Tôi cùng nhóm bạn ở các tỉnh Tây Nam Bộ đến khu du lịch Hòn Phụ Tử một ngày cuối tuần, đầu hè. Sự phấn khích lúc khởi hành, thay bằng nỗi thất vọng khi đến nơi.
Thắng cảnh bậc nhất ở Kiên Giang
Khu du lịch Hòn Phụ Tử nằm bên bờ biển tây, cách thị xã Hà Tiên hơn 35 km và cách TP Rạch Giá khoảng 70 km; là một quần thể thiên nhiên bao gồm: Hang động, núi đá, bãi biển; phía biển là hàng loạt những hòn đá lớn, nhỏ với nhiều hình thù khác nhau, phảng phất cảnh sắc của Tràng An (Ninh Bình), hay Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh). Có người còn ví vùng biển Tây Nam thuộc tỉnh Kiên Giang, trong đó có một phần của huyện Kiên Lương là “Hạ Long phương nam”.
Trên đường du khách đến với khu du lịch Hòn Phụ Tử, xe sẽ đi ngang qua Bãi Dương - một bãi biển đẹp, với những hàng dương thẳng tắp theo chiều dài bờ biển lên đến hơn 2 km. Cát nơi đây có màu vàng nhạt, nước biển trong xanh, sóng biển rì rào, đặc biệt trong lòng biển không có đá ngầm, du khách thỏa sức bơi lội.
 |
Một bãi biển thơ mộng tại thắng cảnh Hòn Phụ Tử.
Tại khu du lịch Hòn Phụ Tử có một ngôi chùa độc đáo, nằm trong một hang động lớn, dân gian quen gọi là chùa Hang, nhưng tên đúng là Hải Sơn Tự, nằm dưới chân An Hải Sơn. Truyền rằng, trong lúc bị quân nhà Tây Sơn truy đuổi, Nguyễn Ánh (vua Gia Long sau này) cùng đoàn tùy tùng phiêu bạc đến đây. Trong đoàn người chạy loạn có công chúa Ngọc Tuyền (em gái Nguyễn Ánh) khi đến hang động ngã bệnh nặng và mất. Sau khi lên ngôi, tưởng nhớ em gái nhà vua cho dựng ngôi chùa trong hang để thờ phụng. Dân gian từ đó gọi là chùa Hang.
Nhưng điểm nhấn của khu du lịch chính là Hòn Phụ Tử - một đảo đá nhỏ, nằm cách đất liền khoảng 110m. Hòn có hai khối đá dính vào nhau, một cao khoảng 34m, một thấp khoảng 30m, đặt để trên một bệ đá cao khoảng 5m so với mặt nước biển. Thiên nhiên tạo cho hai trụ đá này đều nghiêng về phía đông, giống hình tượng hai cha con thương yêu, quấn quýt bên nhau.
Truyền thuyết về Hòn Phụ Tử đầy tính nhân văn, xúc cảm lay động lòng người nhiều người dân trong vùng đã nằm lòng. Xưa vùng biển này lắm tôm nhiều cá, nhưng có một con ác thú rất hung dữ, quấy phá người đi biển,và rất thích ăn thịt người. Bên dãy núi Hải Sơn có hai cha con chuyên sống bằng nghề chài lưới, tính tình hiền lành, được nhân dân thương yêu. Thấy dân lành lo sợ trước sự hoành hành của ác thú, người cha quyết tâm tiêu diệt thú dữ, trừ hại cho dân lành.
Nhiều lần đương đầu với ác thú, sức khỏe ngày một kiệt và nhận thấy không còn là đối thủ của ác thú. Người cha dùng hạ sách, tẩm độc vào người, nằm trên bờ biển làm mồi cho ác thú. Thấy mồi ngon, ác thú lao đến ăn thịt người cha, nhưng ăn được một phần ác thú trúng độc chết.
