Tại cuộc họp, Bộ phận công tác đặc biệt của Bộ Y tế tại Bắc Giang cho biết, số lượng các ca dương tính này được phát hiện nhờ tổng lực tăng tốc xét nghiệm trong ba ngày qua mà Bộ Y tế phối hợp với tỉnh Bắc Giang và các lực lượng y tế đã triển khai tại tất cả các khu công nghiệp, các nhà máy và khu lưu trú của công nhân trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.
Tất cả các công nhân dương tính này đều đang lưu trú tại khu vực giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 và đang được kiểm soát.
TS Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương nhận định sơ bộ nguồn lây là tại các khu vực nhà máy trong khu công nghiệp, và/hoặc trong khu nhà ở, lưu trú của công nhân vì đây là nơi có mật độ làm việc, lưu trú đông, trong khi đó chủng virus này lây lan nhanh, mạnh và phát tán rộng trong môi trường không khí.
Bộ Y tế yêu cầu bộ phận công tác đặc biệt của Bộ đang chỉ đạo chống dịch tại Bắc Giang ngay lập tức “đóng băng” tất cả các khu nhà ở của công nhân; bảo đảm cách ly nghiêm ngặt, nhất là các khu nhà cao tầng nơi có đông công nhân sinh sống. Bắc Giang áp dụng thiết chế về cách ly tập trung tại các khu vực này - coi như là nơi cách ly tập trung. Tuyệt đối không cho người ở ra khỏi nhà, phòng ở và tiến hành xét nghiệm định kỳ, liên tục để làm sạch những khu vực có công nhân lưu trú.
Bắc Giang cần đánh giá lại nguy cơ tại địa phương
Tại cuộc họp, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, tình hình dịch tại Bắc Giang, Bắc Ninh rất nóng. Thứ nhất, chủng virus lần này lây rất nhanh, mạnh. Virus có khả năng nhân lên và phát tán mầm bệnh rất rộng. Thứ hai, hình thái lây nhiễm trong khu công nghiệp có mật độ đông, cách nửa mét có một người, môi trường khép kín, nhà vệ sinh chung, khu nhà ăn cũng có chục nghìn người, nên nguy cơ rất lớn. Tại Công ty Hosiden, số ca chuyển từ F1 tới F0 lên đến 55% gồm các ca lây nhiễm từ trước và cả trong khu lưu trú.
Vừa qua, Bắc Giang đã dồn tổng lực triển khai xét nghiệm lượng mẫu rất lớn và phát hiện thêm 375 ca nhiễm hôm nay. Bộ Y tế nhận định tình hình dịch tại khu vực tiếp tục phức tạp và ghi nhận nhiều ca mắc hơn, nên rất nguy hiểm.
"Tuy nhiên, tất cả trường hợp mắc mới đã nằm trong khu phong tỏa, nằm trong công nhân ở các nhà máy, khu công nghiệp nên sự lây nhiễm ra cộng đồng có thể có nhưng chưa phải là vấn đề lớn. Chúng ta tập trung chủ yếu là phải ngăn chặn trong toàn bộ khu công nghiệp", Bộ trưởng nói.
Đánh giá về biện pháp phòng, chống dịch tại Bắc Giang, Bộ trưởng Y tế cho biết, Bộ phận thường trực của Bộ Y tế đang đi đúng hướng triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch. Tuy nhiên, Bắc Giang phải đối mặt thách thức là số ca tăng và chưa có dấu hiệu giảm trong thời gian ngắn tới đây. Bộ Y tế đã tính toán tới phương án 3.000 ca mắc bệnh nhưng tới đây số ca lây nhiễm có thể cao hơn.
Do đó, ưu tiên lớn nhất là dập cho bằng được ổ dịch tại Bắc Giang, nếu không làm được thì dịch lây ra các địa phương khác.
Đề xuất một số biện pháp cụ thể đối với Bắc Giang, Bộ trưởng đề nghị Bộ phận thường trực của Bộ Y tế phối hợp UBND tỉnh đánh giá lại nguy cơ toàn tỉnh không riêng ba huyện đang áp dụng Chỉ thị 16, mạnh dạn áp dụng giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 hoặc cách ly y tế theo thẩm quyền UBND tỉnh, không ngần ngại.
Thứ 2, với những trường hợp khi có ổ dịch tại cộng đồng, thực hiện đúng nguyên tắc truy vết, cách ly, dập dịch nhưng phải truy vết triệt để, không sót F1, tránh gây ra hậu quả khôn lường.
Thứ 3, đối với khu có nhiều công nhân như Núi Hiểu, Trung Đồng..., phải “đóng băng” và áp dụng thiết chế cách ly tập trung, tiến hành mở rộng cho khu vực lân cận nếu có đông công nhân và có yếu tố nguy cơ. Tất cả vi phạm trong khu đóng băng này xử nghiêm. Phải coi cả vùng đó là cách ly tập trung thì mới khống chế, kiểm soát được.
Thứ 4, đề nghị tỉnh tiếp tục giám sát sàng lọc thường xuyên, xét nghiệm ba ngày/lần. Đối với địa phương, tăng cường hoạt động tổ Covid địa phương, giám sát từng nhà. Đối với các khu công nghiệp phải giám sát sàng lọc, nếu thấy có yếu tố nguy cơ phải mạnh dạn xét nghiệm ba ngày/lần.
