Trong giai đoạn 1, Cà Mau phấn đấu đến cuối năm 2024 sẽ hoàn thành xây mới 200 căn và sửa chữa 200 căn, với tổng kinh phí thực hiện là 18 tỷ đồng từ nguồn Quỹ Vì người nghèo. Nếu mọi việc diễn ra thuận lợi thì 400 hộ nghèo và cận nghèo ở Cà Mau sẽ có nhà kịp đón Tết, mừng năm mới 2025.
Có nhà mới, vui đón Tết
Gần một tháng qua, bà Nguyễn Thị Hiệp (ấp 4, xã Trí Phải) đứng ngồi không yên. Vừa lo xong buổi sáng cho lợn và bầy gà, bà lại ra sân phụ chồng xách nước, trộn hồ… Hôm ghé nhà vào ngày đầu tuần tháng 12/2024, chúng tôi gặp ông Phạm Văn Nguyện (chồng bà Hiệp) đang cặm cụi hoàn thiện phần vách của căn nhà mới, chuẩn bị phủ nước sơn, lát gạch nền. “Hai đứa con nhà tôi tí xíu là lại hỏi sắp xong chưa, chừng nào tụi con được ở nhà mới… mà vợ chồng cứ nôn nao trong lòng, tâm trạng như vừa trúng số độc đắc vậy”, bà Hiệp vui mừng thổ lộ.
Nhiều năm qua, dù cố sức làm lụng nhưng vì ít đất canh tác, đến nay, gia đình ông Nguyện, bà Hiệp vẫn là hộ cận nghèo. Tiền công làm phụ hồ của ông dù đã tằn tiện nhưng cũng chỉ tạm đủ cho 4 miệng ăn trong gia đình, phần tích lũy rất ít. Cũng vì lẽ đó mà suốt một thời gian dài, gia đình sống trong căn nhà ọp ẹp bằng cây, lá địa phương, nay đã bị xuống cấp trầm trọng, không bảo đảm che mưa, trú nắng.
Tình cảnh khó khăn đó tới đây sẽ thay đổi bởi vợ chồng ông vừa được hỗ trợ 60 triệu đồng để xây dựng căn nhà mới. Bên căn nhà sắp hoàn thành, ông Nguyện hồ hởi: “Vợ chồng tôi không thuê thợ mà tự làm hết mọi việc. Khi xong, chắc tổng chi phí xây dựng khoảng 90 triệu đồng, họ hàng có giúp đỡ thêm. Giữa tháng 12 này, gia đình tôi sẽ được ngủ trong căn nhà mới, đón Tết sung túc nhất từ trước đến nay, không sợ mưa to gió lớn nữa”.
Cùng niềm vui ấy, cụ Nguyễn Thị Khoa (81 tuổi, vợ liệt sĩ Châu Văn Quyển, ấp 2, xã Trí Phải), dẫn chúng tôi tham quan căn nhà vừa được địa phương hỗ trợ xong việc sửa chữa, với phần nóc được cơi nới cao hơn bằng khung thép, phần mái nhà được thay mới… Cụ Khoa cho biết, trước đó một hôm trời mưa rất to và kéo dài nhưng nhà cụ không bị thấm dột. Cụ nói: “thấy yên tâm hơn rồi, không mất công lấy thau hứng nước mưa, cũng không sợ tấm lợp xi-măng vỡ rơi xuống trúng đầu nữa”.
Bằng nhiều nguồn vốn, từ năm 2019 đến nay, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc huyện Thới Bình triển khai xây dựng được 382 căn nhà cho nhóm đối tượng yếu thế, chủ yếu là hộ nghèo và cận nghèo.
Qua rà soát gần đây, toàn huyện còn 487 căn thuộc diện hỗ trợ sửa chữa (21 căn) và xây dựng mới (466 căn) theo chủ trương “xóa nhà tạm, nhà dột nát” của Chính phủ; trong đó, có 47 căn (riêng xã Trí Phải có 24 căn) phấn đấu hoàn thành trong giai đoạn 1 (tức là đến cuối năm 2024).
Ông Nguyễn Hoàng Lượng, Trưởng ban Dân vận Huyện ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc huyện Thới Bình cho biết, Thường trực Huyện ủy đã giao nhiệm vụ cho các đơn vị chức năng, các hội đoàn thể tại địa phương từng phần việc trên tinh thần nghiêm túc nhưng khẩn trương, đúng đối tượng… để giúp người dân có nhà đón Tết. “Ai cũng muốn có nhà mới kịp đón Tết cho nên phần lớn người dân tự bỏ công hoặc huy động thêm ngày công từ họ hàng, chòm xóm… Phần vật tư thì được chở vào tận nơi, nơi nào người dân gặp khó, địa phương sẽ đứng ra bảo lãnh rồi chuyển trả tiền lại sau. Cũng nhờ đó mà đến nay, hầu hết nhà thuộc diện hỗ trợ sửa chữa và khoảng hơn 50% nhà thuộc diện hỗ trợ xây mới tại địa phương đã hoàn thành”, đồng chí Lượng cho biết.
