Chỉ sau năm ngày, từ 27-1 đến nay, Việt Nam ghi nhận 271 ca lây nhiễm SARS-CoV-2 trong nước. Dịch Covid-19 bùng phát lần này ghi nhận tại nhiều tỉnh, thành phố từ Quảng Ninh, Hải Dương, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bắc Ninh, Gia Lai...
Theo Bộ trưởng Y tế, ở các đợt dịch trước đây, các chuyên gia tính toán chu kỳ lây nhiễm khoảng 4-5 ngày với chu kỳ lây rất rõ ràng, nhưng lần này chu kỳ lây chỉ 1-2 ngày.
Thời gian khởi phát của bệnh cũng rất nhanh. Ở các đợt dịch trước, bệnh nhân phải mất 5-7 ngày ủ bệnh nhưng đợt dịch này, chỉ tới ngày thứ 2 đã xuất hiện virus vùng hầu họng, từ đó, khả năng nhân lên của virus và đào thải mầm bệnh rất cao.
Hiện virus lây qua không khí với hệ số lây nhiễm cao. Ở đợt dịch trước đây, virus SARS-CoV-2 lây từ người này qua người khác, nhưng với đợt dịch này, virus lây theo đường không khí. Trước đây, chuyên gia tính toán một người có thể lây cho 4-5 người, nhưng giờ một người có thể lây cho hơn 10 người.
Chủng virus biến thể mới được tìm thấy ở Anh có khoảng 20 đột biến, trong đó có nhiều đột biến tác động tới cách thức virus xâm nhập tế bào người và lây bệnh. Phân tích giải trình tự gien của ca bệnh Covid-19 quê Hải Dương phát hiện ở Nhật Bản cho thấy bệnh nhân nhiễm chủng biến thể mới SARS-CoV-2 của Anh, lây lan nhanh và có khả năng tăng nặng. Tiểu ban Điều trị đã báo cáo một số trường hợp trẻ tuổi nhưng trở nặng nhanh.
Bên cạnh đó, biến thể 501Y.V2 ở Nam Phi khác với biến thể Anh, có khả năng lây nhiễm gấp 1,5 lần và có khả năng tiến hóa và thích nghi cũng đã xuất hiện tại Việt Nam. Việt Nam xác định một bệnh nhân là chuyên gia từ Nam Phi nhập cảnh, hiện đang được cách ly, điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cơ sở 2 nhiễm biến thể mới của SARS-CoV-2 được ghi nhận tại Nam Phi.
Phân tích về tình hình lây nhiễm tại Hà Nội, ông Hoàng Đức Hạnh, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, kết quả xét nghiệm 400 trường hợp F1, có 19 ca dương tính, tỷ lệ khoảng 5%. Thời gian từ khi tiếp xúc đến khởi phát cũng rất nhanh, chỉ 2-3 ngày, hệ số lây nhiễm rất cao. Nếu để lọt chỉ một ca F0 trong bảy ngày, có thể lây lan đến 300 người.
Cũng theo ông Hạnh, đợt dịch lần này có nhiều yếu tố nguy hiểm hơn lúc dịch bùng phát ở Đà Nẵng năm ngoái. Ở đợt dịch trước, TP xét nghiệm sàng lọc 75.000 - 80.000 người chỉ có 2-3 trường hợp dương tính. Trong khi hiện nay, mới làm 14.000 xét nghiệm đã có tới năm trường hợp dương tính. Tình hình lây nhiễm của đợt này khác hẳn, có thể nói rất nghiêm trọng.
Tại buổi làm việc với CDC Hà Nội chiều 1-2, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ đạo Hà Nội cần lấy mẫu đến F3. Bởi như thực tế tình hình dịch bệnh, chủng virus mới này lây lan rất nhanh, đã có F2 dương tính chỉ trong một thời gian ngắn.
Xác định dịch bệnh tại Hà Nội ở mức nguy cơ cấp 1, trong đó ba quận có nguy cơ cao, hai quận nguy cơ thấp hơn, Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Khắc Hiền cho biết, sau khi hoàn thành xét nghiệm các trường hợp đã lấy mẫu, Hà Nội sẽ tiếp tục lấy mẫu F3 để xét nghiệm trong những ngày tới. Ông Hiền khẳng định, việc xét nghiệm đến F3 của các trường hợp nhiễm bệnh hiện tại sẽ hoàn tất trước Tết.
PGS, TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng nhận định, dịch đang khá phức tạp, chúng ta đã xác định ổ dịch ở Chí Linh, Hải Dương nhiễm biến chủng SARS-CoV-2 từ Anh, còn Quảng Ninh đang giải trình tự gien. Trong thời gian ngắn, số ca tăng đột biến, số lượng mắc cao, đặc biệt tốc độ lây nhanh chóng. Chỉ trong vài ngày, từ ca bệnh đã lây sang người tiếp xúc gần, rồi người tiếp xúc với người tiếp xúc gần đó và lây sang các tỉnh rất nhanh.
"Lần này rất may là chưa có các bệnh nhân nặng cũng như việc dịch xâm nhập vào bệnh viện như ở Đà Nẵng trước đây. Dù có rải rác các ca bệnh tới bệnh viện như Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, song chưa xâm nhập bệnh viện, cũng như xuất hiện ca nặng như bệnh nhân trong các viện ở Đà Nẵng trước đây", ông Phu nói.
Nếu như đợt dịch tại Đà Nẵng tấn công vào cơ sở y tế với những bệnh nhân có bệnh lý nền nặng, thì đợt dịch lần này lại ghi nhận chùm ca bệnh tại Công ty Poyun, sân bay Vân Đồn và tấn công một số trường học tại Hà Nội.
Sau trường Tiểu học Xuân Phương ở Nam Từ Liêm phải đóng cửa, gần 80 giáo viên, học sinh, phụ huynh phải cách ly tập trung thì đến hôm qua, trường Tiểu học Ban Mai ở Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội cũng có 24 người gồm hai giáo viên và 22 học sinh một lớp phải cách ly tập trung.
Ông Phu nhận định, đến nay, có thể nói chúng ta sẽ khống chế được các ổ dịch nhưng không thể chủ quan. Bởi hiện nay nguy cơ như ở Hải Dương, Quảng Ninh cũng hiện hữu với các tỉnh khác, chỉ có điều có để xảy ra sai sót dẫn tới bùng dịch hay không. Chúng ta đang cố gắng để khống chế dịch trong 10 ngày, đến nay là còn năm ngày nữa. Hy vọng là chúng ta khống chế được.