Người con đi tìm cha, chỉ thấy một phần thi thể, quá thương tâm, người con ôm chầm lấy khóc nức nở. Nào ngờ chất độc từ da thịt của người cha thấm qua da thịt người con, người con cũng trúng độc và chết. Tối đó, trời nổi dông bão liên miên nhiều ngày liền. Dứt cơn dông tố, tại nơi hai cha con chết mọc lên hai hòn đá cao, một to, một nhỏ, sừng sững. Hai hòn đá như hai thanh trụ chống đỡ, bảo vệ dân làng, mọi người tôn kính gọi đó là Hòn Phụ Tử.
Từ những năm 90 của thế kỷ trước, khu du lịch Hòn Phụ Tử mà điểm nhấn là Hòn Phụ Tử đã là một danh thắng, biểu tượng về du lịch của tỉnh Kiên Giang. Rất nhiều thi nhân, mặc khách, nghệ sĩ trong nhiều lĩnh vực đến với vùng đất Hà Tiên xưa đều ghé qua chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Hòn Phụ Tử. Hòn Phụ Tử đã đi vào thơ, nhạc vào nhiếp ảnh, hội họa và là logo của rất nhiều thương hiệu, nhãn hàng có tiếng ở Kiên Giang.
Sụp đổ… và bị bỏ rơi
Khu du lịch này trước do Trung tâm xúc tiến du lịch huyện Kiên Lương quản lý khai thác, sau đó giao lại cho Công ty cổ phần Du lịch Kiên Giang. Được biết, năm 2008, Công ty cổ phần Du lịch Kiên Giang được UBND tỉnh Kiên Giang giao quản lý hơn 144.000 m2 của khu du lịch để đầu tư xây dựng một khu du lịch lớn. Năm 2009, doanh nghiệp này xây dựng cổng rào, tổ chức thu phí trong khi vẫn chưa lập xong quy hoạch chi tiết 1/500 và đến năm 2011, dự án này chính thức dừng chủ trương đầu tư. Hiện nay, khu du lịch Hòn Phụ Tử giao về Trung tâm Văn hóa - thể thao và Du lịch Kiên Lương quản lý.
Nhiều người cho rằng, khu du lịch Hòn Phụ Tử không còn thu hút khách du lịch như trước đây, do hòn Phụ bị đổ và kế hoạch phục dựng lại không thực hiện được. Tuy nhiên, anh Nguyễn Văn Bá, Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa - thể thao và Du lịch Kiên Lương cho rằng, lượng khách du lịch đến với khu du lịch Hòn Phụ Tử không hề sụt giảm so với trước. Tuy nhiên, do khu du lịch này không được đầu tư lớn, nên dần không có khả năng cạnh tranh với những khu du lịch khác trong tỉnh.
 |
Đàn bò nhởn nhơ trong khu du lịch.
Nói về sự sụp đổ một phần của Hòn Phụ Tử, anh Nguyễn Văn Bá cho biết, rạng sáng 9-8-2006, mưa dông, sóng lớn làm hòn Phụ của Hòn Phụ Tử gãy đổ thành nhiều đoạn, chìm xuống biển. Tại hội thảo khoa học do tỉnh Kiên Giang phối hợp Cục Di sản (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tổ chức sau đó, đã có một số ý kiến bày tỏ quyết tâm khôi phục Hòn Phụ Tử. Một nhà điêu khắc đến từ Khánh Hòa đã đề xuất làm giàn giáo, đổ bê-tông để phục dựng theo nguyên mẫu, bên trong có thể làm rỗng để nuôi yến. “Thần đèn” Nguyễn Cẩm Lũy (Đồng Tháp) còn đề xuất phương án trục vớt những phần đã sụp của Hòn Phụ để phục dựng. Tuy nhiên, phần lớn không đồng ý với phương án phục dựng, nên “dự án” này đã dần chìm vào quên lãng.
