Tại địa bàn thị xã Gia Nghĩa, Đoàn đã tiến hành khảo sát tại bốn trường gồm: Trường THPT Chu Văn An, Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm, Trường Tiểu học Võ Thị Sáu và Trường Mầm non Hoa Bưởi. Kết quả cho thấy, ngoài quỹ hội cha mẹ học sinh đều ấn định mức thu 400 nghìn đồng/học sinh, các trường này còn thu quỹ vệ sinh, quỹ lớp, điện, nước, khuyến học… Các khoản thu ở các trường học bậc mầm non, tiểu học thường nhiều hơn các trường THPT.
Tại huyện Đác R’lấp, tình trạng lạm thu trong các trường học cũng đang là vấn đề bức xúc. Qua khảo sát tại Trường Tiểu học Bùi Thị Xuân ở thị trấn Kiến Ðức, huyện Ðác R’lấp cho thấy, trong năm học 2011 - 2012, nhà trường còn thu thêm mỗi học sinh gồm : quỹ hội phụ huynh 400 nghìn đồng; tiền xây dựng phòng học từ 650 nghìn- 850 nghìn đồng; dạy thêm 100 nghìn đồng/tháng. Ngoài ra, trường còn thu thêm nhiều khoản khác như: quỹ lớp, quỹ khuyến học, giấy mực, tiền thuê dọn vệ sinh, sửa chữa nhỏ… Trong năm học 2012-2013 này, nhà trường vẫn dự kiến thu các khoản như năm học trước. Còn tại Trường THCS Nguyễn Du, thị trấn Kiến Đức, đoàn khảo sát phát hiện một số khoản thu với mức khá cao như: quỹ ủng hộ tự nguyện 500 nghìn đồng; quỹ khen thưởng 100 nghìn đồng; quỹ vệ sinh 70 nghìn đồng; quỹ xây nhà chức năng 600 nghìn đồng… đối với một học sinh.
Trong năm học 2011- 2012 và 2012- 2013, trên địa bàn huyện Ðác R’lấp có bốn trường học gồm: Trường Tiểu học Ðoàn Thị Ðiểm, Trường Tiểu học Bùi Thị Xuân, Trường THCS Nguyễn Du, Trường THCS Trần Quang Khải, triển khai thu tiền xây dựng lớn để xây dựng tám phòng học và hai nhà đa năng với kinh phí hơn 4,5 tỷ đồng.
Kết quả khảo sát cũng cho thấy, không chỉ xảy ra tình trạng lạm thu mà các khoản chi từ nguồn thu tự nguyện của phụ huynh học sinh tại các trường học cũng trái với những quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Thậm chí, có trường còn lấy nguồn này để chi cho các việc như khen thưởng giáo viên, một số hoạt động của trường.
Ông Vương Thái Lư, Phó trưởng Ban Văn hóa- Xã hội HÐND tỉnh Đác Nông, Trưởng đoàn khảo sát cho biết: Mặc dù mới chỉ khảo sát một số trường học trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa và huyện Đác R’lấp, nhưng tình trạng lạm thu, lạm chi của nhiều trường học đang là vấn đề bức xúc. Hầu hết các trường học thu một số khoản theo hình thức đóng góp tự nguyện của phụ huynh học sinh, nhưng thực chất như là bắt buộc đã làm tăng thêm gánh nặng kinh tế đối với phụ huynh học sinh, nhất là đối với các gia đình khó khăn, khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa...
Với kết qủa khảo sát sơ bộ này, Ban Văn hóa-Xã hội sẽ tham mưu cho HĐND tỉnh đưa chương trình giám sát các khoản thu, chi trong trường học trên địa bàn toàn tỉnh vào chương trình giám sát của HĐND tỉnh trong năm 2013. Đây là vấn đề bức xúc trong nhiều năm qua, liên quan đến nhiều người dân nên cần phải giám sát thường xuyên để chấn chỉnh kịp thời.
Trước tình trạng lạm thu, lạm chi trong các trường học trên địa bàn, gây bức xúc trong dư luận xã hội và nhân dân, UBND tỉnh Đác Nông đã yêu cầu Sở Giáo dục và Ðào tạo phối hợp với UBND các huyện, thị xã chỉ đạo các phòng giáo dục kiểm tra hoạt động của các ban đại diện cha, mẹ học sinh, kịp thời chấn chỉnh vi phạm trong việc thực hiện điều lệ; chỉ đạo hiệu trưởng, giáo viên chủ nhiệm lớp các cơ sở giáo dục triển khai thực hiện tốt Ðiều lệ ban đại diện cha, mẹ học sinh.
UBND các huyện, thị xã phối hợp với đơn vị chức năng tổ chức thanh, kiểm tra và kiên quyết xử lý vi phạm hoặc tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm công tác thu, chi các khoản đóng góp của phụ huynh học sinh trong các trường học hiện nay.
