Bảo đảm an ninh nguồn nước cho sự phát triển

Những tháng qua, do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên nhiệt độ ở vùng Đông Nam Bộ tăng cao. Tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, nắng nóng khiến mực nước ao hồ, sông suối cạn sâu, buộc ngành chức năng ra sức tìm giải pháp ứng phó hạn hán, biến đổi khí hậu, bảo đảm nhu cầu phục vụ nước tưới, nước sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp và đời sống cho người dân trong mùa khô này và những năm tiếp theo.
0:00 / 0:00
0:00
Bí thư Tỉnh ủy Bà Rịa-Vũng Tàu Phạm Viết Thanh (đứng giữa, đeo kính) kiểm tra thực tế tại hồ Sông Ray, huyện Xuyên Mộc.
Bí thư Tỉnh ủy Bà Rịa-Vũng Tàu Phạm Viết Thanh (đứng giữa, đeo kính) kiểm tra thực tế tại hồ Sông Ray, huyện Xuyên Mộc.

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tỉnh hiện có 30 hồ chứa nước với tổng dung tích thiết kế 316,28 triệu m3; trong đó, có 12 hồ cấp nước sinh hoạt gồm hồ Châu Pha, Suối Nhum (thị xã Phú Mỹ); hồ Đá Đen (huyện Châu Đức và thị xã Phú Mỹ); hồ Sông Ray (huyện Xuyên Mộc và huyện Châu Đức); hồ Sông Hỏa, Suối Các và hồ Xuyên Mộc (huyện Xuyên Mộc); hồ Đá Bàng (huyện Đất Đỏ và huyện Châu Đức); hồ Kim Long (huyện Châu Đức); hồ An Hải và hồ Quang Trung (huyện Côn Đảo). Hồ thủy lợi Sông Hỏa là nơi cung cấp nguồn nước chính cho đập Sông Kinh của huyện Xuyên Mộc. Tuy nhiên, tại khu vực lòng hồ thuộc địa bàn xã Bông Trang, hiện cũng chỉ còn lại vài vũng nước nhỏ. Ông Trần Văn Tuấn, xã Phước Thuận, huyện Xuyên Mộc cho biết: Hiện nay là mùa khô, đập Sông Kinh đang trong tình trạng thiếu nước, hồ thủy lợi Sông Hỏa không có nước để chảy vào đây, mặc dù cống đã được đắp lại.

Theo quan sát của phóng viên, hiện trên địa bàn huyện Xuyên Mộc, mực nước của các hồ chứa đang ở mức rất thấp, duy chỉ có hồ chứa nước Sông Ray là vẫn bảo đảm lượng nước để phục vụ sản xuất, kinh doanh.

Giám đốc Trung tâm quản lý-khai thác các công trình thủy lợi tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu Trần Văn Hiếu cho biết: Công trình hồ chứa nước sông Ray nằm trên địa bàn các huyện Châu Đức, Xuyên Mộc và Cẩm Mỹ (tỉnh Đồng Nai) có diện tích hơn 2.060 ha; trong đó, diện tích thuộc tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu là 1.499,8 ha.

Công trình này có nhiệm vụ cấp nước cho công nghiệp, sinh hoạt 535 nghìn m3/ngày đêm; cấp nước tưới cho 9.357 ha diện tích canh tác nông nghiệp thuộc các huyện Long Điền, Châu Đức, Đất Đỏ, Xuyên Mộc; ngăn lũ, ngăn mặn cho 400 ha diện tích đất nông nghiệp, phục vụ nuôi trồng thủy sản cho 100 ha thuộc huyện Đất Đỏ. Tính đến ngày 8/4, dung tích hồ chứa nước Sông Ray là hơn 71 triệu m3/215,36 triệu m3, đạt 33% so với thiết kế, đạt 88,23% so với cùng kỳ. Điều đó cho thấy rằng, năm nay lượng nước đổ về hồ đạt thấp. “Dự kiến đến ngày 30/6, dung tích hồ còn lại khoảng 21,97 triệu m3 lớn hơn dung tích chết khoảng

2,65 triệu m3 bảo đảm cấp nước cho nhu cầu sử dụng nước mùa khô năm 2024”, ông Hiếu cho biết thêm. Cũng theo ông Hiếu, từ khi công trình hồ chứa nước sông Ray đưa vào sử dụng đã góp phần bảo đảm việc cấp nước cho nhu cầu sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt trên địa bàn tỉnh luôn thuận lợi và ổn định. Tuy nhiên, nếu tính đến năm 2030, tổng dung tích của tất cả các hồ chứa nước tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu vẫn thiếu khoảng 300 triệu m3 so với quy hoạch tỉnh mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt (khoảng 800 triệu m3 nước). “Trước mắt, trong những năm tới, tỉnh cần tiến hành nạo vét một số hồ trên địa bàn để vừa bảo đảm chống ngập úng vừa tăng dung tích chứa nước”, ông Hiếu kiến nghị.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Xuyên Mộc Lê Thị Trang Đài chia sẻ: Hồ Xuyên Mộc có dung tích rất nhỏ, chỉ bằng 1/50 dung tích hồ Sông Ray. Do đó, khi mực nước hồ Sông Ray cao hơn hồ Xuyên Mộc thì hồ Xuyên Mộc mới tích được nước. “Hiện nhu cầu sử dụng nước của huyện Xuyên Mộc rất lớn; trong khi đó, các hồ trong khu vực đều cạn, chính vì vậy, nếu được nạo vét thì địa phương kiến nghị những hồ nhỏ như Xuyên Mộc nên được nạo vét trước”, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Xuyên Mộc mong muốn.

Bí thư Tỉnh ủy Bà Rịa-Vũng Tàu Phạm Viết Thanh nhận định: Hồ Sông Ray là công trình đặc biệt quan trọng trong việc bảo đảm nguồn nước không chỉ về khối lượng mà cả về chất lượng. Thời gian qua, công tác chỉ đạo điều hành về trữ nước cũng như phân phối nước trong từng mùa vụ, từng giai đoạn địa phương đã làm rất tốt. Bà Rịa-Vũng Tàu có đặc điểm khác so với các địa phương là nguồn nước sinh hoạt, canh tác chủ yếu từ các hồ đập chứ không có nguồn nước từ các dòng sông.

Do đó, việc bảo đảm chất lượng và trữ lượng nước là đặc biệt quan trọng. Bí thư Tỉnh ủy Phạm Viết Thanh cho rằng: Năm 2024, việc cung cấp nước cho cả sinh hoạt, công nghiệp, canh tác, nuôi trồng của tỉnh bảo đảm cung cấp đủ. Tuy nhiên, trong một vài năm tới, với những biến đổi khó lường của biến đổi khí hậu thì nguy cơ thiếu nước để phục vụ nhu cầu phát triển của tỉnh là hiện hữu. Tỉnh đang nghiên cứu triển khai dự án hồ chứa nước Sông Ray giai đoạn 2, nhưng dự án này cũng chỉ cung cấp thêm được

65 triệu m3 nên về cơ bản chưa đáp ứng được nhu cầu sử dụng trong thời gian tới. Tỉnh ủy Bà Rịa-Vũng Tàu đã yêu cầu Ủy ban nhân dân tỉnh, các sở, ngành, địa phương sớm vào cuộc, nghiên cứu dựa trên cơ sở quy hoạch được duyệt đối với tất cả các hồ chứa nước trên địa bàn tỉnh để có phương án tăng dung tích chứa đối với các hồ, bảo đảm nguồn nước phục vụ cho sự phát triển của tỉnh.