Về thăm thôn Tân Thành, xã Quỳnh Lập, thị xã Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An trong những ngày ngư dân vươn khơi bám biển, ta dễ bắt gặp những hình ảnh xao xuyến. Trong ráng chiều cầu cảng Quỳnh Phương, nước biển xanh thẳm soi bóng trăng non thượng tuần, từng đoàn tàu cá rúc tiếng còi da diết chào bờ, chào những người thân còn nán lại nơi cầu cảng. Những cánh tay vẫy chào tiễn biệt những cánh tay. Hẳn nhiều người đã rất quen với cảnh này nhưng nỗi nhớ thương những đoàn tàu rời xa bến cứ đem lại nỗi buồn cùng những nhớ mong, hy vọng. Chúng tôi gặp chị Vũ Thị Thủy, giáo viên Trường tiểu học Quỳnh Lập A, trong tâm trạng này. Chị tâm sự: Mỗi lần các anh ra khơi là đi hết cả mùa trăng. Người đi chẳng biết có hay lòng người ở còn biết bao lo lắng.
Chồng chị Thủy là đồng chí Phan Văn Hải, Bí thư Chi bộ Hội nghề cá Quỳnh Lập. Chi bộ được thành lập từ tháng 9/2021 trên cơ sở tập hợp lực lượng đảng viên làm nghề ngư phủ, sinh hoạt ở nhiều chi bộ thôn trong xã. Những đảng viên này đều là người giàu nhiệt huyết, có lý tưởng song vì sinh kế mà họ khó tham dự đầy đủ các buổi sinh hoạt đảng, cũng như các hoạt động của chi bộ. Vì vậy có những người đã suy nghĩ, tâm tư… Trưởng thành từ một “thủ lĩnh thanh niên” qua nhiều phong trào của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xã Quỳnh Lập từ năm 1990 và cũng là một ngư dân, anh Hải thấu hiểu nỗi niềm này.
Trong một lần tình cờ, anh đề đạt nguyện vọng với Bí thư Đảng ủy xã Quỳnh Lập Hồ Sỹ Hoàng về việc thành lập chi bộ riêng dành cho những đảng viên làm nghề đánh bắt cá xa bờ. Sau khi nghe trình bày về những thuận lợi, khó khăn của đảng viên, đồng chí Hồ Sỹ Hoàng nhiệt tình ủng hộ. Ngày 22/9/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ xã tổ chức một buổi lễ trang trọng thành lập Chi bộ Hội nghề cá Quỳnh Lập gồm 15 đảng viên, đồng chí Phan Văn Hải làm Bí thư Chi bộ. Trong buổi lễ này, đồng chí Lê Trường Giang, Bí thư Thị ủy Hoàng Mai gửi gắm kỳ vọng chi bộ không chỉ là ngọn cờ tiên phong trên biển mà còn là nhân tố kết nối những ngư dân nơi đầu sóng, ngọn gió, cùng nhau phát triển kinh tế và bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc.
Sau chín tháng thành lập, Chi bộ Hội nghề cá Quỳnh Lập đã ra nhiều nghị quyết sát thực tế; phân công trách nhiệm từng đảng viên trong việc kèm cặp, hướng dẫn hội viên hội nghề cá toàn xã tham gia nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo, chấp hành pháp luật và quy định trên biển, hỗ trợ nhau trong lúc hoạn nạn, khó khăn. Mới đây, Chi bộ phát động phong trào bảo vệ môi trường trên biển, giúp ngư dân khắc phục thói quen vứt lưới rách xuống biển, rác thải được thu gom trong suốt hải trình và đưa vào bờ tiêu hủy. Các buổi sinh hoạt chi bộ được duy trì đều đặn. “Bằng cách nào vậy?” - Chúng tôi hỏi. Khóe mắt Phan Văn Hải lấp lánh ánh cười đáp: “Bằng sóng radio!”. Quả thực, việc “họp chi bộ online” đến nay không phải là hiếm, song cứ hình dung những nghị quyết được bàn bạc, thống nhất nơi đầu sóng ngọn gió khiến người nghe không khỏi xúc động.
Việc xây dựng nghị quyết của Chi bộ có nhiều chuyện thú vị. Số là do các tàu đuổi theo luồng cá đôi khi vượt ra ngoài tầm bắt sóng nên có những vấn đề đang thảo luận đành phải gác lại. Những khoảng lặng này vô tình tạo cho các đảng viên có thêm thời gian suy nghĩ và khi cuộc họp tiếp tục, không khí thảo luận sôi nổi hơn với nhiều ý kiến tâm huyết. Tiêu biểu như các đảng viên Nguyễn Quốc Hà, Trần Đình Thành thường nêu ý kiến sát thực tế và rất “thời sự” bởi các đồng chí trực tiếp quan sát, phân tích và khái quát lên thành vấn đề cần giải quyết.
