Nguy cơ sạt lở các công trình bảo vệ đê điều
Huyện Nam Sách có ba tuyến sông lớn là Thái Bình, Kinh Thầy, Lai Vu với tổng chiều dài gần 40 km. Trên các tuyến sông này có 39,875 km đê cấp một, 10 cống qua đê, chín tuyến kè tại các vị trí sông cong, bãi sông hẹp với tổng chiều dài 10.060 m.
Thời gian gần đây, tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn huyện Nam Sách có những diễn biến rất phức tạp trên cả ba tuyến sông. Trên tuyến đê tả Thái Bình, các tàu cát hoạt động tại nhiều điểm ở hạ lưu kè Hùng Thắng (xã Minh Tân), thượng lưu kè An Giới (xã An sơn), bãi sông xã Hiệp Cát. Trên tuyến đê hữu Kinh Thầy và đê hữu Lai Vu các điểm khai thác cát trái phép tập trung ở xã An Bình, xã Cộng Hòa và khu vực kè An Điền. Thời gian hoạt động của “cát tặc” thường kéo dài từ 21 giờ ngày hôm trước tới rạng sáng ngày hôm sau. Do nạn khai thác cát kéo dài từ nhiều năm, hiện nay trữ lượng cát dưới lòng sông còn rất ít, nếu tình trạng khai thác cát tiếp tục tái diễn như hiện nay nguy cơ xảy ra sập các công trình đê, kè, cống là rất lớn.
Đối với cát san lấp các tàu lớn trực tiếp hút cát từ lòng sông, hoặc bãi sông lên. Còn để khai thác cát vàng, tại khu vực thượng lưu kè An Giới, hạ lưu kè An Điền … “cát tặc” sử dụng tàu nhỏ khoan sâu xuống lòng sông, xuyên qua lớp đất thịt (dày 1-4 m) rồi hút và bơm chuyển tải lên các tàu lớn, tạo ra những vực sâu hoắm làm sạt lở bờ bãi và đe dọa trực tiếp đến sự an toàn của các công trình đê điều.
Hiện nay, khu vực hạ lưu kè Hùng Thắng ở xã Minh Tân đang có nhiều điểm sạt lở lớn; khu vực kè An Điền, xã Cộng Hòa xảy ra hai cung sạt lở lấn vào gần hết mái kè. Việc để “cát tặc” lộng hành vào mùa mưa lũ ở huyện Nam Sách lại sát ngay với các tuyến kè trọng yếu sẽ làm biến đổi dòng chảy, gây sạt lở bờ bãi sông và đe dọa phá hủy các tuyến kè cùng an toàn của hệ thống đê điều.
Chính quyền chưa quyết liệt xử lý
Từ đầu năm tới tháng 9 năm nay, Hạt Quản lý đê huyện Nam Sách đã phát hiện và báo cáo cho Đoàn liên ngành huyện Nam Sách 53 vụ với tổng số 136 tàukhai thác cát trái phép. Tuy nhiên, tình trạng “cát tặc” hoành hành không hề suy giảm. Nhiều nơi các điểm sạt lở có nguy cơ áp sát chân đê, uy hiếp đến an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân trong khu vực.
 |
Đoàn công tác tỉnh Hải Dương kiểm tra các điểm sạt lở trên sông Thái Bình.
Trước thực trạng khai thác cát trái phép diễn ra phức tạp ở Nam Sách, ngày 19-8, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hải Dương có công văn số 1330/SNN-ĐĐ về việc kiến nghị xử lý tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn huyện Nam Sách. Trong đó kiến nghị: UBND huyện Nam Sách chỉ đạo Đoàn kiểm tra liên ngành khai thác cát trái phép của huyện, UBND các xã ven đê có biện pháp tăng cường kiểm tra, phát hiện và kiên quyết xử lý nghiêm các hoạt động khai thác cát trái phép trên địa bàn. Đối với các địa bàn trọng điểm về khai thác cát trái phép có số lượng phương tiện khai thác lớn, đê sát sông, đang có sạt lở cần lập ngay các chốt thường trực để ngăn chặn khai thác trái phép để bảo đảm an toàn các công trình, hệ thống đê điều…
Tuy vậy, những ngày gần đây, về đêm, chúng tôi thường xuyên nhận được điện thoại kêu cứu của nhiều cư dân huyện Nam Sách phản ánh về tình trạng “cát tặc” lộng hành ở các tuyến sông. Tại mỗi điểm khai thác thường có từ hai đến bốn tàu hoạt động suốt đêm về sáng. Tình trạng “cát tặc” lộng hành ở Nam Sách là rất nghiêm trọng, đã trực tiếp đe dọa an toàn tuyến đê cấp một, có thể gây sập kè, sạt bãi, thậm chí vỡ đê ngay trong mùa mưa lũ.
Trước tình hình "cát tặc" ngày càng lộng hành, đề nghị các cơ quan chức năng tỉnh Hải Dương vào cuộc quyết liệt để giữ gìn an ninh trật tự, ngăn chặn nguy cơ ảnh hưởng hệ thống đê điều.
