Đây là thông tin từ hội thảo về các giải pháp tăng cường hiệu quả hoạt động Chương trình hành động quốc gia về đăng ký, thống kê hộ tịch, giai đoạn 2017-2024 diễn ra ngày 25-9 tại Hà Nội.
Hệ thống đăng ký và thống kê hộ tịch hoạt động tốt là nguồn cung cấp dữ liệu dân số kịp thời, đầy đủ, liên tục và hiệu quả nhất, bao gồm cả các dữ liệu về sinh, tử và nguyên nhân tử vong.
Số liệu thống kê hộ tịch chính xác và đầy đủ - trích từ hồ sơ đăng ký hộ tịch - đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc xây dựng các chính sách quốc gia và địa phương cũng như trong việc đo lường các kết quả phát triển.
Hệ thống đăng ký và thống kê hộ tịch rất quan trọng đối với các mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030. 15 trong số 17 mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) sử dụng các chỉ số, được tính từ dữ liệu đăng ký và thống kê hộ tịch chính xác và đầy đủ. Hệ thống này hoạt động đúng chức năng và hiệu quả cũng là điều kiện tiên quyết để xây dựng kế hoạch và ra quyết định kinh tế xã hội phù hợp. Từ đó cho phép chính phủ các nước giám sát các chỉ số quan trọng về nhân khẩu học và sức khỏe, bao gồm cả mức sinh và mức chết, đồng thời phân bổ các nguồn lực và biện pháp hỗ trợ cho các nhóm dân cư gặp nhiều khó khăn nhất.
Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) và các cơ quan khác của Liên hợp quốc tại Việt Nam đã hỗ trợ quá trình xây dựng Hệ thống đăng ký và thống kê hộ tịch của Việt Nam trong thập kỷ qua theo nhiều cách khác nhau, thông qua hỗ trợ kỹ thuật để xây dựng Chương trình hành động quốc gia về đăng ký và thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024, cũng như xây dựng các nghị định, thông tư liên quan khác.
Hai tháng trước, một hợp tác mới đã được thiết lập giữa UNFPA Việt Nam và tổ chức Vital Strategy nhằm cải thiện hệ thống đăng ký và thống kê hộ tịch của Việt Nam.
Chương trình này nhằm hỗ trợ các nỗ lực của Chính phủ trong nâng cao chất lượng đăng ký khai sinh và khai tử, bao gồm cả nguyên nhân tử vong ở Việt Nam.
Mục tiêu của dự án là tăng cường quản trị đăng ký và thống kê hộ tịch, đánh giá hoạt động của hệ thống này, thực hiện các đánh giá về khung pháp lý và quy định đối với đăng ký và thống kê hộ tịch, xây dựng các kế hoạch để cải thiện việc ghi nhận nguyên nhân tử vong sử dụng các tiêu chuẩn được quốc tế công nhận, cải thiện khung Giám sát và đánh giá đối với công tác đăng ký và thống kê hộ tịch, đồng thời xây dựng các báo cáo thống kê hộ tịch có chất lượng và kịp thời.
Hợp tác giữa UNFPA và Vital Strategy bắt đầu từ tháng 7-2020 và sẽ kéo dài đến tháng 3-2021 với sự phối hợp chặt chẽ của Bộ Tư pháp và các bộ, ban, ngành khác.
Phát biểu tại hội thảo, bà Naomi Kitahara, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam, nhấn mạnh: "UNFPA tại Việt Nam tái khẳng định cam kết mạnh mẽ trong việc chung tay với Chính phủ thực hiện Chương trình hành động quốc gia về đăng ký và thống kê hộ tịch để bảo đảm phương châm “Không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Ban Chỉ đạo quốc gia đóng vai trò rất quan trọng trong việc thực hiện Chương trình hành động quốc gia về đăng ký và thống kê hộ tịch. Ban chỉ đạo sẽ xây dựng cầu nối giữa các bộ, ban, ngành, cung cấp hướng dẫn và giám sát, cũng như vận động đầu tư bền vững vào đăng ký và thống kê hộ tịch. Sự hợp tác chặt chẽ và trao đổi dữ liệu đăng ký thống kê hộ tịch giữa các cơ quan liên quan khác nhau sẽ cải thiện chất lượng và tính nhất quán của dữ liệu, tăng tính hiệu quả của việc đăng ký và giảm chi phí.
Bằng cách cải thiện hệ thống đăng ký và thống kê hộ tịch, Việt Nam đang tôn trọng các cam kết của mình trong Tuyên bố Hội nghị cấp Bộ trưởng và Khung hành động về đăng ký và thống kê hộ tịch khu vực châu Á - Thái Bình Dương giai đoạn 2015-2024. UNFPA sẽ hỗ trợ Chính phủ Việt Nam đẩy nhanh quá trình thay đổi, hướng tới một hệ thống đăng ký và thống kê hộ tịch hiện đại và tiến bộ. Trong đó, dữ liệu hộ tịch sẽ được chia sẻ và sử dụng cho mục đích xây dựng và thực hiện các chính sách và ra quyết định dựa trên bằng chứng.
