Nhân Dân điện tử đã phản ánh, ông Nguyễn Văn Viện, thường trú ở tiểu khu 4, thị trấn Chợ Rã, huyện Ba Bể mua khu đất rộng gần 1.100m2 tại thôn Cốc Tộc, nằm ở vùng đệm hồ Ba Bể. Năm 2015, UBND huyện Ba Bể cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho ông Viện, trong đó có 200m2 đất ở và gần 900m2 đất trồng cây lâu năm, cây lâm nghiệp. Đầu năm 2016, trên khu đất của mình, ông Viện đầu tư lớn, đồng loạt xây dựng cùng lúc tám căn nhà bê-tông cốt sắt, mỗi căn nhà rộng hàng trăm m2 với mục đích làm nhà nghỉ, cơ sở lưu trú đón khách du lịch.
Theo quy định, tại ba thôn vùng lõi, vùng đệm Di tích quốc gia đặc biệt danh lam thắng cảnh hồ Ba Bể là Pác Ngòi, Cốc Tộc và Bó Lù (thuộc xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể), nghiêm cấm việc mua, bán đất cho người từ bên ngoài vào xây nhà, cư trú, sinh sống để hạn chế gia tăng dân số, hạn chế xâm hại di tích. Đằng này, chính quyền các cấp và cơ quan chức năng huyện Ba Bể lại làm thủ tục mua, bán đất, cấp sổ đỏ cho ông Viện là vi phạm các quy định về Luật đất đai và Quy chế quản lý, bảo vệ, phát triển di tích hồ Ba Bể.
Trên cơ sở vi phạm Luật Di sản văn hoá, Luật Đất đai, Quyết định số 1925 của UBND tỉnh Bắc Cạn về Quy chế quản lý, bảo vệ và Phát triển di sản thiên nhiên Vườn quốc gia Ba Bể, việc thi công xây dựng không đúng quy hoạch xây dựng được phê duyệt, không có giấy phép xây dựng, xây dựng công trình trong khu vực hồ Ba Bể mà không được sự chấp thuận của cấp có thẩm quyền. Do đó, ngày 12- 9- 2016, Hạt Kiểm lâm Vườn quốc gia Ba Bể lập biên bản, yêu cầu ông Viện dừng thi công tám căn nhà, khi đó mới đổ xong phần sàn bê-tông.
Sau đó, Sở Xây dựng Bắc Cạn chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, lập biên bản vi phạm di tích đối với tám căn nhà này. Ngày 19-10-2016, UBND tỉnh Bắc Cạn ban hành Văn bản số 4549/UBND- KGVX yêu cầu UBND huyện Ba Bể phối hợp với Vườn quốc gia Ba Bể thực hiện việc tháo dỡ những căn nhà này để trả lại nguyên trạng, báo cáo kết quả thực hiện lên UBND tỉnh trước ngày 15-11-2016. Tuy nhiên, đến nay chúng tôi thấy các căn nhà này vẫn chưa được tháo dỡ trước sự bức xúc của dư luận.
Được giao chủ trì, phối hợp với các ngành liên quan kiểm tra, xử lý vụ việc này, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Cạn Trần Ngọc Lan cho biết: Việc tháo dỡ các căn nhà xây dựng xâm hại cảnh quan hồ Ba Bể để khôi phục hiện trạng ban đầu là cần thiết. Qua đó góp phần chấn chỉnh xây dựng, ngăn chặn tình trạng xâm hại di tích hồ Ba Bể. Bởi vì thời gian vừa qua, một số cá nhân từ bên ngoài vào mua đất với ý định làm nhà nghỉ đón khách du lịch bên hồ Ba Bể; người dân sở tại cũng cơi nới, cải tạo để làm nhà nghỉ nên kỷ cương, trật tự xây dựng trong khu vực hồ Ba Bể đang có dấu hiệu vi phạm tràn lan, xâm hại nghiêm trọng di tích.
Được biết, UBND huyện Ba Bể đã nhiều lần đối thoại, vận động chủ các căn nhà xây dựng trái phép, xâm hại di tích quốc gia đặc biệt danh lam thắng cảnh hồ Ba Bể tự giác tháo dỡ. Tuy nhiên, chủ xây dựng chưa chấp hành và chính quyền huyện Ba Bể chưa có biện pháp kiên quyết nên đã gần hai tháng trôi qua mà các căn nhà nêu trên chưa được tháo dỡ theo sự chỉ đạo của UBND tỉnh Bắc Cạn.