Tiến sĩ, Bác sĩ Trương Hồng Sơn – Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho biết, tùy từng vùng miền sẽ có những nguyên liệu làm bánh chưng khác nhau, nhưng nhìn chung thì đều bao gồm các nguyên liệu vô cùng đơn giản như sau: Gạo nếp; thịt ba chỉ; đậu xanh; muối, hạt tiêu, hạt nêm (nước mắm); lá dong hoặc lá chuối; lạt tre hoặc lạt giang.
Các nguyên liệu được sơ chế và kết hợp với nhau trong những lớp lá dong xanh mát, cuối cùng đem luộc lên trong khoảng thời gian 8-10 giờ rồi vớt ra là hoàn thiện món bánh truyền thống thơm ngon này.
Xét về mặt dinh dưỡng, bánh chưng có đầy đủ 4 nhóm thực phẩm, nguyên liệu bao gồm gạo nếp (nhóm chất bột đường); đỗ xanh; thịt lợn (nhóm chất đạm động vật và đạm thực vật; nhóm chất béo); hành củ; hạt tiêu (nhóm vitamin và khoáng chất)…
Trong 100g bánh chưng cung cấp: Năng lượng 181 kcal; 4,3g chất đạm; 4,2g chất béo; 31,6g chất bột đường; 0,6g chất xơ; 26g canxi; 1,4g kẽm. Chỉ cần 1/8 chiếc bánh chưng năng lượng đã tương đương với 1 bát cơm đầy.
Để ăn bánh chưng mà không tăng cân ngày Tết, chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo không ăn bánh chưng chiên rán vì thường tích tụ rất nhiều chất béo. Ăn nhiều có thể bị đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu và khiến bạn bị tăng cân nhanh chóng.
Bạn chỉ nên ăn bánh chưng vào bữa sáng hoặc bữa trưa, sau khi ăn cơ thể hoạt động nhiều sẽ giúp tiêu hao đi bớt chất béo có trong bánh chưng. Không nên ăn bánh chưng vào bữa tối vì chúng sẽ khiến bạn bị đầy bụng, khó tiêu, mất ngủ. Mỗi lần ăn bạn chỉ nên ăn khoảng 100g bánh, tức 1/10 cái bánh chưng.
Nếu đã ăn bánh chưng rồi thì bạn không nên ăn thêm các món ăn chứa nhiều tinh bột khác như cơm, xôi, bánh mì. Vì nếu cơ thể nạp quá nhiều tinh bột trong một bữa ăn sẽ dẫn đến tình trạng tăng cân, béo phì.
Thường thì ăn bánh chưng sẽ khiến bạn cảm thấy rất no. Chính vì vậy, bạn không nên ăn quá nhiều thứ sẽ không tốt cho hoạt động tiêu hóa của cơ thể. Đặc biệt là trong dịp Tết, nếu không muốn bị tăng cân, bạn nên tránh xa những thực phẩm chứa nhiều chất béo, dầu mỡ.
Ăn cùng với rau xanh là một nguồn cung cấp chất xơ tuyệt vời giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Bạn có thể ăn bánh chưng kèm với dưa món, dưa hành,…Tuy nhiên, đây đều là những thực phẩm chứa nhiều muối nên những người có tiền sử bệnh suy thận không nên ăn quá nhiều.