Thí dụ như chuyện giảm, ngăn ngừa mê tín dị đoan trong đối tượng quần chúng là ngư dân. Trước đây từng có hiện tượng người dân không chịu kéo tàu hỏng hóc, chết máy về bờ vì sợ mất luồng cá, mất công sức ra ngoài biển xa. Tình huống này rất nguy hiểm đối với tàu gặp nạn vì chỉ cần một trận sóng to bất thường có thể dẫn đến lật tàu. Nhiều trường hợp, tàu gặp nạn phải trông chờ cứu hộ từ đất liền mất nhiều giờ, nguy cơ tai nạn càng cao. Nghị quyết của Chi bộ Hội nghề cá Quỳnh Lập đã chỉ ra bản chất, nguyên nhân của hiện tượng, từ đó đề ra biện pháp khắc phục. Đó là ngoài tuyên truyền, thuyết phục “bạn nghề” tương thân, tương ái giúp đỡ nhau lúc hoạn nạn, người đảng viên trong chi bộ phải nêu gương, đặt trách nhiệm giúp đỡ nhân dân lên trước lợi ích kinh tế. Nghị quyết này được đảng viên nhất trí cao và trong nửa năm qua, chi bộ đã thực hiện cứu kéo thành công tàu thuyền của ngư dân gặp nạn trên biển.
Chi bộ Hội nghề cá Quỳnh Lập cũng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt Luật Thủy sản năm 2017; đào tạo nghề cho lực lượng tham gia sản xuất trên biển; trả nợ đúng kỳ hạn cho ngân hàng; xây dựng quỹ hội và tổ chức thăm hỏi, động viên ngư dân tàu cá gặp nạn; tham gia công tác tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn. Do dịch Covid-19, nghề đi biển đánh cá ở nhiều nơi bị ảnh hưởng, trong đó có việc thiếu lao động, giá xăng, dầu tăng…, đã khiến không ít chủ tàu lao đao, túng bấn. Điều đáng nói là có nhiều ngư dân bỏ nghề và đã tìm được việc làm tương đối ổn định. Trước tình trạng này, Chi bộ chỉ đạo Hội nghề cá tích cực tìm nguồn hỗ trợ vốn và thuyết phục lao động trở lại làm việc; trong đó các đảng viên bằng uy tín của mình đã vận động được nhiều ngư dân trở lại với biển.
Bí thư Chi bộ Phan Văn Hải tâm sự: Chủ tàu phải có uy tín, bạn chài mới nể phục, từ đó tin và đi theo. Uy tín hình thành từ những việc làm thiết thực, được người khác khâm phục. Năm 2010, khi bão số 7 sắp đổ bộ vào bờ, thuyền của anh Phan Văn Hải đã về gần tới cảng. Qua sóng cấp báo của Bộ đội Biên phòng Đồn Biên phòng Quỳnh Phương, anh Hải biết có tàu gặp nạn đã quyết định quay mũi tàu mặc cho sự ngăn cản của gia đình, người thân trên bến cảng. Ra biển đến 10 hải lý mới tìm được tàu gặp nạn, cứu kéo tàu về đến bờ cũng là cơn bão ập vào. Bạn bè, người thân của các thuyền viên trên hai con tàu ùa ra đón, nước mưa chan hòa cùng nước mắt. Sau sự việc này, đảng viên Phan Văn Hải có uy tín cao với đồng nghiệp và người dân. Đó cũng là thời điểm anh thuyết phục người dân vươn khơi bám biển, khẳng định chủ quyền Tổ quốc trên quần đảo Hoàng Sa. Đến nay, xã Quỳnh Lập có đội thuyền đánh bắt xa bờ lên đến hơn 100 chiếc; hằng năm đánh bắt trên ngư trường Hoàng Sa hơn 1.000 chuyến.
Đồng chí Đàm Hữu Hồng, Phó Bí thư Thường trực Thị ủy Hoàng Mai khẳng định, Chi bộ Hội nghề cá Quỳnh Lập là mô hình điểm của Đảng bộ thị xã Hoàng Mai. Việc thành lập chi bộ không chỉ khắc phục khó khăn về điều kiện sinh hoạt đảng của đảng viên, góp phần củng cố tổ chức đảng, nâng cao chất lượng đảng viên mà còn phát huy mạnh mẽ vai trò nòng cốt trong lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động khai thác, đánh bắt xa bờ và bảo vệ chủ quyền biển đảo. Thời gian thành lập chưa dài nhưng Chi bộ đã giúp ngư dân tiếp cận kịp thời và chấp hành tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc bảo vệ môi trường biển, tham gia tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ trên biển ■