"Đợt dịch trước lây theo chuỗi nhưng lần này ngoài lây qua chuỗi, virus còn lây qua không khí trong không gian hẹp, môi trường kín, nên nguy cơ lây không chỉ trong vòng 2m. Tinh thần chung là làm “sạch” trong công nhân, từng bước bằng xét nghiệm, nếu không sẽ rất khó dừng chuỗi lây truyền", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Về thay đổi phương thức xét nghiệm, Bộ trưởng yêu cầu Bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế họp với UBND tỉnh sử dụng xét nghiệm nhanh đối với toàn bộ khoảng 50.000 người có yếu tố nguy cơ rất cao với tần suất ba ngày/lần. Sau khi làm hết xét nghiệm nhanh cho kết quả âm tính, bảy ngày sau làm PCR một lần, để đánh giá với mẫu âm tính, từ đó điều chỉnh lại. Việc này tổ chức lấy mẫu tại chỗ và trả kết quả ngay tại chỗ cho người dân, chấp nhận nhầm còn hơn bỏ sót. Trong tuần này phải quét ít nhất 50.000 mẫu.
Bộ trưởng đề nghị Bắc Giang thành lập ngay bệnh viện dã chiến, Bộ Y tế sẽ hỗ trợ vật tư, máy móc trang thiết bị cho Bắc Giang.
Sớm ban hành hướng dẫn thí điểm cách ly F1 tại nhà ở Bắc Ninh và Bắc Giang
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên cho biết, về vấn đề cách ly tập trung, trong phạm vi khu vực các công nhân đang tự cách ly, mật độ những đối tượng F1 đông và F2 có nguy cơ trở thành F1 nhiều. Do đó, cần phải tính toán cách ly ở khu vực, cách ly cụ thể từng gia đình cụ thể.
“Chúng ta phải rà soát kỹ đối tượng F1, xem đối tượng nào đưa đi cách ly tập trung, đối tượng nào ở nhà. Với đối tượng F1 ở nhà, chúng ta phải bảo đảm đầy đủ điều kiện, có phòng tương đối độc lập, hạn chế tiếp xúc với mọi người trong gia đình và mọi người chung quanh”, Thứ trưởng nói.
Thứ trưởng đề nghị, Cục Y tế dự phòng sớm xin ý kiến lãnh đạo Bộ Y tế ban hành hướng dẫn thí điểm cách ly F1 tại nhà ở Bắc Ninh và Bắc Giang theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam.
Về điều trị, tỉnh Bắc Giang cần tập trung xây dựng một đơn nguyên điều trị bệnh nhân nặng. Còn bệnh nhân không nặng phải có phương án hết sức cụ thể cho từng khu vực. Tình hình dịch tại Bắc Giang đã lan rộng hơn 10 huyện, thị xã, thành phố nên phải có cơ sở điều trị cụ thể. Riêng đơn nguyên điều trị bệnh nhân nặng phải để tại bệnh viện đa khoa tỉnh, có sự hỗ trợ tuyến Trung ương.
Trước tình hình diễn biến dịch ở Bắc Giang phải tính đến thu dung 3.000 bệnh nhân, Thứ trưởng đề nghị tỉnh phải tính tiếp tục các biện pháp khác nữa như xây dựng ngay bệnh viện dã chiến hoặc mạnh dạn tư duy về việc điều trị ngoại trú, nhưng phải hết sức chặt chẽ việc này.
Về kỹ thuật, các hướng dẫn cách ly tại gia đình, hướng dẫn doanh nghiệp từng bước trở lại hoạt động đang được Bộ Y tế khẩn trương tiến hành, sớm ban hành theo kết luận của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam để làm thí điểm, sau đó sẽ rút kinh nghiệm.
Tỷ lệ dương tính trong khu công nghiệp rất cao
Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương cho biết, địa phương này vừa ghi nhận 375 ca dương tính với SARS-CoV-2. Để có con số này, địa phương thực hiện lấy mẫu mấy ngày qua dồn lại xét nghiệm, chứ không phải mẫu được lấy trong một ngày. Số F0 này chủ yếu nằm trong diện F1. Tỷ lệ F1 âm tính thành dương tính rất cao khi công ty bị nhiễm đầu tiên ở khu công nghiệp Vân Trung có tỷ lệ 79%. Còn tại Công ty Hosiden Việt Nam, tỷ lệ này là 55% (660 F0). Đến nay địa phương ghi nhận 18 trường hợp trong khu dân cư bị lây nhiễm cộng đồng. Họ đều liên quan tới công nhân, gồm người thân công nhân và chủ nhà trọ. Ngoài ra, từ hôm qua đến nay có thêm ba trường hợp nhân viên y tế làm nhiệm vụ bị lây nhiễm.
Hiện tại, khu vực phong tỏa, cách ly xã hội tập trung ở Bắc Giang có rất đông công nhân. Số F1 trong khu cách ly tập trung có khoảng 12.600 người. Khu phong tỏa ở Việt Yên tập trung trên 60.000 công nhân, ở ba xã. Ba ngày qua, cơ quan chức năng vừa lấy mẫu diện rộng, vừa vào các nơi có nguy cơ cao nên số F0 tăng lên rất nhanh.
Ông Lê Ánh Dương cho biết thêm, địa phương có hơn 10 bệnh nhân nhân nặng phải thở máy. Còn về tầm soát, đến nay, Bắc Giang và các đơn vị hỗ trợ đã xét nghiệm hơn 600.000 mẫu, còn 51.000 mẫu đơn, tương đương 10.000 mẫu gộp đang chạy, đến đêm nay có kết quả. Hai huyện Việt Yên và Yên Dũng đã xét nghiệm toàn huyện và các khu vực trọng điểm. Khu vực nguy cơ cao đã hoàn thành hai lần lấy mẫu và đang tập trung rà soát lần thứ 3.
