Đất vàng để cỏ mọc
Trong các lần tiếp xúc với đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, cử tri Quận 10 đã gay gắt phản ánh về sự lãng phí của khu đất số 1, đường Lý Thái Tổ, rộng 3,7 ha. Đây là khu đất do Bộ Ngoại giao quản lý, từng được đưa vào liên danh, liên kết nhưng không đúng quy định nên cơ quan chức năng đã hủy bỏ các liên danh, liên kết này.
Từ đó, khu đất bị bỏ hoang suốt nhiều năm mà không có phương án sử dụng. Trái ngược với khung cảnh tấp nập người, xe bên ngoài, bên trong khu đất là cảnh hoang tàn; cổng chính đóng kín, hàng rào sắt gỉ sét, rác thải tích tụ, vỉa hè bị chiếm dụng làm nơi tập kết xe rác, nơi buôn bán hàng rong, nơi cắt tóc. 7 căn biệt thự rộng 7.000 m2 bên trong được xây dựng theo kiến trúc cũ. Hiện tại, do bỏ hoang nhiều năm, các căn biệt thực đều xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng. Các vườn cây trong khuôn viên cỏ mọc um tùm, gia cầm được chăn thả tự do.
Cũng nằm ngay tại vị trí kim cương ở Quận 1, khu đất rộng 9.000 m2 có 2 mặt tiền trên đường Nguyễn Huệ-Lê Lợi cũng trong tình trạng bỏ hoang. Khu đất vốn là Thương xá Tax cũ, trung tâm thương mại lâu đời, sầm uất bậc nhất thành phố. Sau hơn 130 năm tồn tại, năm 2016, công trình cũ đã được phá dỡ để xây trung tâm thương mại, dịch vụ, giải trí, văn phòng, khách sạn..., nhưng từ đó đến nay, dự án ngưng triển khai xây dựng, khu đất bị bỏ hoang.
Tương tự, khu đất số 2-4-6 Hai Bà Trưng rộng 6.000 m2, sở hữu 4 mặt tiền trên các đường: Hai Bà Trưng, Thi Sách, Đông Du và một mặt hướng ra Công trường Mê Linh, cũng bị bỏ hoang nhiều năm nay. Toàn khu đất được rào chắn, các bức tường bị vẽ bậy nhếch nhác, một phần vỉa hè tận dụng làm bãi đỗ xe, bên trong cây cỏ mọc um tùm. Khu đất số 8-12 Lê Duẩn với 4 mặt tiền, nằm đối diện trụ sở Ủy ban nhân dân Quận 1 và sát vách với Trung tâm thương mại Diamond Plaza cũng bỏ hoang nhiều năm nay, hiện tận dụng làm bãi giữ xe. Vị trí này theo dự kiến sẽ thực hiện dự án Lavenue Crown với 36 tầng, là căn hộ hạng sang, khách sạn 5 sao và trung tâm thương mại.
Tuy nhiên, nhiều năm qua, dự án vẫn im lìm do liên quan sai phạm trong chuyển nhượng đất công. Nằm ở Quận 3, dự án Nhà thi đấu Phan Đình Phùng (rộng 14.400 m2) cũng ngừng triển khai xây dựng nhiều năm nay. Khu đất nằm ở vị trí có 4 mặt tiền đường Pasteur-Nguyễn Đình Chiểu-Nam Kỳ Khởi Nghĩa-Võ Văn Tần được chấp thuận chủ trương đầu tư theo hình thức xây dựng-chuyển giao (BT) từ năm 2008, hoàn thành sau hai năm xây dựng. Dự án có mức đầu tư ban đầu là 988 tỷ đồng. Đến năm 2013, công trình đội giá lên 1.352 tỷ đồng, 3 năm sau tiếp tục tăng lên 1.953 tỷ đồng, gấp đôi so với ban đầu. Bên trong khu đất hiện nay cỏ cây mọc kín, một phần tận dụng làm nơi chứa máy móc, sắt thép, vật liệu xây dựng... Bên ngoài hàng rào một phần làm nơi tập kết rác.
Nhanh chóng hồi sinh những khu đất “vàng”
Để đẩy nhanh tiến độ xây dựng các dự án trên các khu đất “vàng”, mới đây Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã phân công cho các đồng chí trong Thường trực Ủy ban nhân dân thành phố theo dõi, chỉ đạo giải quyết các dự án tồn đọng, dừng thi công, khẩn trương triển khai, hoàn thành, đưa vào sử dụng chống lãng phí, thất thoát. Theo đó, đồng chí Phan Văn Mãi, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh trực tiếp chỉ đạo giải quyết vướng mắc tại các dự án cầu Thủ Thiêm 2 (cầu Ba Son), dự án đầu tư xây dựng 4 tuyến đường trong khu đô thị mới Thủ Thiêm, dự án Nhà thi đấu Phan Đình Phùng, dự án công viên Sài Gòn Safari-Củ Chi; dự án khu đô thị Bình Quới-Thanh Đa (quận Bình Thạnh).
Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân thành phố Dương Ngọc Hải chỉ đạo giải quyết, chỉ đạo thực hiện các kết luận thanh tra, kiểm tra, các vụ án, bản án tại các khu đất số 8-12 Lê Duẩn, khu đất số 2-4-6 Hai Bà Trưng và dự án Sing-Việt. Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Bùi Xuân Cường sẽ theo dõi, chỉ đạo giải quyết các dự án về hạ tầng và nhiều dự án nhà ở; trong đó, có các dự án lớn như đấu giá dự án chung cư tái định cư 3.790 căn ở Thủ Thiêm, xác định nghĩa vụ tài chính dự án Eco Smart City của Lotte, dự án 230 Nguyễn Trãi, dự án One Central HCM của chủ đầu tư Công ty TNHH Saigon Glory...
Trả lời chất vấn của các đại biểu Hội đồng nhân dân về tiến độ thực hiện dự án Nhà thi đấu Phan Đình Phùng mới đây, ông Trần Thế Thuận, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: Thành phố đã quyết định dừng thực hiện dự án theo hình thức BT để chuyển sang đầu tư bằng vốn ngân sách. Hiện Sở Văn hóa và Thể thao đang cùng với một số sở chuyên ngành rà soát, đề xuất phương thức đầu tư hợp lý nhất và sẽ trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét.
Các thủ tục đang tiến triển khá thuận lợi và sẽ báo cáo để công bố dự án trong dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền nam, thống nhất đất nước vào năm 2025. Đối với khu đất số 1 Lý Thái Tổ, Bộ Tài chính đã đề nghị Bộ Ngoại giao khẩn trương thay đổi phương án sắp xếp lại, xử lý tài sản theo quy định. Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, thành phố đang chờ phương án của Bộ Ngoại giao để có giải pháp thích hợp nhằm hồi sinh khu đất này.
Tính đến hết tháng 11/2024, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã tháo gỡ vướng mắc cho 34/64 dự án bị ách tắc về pháp lý kéo dài; đồng thời, giải quyết hơn 110 kiến nghị của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Trong số 34 dự án này có 20 dự án có nguồn gốc đất công cần rà soát pháp lý hoặc đang bị thanh tra, điều tra, kiểm tra; 9 dự án nhà ở; 5 dự án thể thao, cầu đường, cảng trung chuyển được tháo gỡ vướng mắc.