Trong vụ án này, bị cáo Nguyễn Đức Chung bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" theo quy định tại Điều 356, khoản 1 - Bộ luật Hình sự.
8 bị cáo: Vũ Kiên Trung (nguyên Chủ tịch Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội - Công ty), Nguyễn Xuân Hanh (nguyên Tổng Giám đốc Công ty), Bùi Phương Thảo (nguyên Kế toán trưởng Công ty), Đỗ Quang Tiến (nguyên Giám đốc Xí nghiệp sản xuất cây xanh, cây hoa, cây cảnh thuộc Công ty), Bùi Văn Mận (nguyên Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Sinh Thái Xanh - Công ty Sinh Thái Xanh), Hoàng Thị Kim Loan (nguyên Phó Giám đốc Công ty Sinh Thái Xanh), Đỗ Khắc Tú Anh (nguyên Phó trưởng Phòng Tài chính Kế toán, Ban Duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng Hà Nội - Ban Duy tu), Nguyễn Thị Ngọc Lâm (nguyên Thẩm định viên, Công ty Cổ phần Định giá và dịch vụ tài chính Việt Nam) bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo quy định tại Điều 219, khoản 3 - Bộ luật Hình sự.
Bị cáo Vũ Kiên Trung, cựu Chủ tịch Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh Hà Nội khai báo trước tòa.
Hai bị cáo Nguyễn Tuấn Nghĩa (nguyên Giám đốc Công ty Vì Nhân Dân, Công ty Xanh Hòa Lạc), Kiều Thị Thúy (nguyên kế toán Công ty Xanh Hòa Lạc và Công ty Vì Nhân Dân) bị truy tố về các tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo quy định tại Điều 219, khoản 3 - Bộ luật Hình sự và “Mua bán trái phép hóa đơn” quy định tại Điều 203, khoản 2 - Bộ luật Hình sự.
Bị cáo Hoàng Đình Văn (nguyên Giám đốc Công ty Hoàng Anh Phát) bị truy tố về tội “Buôn lậu” theo quy định tại Điều 188, khoản 4 - Bộ luật Hình sự.
Ba bị cáo bị truy tố về các tội: “Mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước” quy định tại Điều 203, khoản 2 - Bộ luật Hình sự; “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" quy định tại Điều 360, khoản 3 - Bộ luật Hình sự.
Các bị cáo tại phiên tòa.
Tại phiên tòa, hơn 20 luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho 15 bị cáo, trong đó bị cáo Bùi Văn Mận và Hoàng Thị Kim Loan có nhiều luật sư bào chữa nhất (ba người). Bị cáo Nguyễn Đức Chung có một luật sư bào chữa.
Trong phiên tòa này, Hội đồng xét xử đã triệu tập đại diện UBND thành phố Hà Nội, đại diện Ban Duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng Hà Nội, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội và nhiều cá nhân, tổ chức là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án.
Đại diện Viện Kiểm sát công bố bản cáo trạng đối với các bị cáo.
Theo cáo trạng công bố tại phiên tòa, trước năm 2016, công tác trồng mới, thay thế cây xanh ở Hà Nội được thực hiện theo hình thức đấu thầu. Đến tháng 12/2015, khi được bổ nhiệm Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, Nguyễn Đức Chung đã trực tiếp can thiệp, chỉ đạo việc trồng mới, chăm sóc, cắt tỉa cây xanh. Theo đó, Nguyễn Đức Chung chỉ đạo tạm dừng toàn bộ việc đấu thầu cây xanh, chuyển sang đặt hàng từng quý; đồng thời chỉ đạo Giám đốc Sở Xây dựng phải đặt hàng trực tiếp của Công ty Sinh Thái Xanh do Bùi Văn Mận làm Giám đốc.
Thực hiện chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung, từ năm 2016 đến 2019, mặc dù việc trồng mới cây xanh ở Hà Nội đủ điều kiện đấu thầu nhưng Ban Duy tu các công trình kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng lại ký hợp đồng đặt hàng. Đơn vị này giao Công ty Công viên cây xanh (đơn vị trực thuộc UBND thành phố Hà Nội) và Công ty Sinh Thái Xanh trồng cây trước rồi mới lập dự toán, thẩm định.
Khi thực hiện 10 hợp đồng với Ban Duy tu, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội đã ký hợp đồng với thương lái trôi nổi trên thị trường để nâng khống giá đầu vào cây chà là, bàng lá nhỏ. Công ty sau đó cùng cán bộ Ban Duy tu cung cấp báo giá sai quy định, hợp thức chứng thư thẩm định giá để đẩy cao giá cây xanh.
Khi Công ty Sinh Thái Xanh ký 6 hợp đồng với Ban Duy tu, Mận và Loan đã thông đồng, nâng khống giá cây chiêu liêu, keo, long não, sộp... để thu lợi cá nhân.
Hậu quả của 16 hợp đồng ký với hai công ty trên đã gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước 34 tỷ đồng.
Theo cáo trạng, những công ty này có mối quan hệ thân thiết với Nguyễn Đức Chung. Từ sự hậu thuẫn của Chung, các công ty này đã hưởng lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn.
Quang cảnh phiên tòa.
Viện Kiểm sát xác định, hành vi của Nguyễn Đức Chung xâm phạm vào hoạt động đúng đắn của cơ quan Nhà nước, gây ảnh hưởng xấu đến dư luận trong các cơ quan ban ngành của Hà Nội, của nhân dân. Nguyễn Đức Chung đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn của người đứng đầu thành phố để chỉ đạo cấp dưới đặt hàng trái quy định. Nguyễn Đức Chung đã vì động cơ cá nhân mà làm trái quy định pháp luật về đấu thầu, để cho các cá nhân có quan hệ thân thiết với mình hưởng lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn.
Đây là vụ án thứ tư mà Nguyễn Đức Chung phải ra hầu tòa. Cựu Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đang thi hành tổng cộng 12 năm tù tại 3 vụ án: Chiếm đoạt tài liệu mật liên quan vụ án Nhật Cường; Mua sắm chế phẩm Redoxy-3C và Can thiệp đấu thầu tại Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội.
Dự kiến, phiên tòa diễn ra trong 5 ngày.