Theo Bộ GTVT, thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 16-1-2014 của Ban Chấp hành T.Ư (khóa XI) về xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, Bộ GTVT đã trình và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Chiến lược, quy hoạch phát triển GTVT đường sắt Việt Nam. Các chiến lược, quy hoạch này đã định hướng nghiên cứu đầu tư xây dựng mới tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng dài gần 400 km, điện khí hóa, khổ tiêu chuẩn 1.435 mm, trong đó có đoạn Hà Nội - Lào Cai.
Tuyến đường sắt này sẽ kết nối Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng để đáp ứng nhu cầu vận tải bằng đường sắt trên hành lang Đông - Tây, tạo động lực phát triển và tăng cường kết nối hai hành lang, một vành đai kinh tế Việt Nam - Trung Quốc. Trường hợp có nhà đầu tư quan tâm sớm triển khai tuyến đường sắt trên, Bộ sẽ phối hợp các bộ, ngành và địa phương liên quan để nghiên cứu, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
Với quy mô dự án lớn, trước mắt để chủ động trong triển khai thực hiện, Bộ GTVT đã chỉ đạo Cục Đường sắt Việt Nam phối hợp tư vấn hỗ trợ kỹ thuật phía Trung Quốc nghiên cứu, lập quy hoạch chi tiết tuyến đường sắt này. Đồng thời, làm việc với các địa phương, trong đó có tỉnh Lào Cai để lấy ý kiến thỏa thuận về phương án hướng tuyến, vị trí nhà ga… làm cơ sở dành quỹ đất phục vụ dự án đầu tư trong tương lai.
Tư vấn lập đã quy hoạch dự kiến toàn tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng khổ 1.435 mm, có chiều dài 392 km với 38 ga, chạy chung tàu khách và tàu hàng. Tuyến đường sắt đi qua tám tỉnh, thành phố gồm: Lào Cai - Yên Bái - Phú Thọ - Vĩnh Phúc - Hà Nội - Hưng Yên - Hải Dương - Hải Phòng, điểm kết thúc tại cảng Lạch Huyện (Hải Phòng).
Tổng mức đầu tư dự án dự kiến khoảng 100 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, theo Bộ GTVT, đây chỉ là con số dự kiến phía tư vấn lập quy hoạch đưa ra. Đến giai đoạn lập báo cáo tiền khả thi dự án, mới đưa ra được tổng mức đầu tư chính thức.
