Tỉnh Bình Định đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để ngăn chặn và chấm dứt khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), đồng thời, kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với các tàu cá không đăng ký, không đăng kiểm, không cấp phép (còn gọi là tàu cá 3 không).
Còn nhiều tàu “3 không”
Theo rà soát của Chi cục Thủy sản Bình Định (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bình Định), tỉnh hiện có hơn 1.000 tàu cá đang hoạt động nhưng không thể đăng ký theo Thông tư 23/2018/TT-BNNPTNT của Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khi chưa sửa đổi, bổ sung. Lý do là vì những tàu này được người dân tự đóng mới mà không xin phép; hoặc là tàu được mua bán nhưng không thực hiện thủ tục chuyển hồ sơ theo quy định pháp luật, dẫn đến tình trạng tàu không có hồ sơ gốc; tàu không đáp ứng điều kiện, tiêu chí quy định (về vỏ tàu, máy tàu, nghề khai thác…). Theo báo cáo của Bộ đội Biên phòng tỉnh Bình Định, toàn tỉnh hiện có hơn 5.300 tàu cá, xếp thứ 3 cả nước; trong số đó, có khoảng 1.000 tàu cá
“3 không”. Những tàu cá này hoạt động chủ yếu ở vùng bờ, vùng bãi ngang trong tỉnh, không ra vào cảng cá, trạm kiểm soát biên phòng, gây khó khăn cho công tác quản lý. Để giải quyết vấn đề này, tỉnh đã chỉ đạo rất quyết liệt. Ông Nguyễn Văn, Phó Giám đốc Ban quản lý cảng cá Bình Định cho biết, hiện có 84 tàu cá “3 không” thường xuyên ra vào cảng cá Bình Định. Mặc dù Ban quản lý cảng đã cử cán bộ xuống làm việc, tuyên truyền nhiều lần tại từng tàu cá, nhưng các chủ tàu vẫn không chấp hành. “Ban quản lý cảng đã báo cáo với các cơ quan chức năng có thẩm quyền về tình trạng nêu trên, đồng thời làm văn bản gửi Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh để trình Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Định có phương án xử lý các tàu cá này”, ông Văn cho biết.
Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Chi Cục trưởng Thủy sản tỉnh Bình Định cho biết, trong tháng 4, phát hiện 3 tàu của huyện Phù Mỹ, 2 tàu của thị xã Hoài Nhơn vi phạm mất kết nối trên biển hơn 10 ngày, lũy kế đã phát hiện và cảnh báo bảy lượt tàu mất kết nối trên biển hơn 10 ngày và không duy trì hoạt động thiết bị giám sát hành trình. Hiện đơn vị đang phối hợp với các địa phương, xã, phường ven biển tổ chức hướng dẫn, đi kiểm tra thủ tục cấp đăng ký tàu cá cho các tàu chưa đăng ký trên địa bàn tỉnh. Cố gắng đến giữa tháng 5/2024, đơn vị sẽ hoàn thành các thủ tục cho nhóm tàu cá “3 không” trên địa bàn.
Quyết liệt xử lý
Để thực hiện có hiệu quả công tác chống khai thác IUU, góp phần tháo gỡ “thẻ vàng” của đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC), tỉnh Bình Định đã triển khai các biện pháp mạnh không để tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Chỉ đạo tổ chức xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm khai thác IUU, nhất là tàu cá ngắt kết nối.
Hiện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Định đang tích cực triển khai tổng kiểm tra, rà soát toàn bộ các tàu cá trên địa bàn bảo đảm nắm chắc thực trạng về số lượng tàu, số tàu cá đã đăng ký, đăng kiểm, cấp phép; số tàu cá đã chuyển nhượng, mua bán, xóa đăng ký; số tàu cá hoạt động ngoài tỉnh, số tàu cá chưa lắp thiết bị VMS…
Qua đó theo dõi, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ hoạt động của tàu khi xuất, nhập bến, ra vào cảng, cũng như xem xét cấp đăng ký tàu cá đối với các tàu cá bảo đảm yêu cầu kỹ thuật nhưng chưa được đăng ký theo quy định. Đồng thời, Sở sẽ làm việc với các địa phương có tàu cá chưa đăng ký trong toàn tỉnh để hướng dẫn thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký lần đầu cho tàu cá phát sinh từ 6m đến dưới 15m và thực hiện kiểm tra kỹ thuật lần đầu. Hiện tổng số tàu đã kiểm tra là 355 chiếc trên tổng số 1.066 chiếc (thị xã Hoài Nhơn: 196/273 chiếc; huyện Phù Mỹ: 23/72 chiếc; thành phố Quy Nhơn: 136/305 chiếc).
Đại tá Nguyễn Văn Lĩnh, Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh Bình Định cho biết, năm 2024, tỉnh Bình Định chỉ đạo rất quyết liệt việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Trước mắt là chỉ đạo lực lượng biên phòng, các sở, ngành, địa phương tổ chức tuyên truyền, vận động ngư dân thực hiện tốt quy định pháp luật, nhất là Luật Thủy sản năm 2017. Vận động ngư dân chuyển đổi nghề, khuyến khích các hoạt động nuôi trồng thủy sản phát triển kinh tế gia đình, địa phương.
“Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, trong thời gian tới, Bình Định sẽ quyết liệt trong giải quyết nhóm tàu “3 không”. Lực lượng Bộ đội Biên phòng sẽ chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng, đơn vị vũ trang trên địa bàn thường xuyên đôn đốc, theo dõi, nắm bắt thông tin để làm tốt công tác tuần tra, kiểm soát trên biển, nhất là công tác kiểm tra, xử lý các tàu cá ngừng sử dụng dịch vụ thiết bị giám sát hành trình khi làm thủ tục xuất, nhập bến. Chúng tôi sẽ thường xuyên kiểm tra, kiểm soát, kịp thời ngăn chặn không để các tổ chức, cá nhân tự ý đóng mới, cải hoán tàu thuyền tại địa phương”, Đại tá Nguyễn Văn Lĩnh thông tin.
Ngày 9/4, Đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã làm việc với tỉnh Bình Định về tình hình chống khai thác IUU. Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan đánh giá cao những nỗ lực thực hiện của tỉnh Bình Định nhằm gỡ “thẻ vàng” IUU, tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số bất cập, chưa triệt để hoàn toàn.
Do đó, Bộ trưởng yêu cầu tỉnh Bình Ðịnh khẩn trương rà soát, kiểm tra những vướng mắc trong chống khai thác IUU để khắc phục, cũng như tiếp tục tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định để gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu. Đồng thời cần chuẩn bị kỹ lưỡng các báo cáo, tài liệu tình hình triển khai thực hiện khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU, để phục vụ buổi làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu lần thứ 5 trong thời gian tới.