Quyết tâm xóa hết nhà tạm, nhà dột nát
Công tác an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững… được triển khai sâu rộng trong suốt thời gian qua tại các địa phương vùng sông nước Cà Mau; trong đó có vai trò tích cực từ Mặt trận Tổ quốc các cấp cùng các thành viên đã tham gia giúp đỡ hộ nghèo, cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn vươn lên ổn định cuộc sống.
Giai đoạn 2019-2024, Mặt trận Tổ quốc các cấp tỉnh Cà Mau đã hỗ trợ giúp 13.722 hộ thoát nghèo, đạt 71,15% tổng số hộ đăng ký và có 170/883 ấp, khóm và 5/100 xã, phường, thị trấn không còn hộ nghèo; nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo hằng năm trong tỉnh giảm bình quân 0,8%, đến nay còn khoảng 1,6%.
Mặt trận các cấp ở Cà Mau còn vận động được hơn 434 tỷ đồng để hỗ trợ xây dựng và sửa chữa nhà ở, cầu giao thông nông thôn, tặng quà, học bổng, thăm hỏi, giúp đỡ, hỗ trợ kịp thời người dân bị thiệt hại do thiên tai, sự cố...; trong đó hoàn thành hỗ trợ, xây dựng được 764 căn nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở, đạt tỷ lệ 153% so với mục tiêu đề ra là 500 căn.
Theo bà Võ Thị Ngọc Hân, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh hưởng ứng Phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước đến năm 2025” do Thủ tướng Chính phủ phát động, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành kế hoạch tổ chức thực hiện “Đề án xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh”, phấn đấu đến cuối tháng 8/2025 phải hoàn thành xây mới 3.463 căn, sửa chữa 937 căn nhà tạm, nhà dột nát đối với các nhóm đối tượng: người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ; nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo; hộ thuộc chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.
Đề án xóa 4.400 nhà tạm, nhà dột nát tại Cà Mau có tổng kinh phí gần 235,9 tỷ đồng, với mức hỗ trợ xây mới là 60 triệu đồng/căn, và sửa chữa là 30 triệu đồng/căn, bao gồm các nguồn lực: Ngân sách nhà nước; Quỹ Đền ơn đáp nghĩa; Quỹ Vì người nghèo; xã hội hóa; vận động hợp pháp khác. Nguyên tắc là hỗ trợ trực tiếp để hộ gia đình tự tổ chức xây dựng, sửa chữa nhà ở; chính quyền địa phương và các đoàn thể trực tiếp hỗ trợ, giám sát việc thực hiện…
Huyện Đầm Dơi là một địa phương có nhiều nhà trong diện “xóa nhà tạm, nhà dột nát”. Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Đầm Dơi Lê Minh Hiền cho biết, quá trình thực hiện, lãnh đạo huyện bám sát phương châm chỉ đạo của cấp trên là phải làm chặt chẽ ở các bước, rà soát đúng đối tượng, tiêu chuẩn, mục đích, không trùng lặp các chương trình, các hoạt động hỗ trợ khác từ ngân sách nhà nước.
Danh sách xét hỗ trợ nhà ở cũng được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã và trụ sở nhà văn hóa ấp theo quy định nhằm bảo đảm khách quan, minh bạch. “Xóa nhà tạm, nhà dột nát là chủ trương nhân văn của Đảng, Nhà nước nhằm thực hiện an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững. Lãnh đạo huyện xác định tầm quan trọng nên quyết tâm cao và hành động quyết liệt trong quá trình thực hiện. Cũng vì lẽ đó mà chúng tôi phân công rõ người, rõ việc, rõ thời gian, trách nhiệm, kết quả, sản phẩm trên tinh thần làm việc nào phải xong việc đó”, ông Hiền chia sẻ.
Để hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát vào cuối tháng 8/2025, lãnh đạo tỉnh Cà Mau yêu cầu cấp ủy, chính quyền các địa phương trong tỉnh thống nhất trong nhận thức và hành động và triển khai quyết liệt. Các cơ quan, đơn vị liên quan được yêu cầu phải chọn phương pháp, cách thức triển khai thực hiện bảo đảm kịp thời, công khai, minh bạch, đúng quy định theo phương châm hộ nào đủ điều kiện thì ưu tiên triển khai trước để bảo đảm tiến độ theo kế hoạch.