng không biết đọc tiếng Việt. Tuy nhiên qua tự đề bài hát và giai điệu tôi cũng hiểu phần nào ý nghĩa mà tác giả muốn truyền đạt lại. Ngoài ra các bạn Việt Nam cũng giúp dịch lời lại cho tôi, và qua các này tôi truyền đạt lại cho dàn nhạc ý nghĩa của bài hát, mỗi bài hát là một câu chuyện riêng mà chúng tối kể cho khán giả".
Nhạc trưởng Claude Brendel là một nhạc trưởng danh tiếng và các học trò của ông đều là những người chuyên nghiệp. Nhạc trưởng và dàn nhạc này thường xuyên biểu diễn tại Pháp và đã từng công diễn tại nhiều nơi trên thế giới như Budapest (Hungary); Florence (Ý); Ningbo... Đặc biệt, năm 2010 họ đã trình diễn tại Hà Nội, nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội.
Bà Ngân Hà cho biết, CD này sẽ là một đóp góp cụ thể của chúng tôi vào việc gìn giữ và phát huy một di sản văn hóa phi vật thể độc đáo của đất nước và một nét truyền thống quý báu của cộng đồng người Việt Nam tại Pháp.
Bà Ngân Hà cho biết: "Về phần hát thì chúng tôi là những người nghiệp dư. Điều dễ hiểu là chúng tôi không thể hát tốt, hát chuẩn như các bạn học nhạc viện. Nhưng một điều chắc chắn là chúng tôi có đủ sự đam mê, có đủ sự rung động nghệ thuật cho từng nốt nhạc chúng tôi hát. Tôi tin rằng với sự khổ luyện của tất cả các thành viên, hát hết mình, hát bằng cả trái tim, chúng tôi đủ khả năng để chở được cái hồn của từng tác phẩm".
Khi CD ra đời, mỗi thành viên của HCQH sẽ chủ động sử dụng nó như một tờ rơi giới thiệu về văn hóa, con người và đất nước Việt Nam để giới thiệu với người thân và bạn bè quốc tế một cách hết sức tự nhiên. Hơn nữa, đa số các thành viên của HCQH đều là các bạn trẻ, năng động, và mỗi người trong số họ sẽ là một “sứ giả” văn hóa để giới thiệu một phần nhỏ về đất nước, văn hóa và con người Việt Nam thông qua sản phẩm nhỏ bé này.
Chị Contance, thành viên Dàn nhạc Rouen, cho biết: "Việt Nam không phải là nền văn hóa xa lạ với dàn nhạc của chúng tôi. Chúng tôi đã được nghe nhiều bản nhạc Việt và thấy rất thú vị, qua bản nhạc chúng tôi đã học được rất nhiều. Thêm vào đó sự hợp tác với đội hợp xướng Việt là cơ hội trao đổi văn hóa giữa hai nước. Chúng tôi cũng có một số người châu Á trong dàn nhạc, tôi thấy đây là một cơ hôi đáng quý. Cá nhân tôi rất yêu thích Việt Nam và có thiện cảm với nền văn hóa đa dạng của đất nước các bạn".
Ngoài ra, với sự hưởng ứng của Dàn nhạc Rouen và Dàn hợp xướng của thị xã Choisy-le-Roi, HCQH đang nung nấu ý tưởng tổ chức một buổi hòa nhạc chung để trình diễn một số tác phẩm hòa tấu và hợp xướng được yêu thích của Pháp và Việt Nam về chủ đề "Biển & Quê hương".