Khu du lịch, hay chợ cá
Con đường từ Quốc lộ 80 rẽ vào khu du lịch Hòn Phụ Tử đã xuống cấp, do mặt đường phải gồng mình chịu đựng nhiều xe tải trọng nặng chở vật liệu xây dựng xuôi ngược. Nhiều khách sạn tấp nập người xe xưa kia giờ vắng tanh, phần nhiều đã ngừng hoạt động vì thu không đủ chi. Tuy vậy, cổng vào khu du lịch vẫn to cao, có người trực gác, thu phí. Đúng thời điểm du lịch, nên lượng khách đến đây khá đông, trong đó có nhiều đoàn học sinh và thầy cô giáo các trường học trong khu vực.
Qua cổng khu du lịch, xe chúng tôi vào một khu vực rộng và thoáng. Phía bên trái hướng vào là trụ sở Ban quản lý khu du lịch. Cách đó là khoảng đất rộng, cỏ dại, sình lầy, phân bò… dành cho các loại phương tiện cơ giới lớn đậu đổ khách xuống. Bên phải là hàng cây cao vút, một đàn bỏ thản nhiên gặm cỏ, xa hơn là bãi biển, cát vàng thơ mộng.
 |
Cảnh mua bán, ăn uống ngay tại thắng cảnh Hòn Phụ Tử.
Đi vào một đoạn là những gian hàng bán đồ lưu niệm, quần áo, tạp hóa, cá khô, trái thốt nốt, quán ăn, nhang đèn… tràn ra cả mặt đường, che bằng đủ thứ vật liệu, dây chằng ngang dọc. Cổng chùa An Hải cũng bị che kín, xe kẹo kéo, bánh phồng, bánh mì, bánh bông gòn… vào tận cổng chùa, mua bán trước tượng phật Di Lặc. Đi qua khu vực chùa Hang, nhiều sạp vé số, nhang đèn, đồ thờ cúng bày biện chiếm cả lối ra.
Ra khỏi chùa, là một không gian ồn ào, lộn xộn và nhếch nhác. Phía trên bờ kè biển như một ngôi chợ nông hải sản. Tại đây bày bán đủ các loại hải sản như: tôm, cua, ghẹ, cá, mực… Cảnh lựa chọn hải sản, cò kè giá, chế biến, ăn uống, hát hò, tắm giặt… đều diễn ra khu vực này. Phía dưới bờ kè xi-măng là đủ các loại rác thải sinh hoạt từ vỏ cua, vỏ ốc đến rác thải nhựa.
 |
Rác thải sinh hoạt ngổn ngang tại thắng cảnh Hòn Phụ Tử.
Anh Nguyễn Văn Bá cho biết, cơ quan anh hiện quản lý và cho thuê hơn 30 lô sạp bán hàng trong khu vực, nhưng hiện tại số lô sạp, quầy che chắn mua bán tại khu vực này đã vượt con số 100. “Các lô sạp, quầy che chắn tự phát, chúng tôi không thu bất cứ một khoản tiền nào. Nếu thu, chẳng khác nào đồng ý cho bà con mua bán. Không thu tiền, khi nào dự án triển khai xây dựng, công tác giải phóng mặt bằng sẽ thuận tiện”- anh Bá giải thích.
Dự án mà anh Nguyễn Văn Bá đề cập đến nằm trong nguồn vay ưu đãi từ ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) với số vốn khoảng 170 tỷ đồng. Theo đó, tỉnh Kiên Giang sẽ đầu tư cho khu du lịch Hòn Phụ Tử xây dựng 17 hạng mục như: đường đi, công viên, cầu tàu, bãi xe, khu xử lý rác thải… Đồng thời, kêu gọi thêm một số doanh nghiệp đầu tư vào các hạng mục còn trống như: nhà hàng, khách sạn, khu vui chơi, giải trí… với mong muốn khu du lịch Hòn Phụ Tử sẽ là một trong những điểm đến hàng đầu của tỉnh Kiên Giang trong tương lai...
