Đó là trường hợp cuốn “Hai số phận” ủa nhà văn Anh Jeffrey Archer, do Huy Hoàng Books ấn hành.
Cuốn sách kể về câu chuyện về hai người đàn ông đi tìm vinh quang. William Kane là con một triệu phú nổi tiếng trên đất Mỹ, lớn lên trong nhung lụa của thế giới thượng lưu. Wladek Koskiewicz là đứa trẻ không rõ xuất thân, được gia đình người bẫy thú nhặt về nuôi. Một người được ấn định để trở thành chủ ngân hàng khi lớn lên, người kia nhập cư vào Mỹ cùng đoàn người nghèo khổ. Trải qua hơn sáu mươi năm với biết bao biến động, hai con người giàu hoài bão miệt mài xây dựng vận mệnh của mình.
Sách được Huy Hoàng Books mua bản quyền vào tháng 1-2016, bản chuyển ngữ do dịch giả Nguyễn Việt Hải thực hiện. Cuốn “Hai số phận” của Huy Hoàng Books có giá bìa là 175 nghìn đồng, được phát hành từ năm 2016.
Mới đây, nhiều người yêu sách tại các CLB đọc sách đã chia sẻ những hình ảnh, thông tin về “Hai số phận” được làm lậu theo một phương thức hoàn toàn mới. Đó là bài quảng cáo giới thiệu cuốn sách trong group của nhóm chơi sách bản đẹp Câu lạc bộ S100. Bài quảng cáo giới thiệu cuốn “Hai số phận” với bìa được làm lại bằng da, điêu khắc thủ công và vẽ tay hoàn toàn. Tất nhiên, cuốn sách được bán với cái giá rất cao: 2,5 triệu đồng, hơn gấp 10 lần bản sách thật.
Trường hợp của “Hai số phận” cho thấy, cách thức làm sách lậu giờ đã thay đổi, tinh vi và ngang nhiên hơn. Thay vì in nhái, sao lại từ bản sách chính như trước, bây giờ các đối tượng làm sách lậu có thể sử dụng chính bản sách thật, gia công thêm phần bìa, quảng cáo đó là bìa da thủ công, bản độc, thực hiện trên “sách xịn”, và bán với mức giá cao hơn gấp nhiều lần bản sách thật cho những người thích sưu tầm sách đẹp, sách độc.
Hiện nay, để đáp ứng nhu cầu mua sách không chỉ với mục đích đọc, mà còn lưu giữ, trưng bày như một món đồ kỷ niệm đẹp, nhiều đơn vị phát hành, NXB đã cho ra những bản sách hạn chế (limited), được thực hiện công phu, như in giấy nhập khẩu cao cấp, đóng bìa da thủ công, điêu khắc, có dấu ấn bản đẹp và có đánh số các phiên bản giới hạn (thường khoảng trên dưới 100 cuốn với các mức giá, mức độ làm sách công phu khác nhau). Trường hợp “Hai số phận” của Huy Hoàng Books là nhằm đánh vào thị hiếu của những người thích sưu tầm các bản sách đẹp, độc lạ như vậy.
Nói về “Hai số phận”, bà Nguyễn Lê My Hoàn, nhà văn, dịch giả, đại diện Huy Hoàng Books chia sẻ trên trang cá nhân, cho biết cuốn sách này đã thực sự có một số phận rất long đong trước khi đến được với độc giả Việt. Cuốn sách là phần 1 của cả series gồm ba phần, sau khi Huy Hoàng mua bản quyền phần 1, dịch xong, còn phải trau chuốt rất kỹ từ câu chữ, đến vẽ bìa…, rồi mới đưa đi in. Nhưng khi cuốn sách đã có chỗ đứng vững trên thị trường, thì đã có đơn vị phát hành khác mua bản quyền của hai phần sau.
“Với mức giá 2,5 triệu đồng mà các bên đang bán bản sách lậu mới này, chúng tôi không hiểu độc giả nào bỏ ra chừng ấy tiền để mang hàng fake về chưng trong tủ sách quý, cho nó đứng sánh vai cùng những bản S100 hàng authentic của các nhà làm sách uy tín thì liệu tủ sách quý của họ có còn đáng gọi là sách quý nữa không?” – bà Nguyễn Lê My Hoàn bức xúc chia sẻ.
Sách lậu xưa nay vẫn là vấn nạn đối với các đơn vị làm sách trong nước. Các trang bán sách nhái, sách giả, sách lậu được mở nhan nhản trên Facebook, dẹp trang này, trang khác lại mở ra thay thế. Cơ quan quản lý chưa thể đưa ra những chế tài thích đáng để xử lý những cá nhân, tổ chức làm sách lậu, sách giả. Hình thức làm sách giả, sách lậu lại ngày càng tinh vi, chẳng hạn như tách cuốn sách ra làm nhiều phần, đem in mỗi phần ở một địa điểm khác nhau.
Chính vì thế, mỗi đơn vị xuất bản lại phải tự tìm kiếm những cách thức khác nhau để bảo vệ sản phẩm của mình, từ nâng cao chất lượng sách, áp dụng công nghệ vào sách, làm các bản sách đặc biệt… nhưng cho đến nay sách vẫn bị làm giả với nhiều hình thức tinh vi như thế này.
Những người làm sách chỉ còn biết trông mong vào sự sáng suốt của độc giả, phân biệt giữa sách thật và sách giả, để môi trường văn hóa đọc được trong lành ít ra là từ những khâu ban đầu.
Trên trang thông tin của Cục Xuất bản, In và Phát hành, cuốn “Hai số phận” chỉ có duy nhất Huy Hoàng Books liên kết với Nhà xuất bản Văn học ấn hành vào các năm 2018, 2019, 2020 và 2021.
Cuốn sách được “độ” bìa quảng cáo trong group CLB Sách 100 nói trên được mua của nhà sách Minh Thắng và làm lại bìa, không thấy có tên trong danh mục xuất bản, nộp lưu chiểu các năm.
