Phòng B21 nằm ở cuối dãy hành lang tầng 2 của chung cư nhà ở xã hội Gò Cát 6 (thành phố Bà Rịa) chỉ rộng 64 m2 nhưng thoáng mát, sạch sẽ. Đó là tổ ấm của anh Nguyễn Vĩnh Phúc và chị Nguyễn Thị Nam cùng hai con. Mặc dù đã sinh sống trong căn nhà này suốt 10 năm qua nhưng khi kể về chuyện mua nhà ở xã hội, anh Phúc và chị Nam vẫn vui như thuở mới được nhận nhà.
Chồng làm bảo vệ cho một công ty tư nhân, vợ làm việc tự do, thu nhập trung bình mỗi tháng chỉ được khoảng 10 triệu đồng nhưng phải lo đủ thứ từ hai đứa con tuổi ăn, tuổi học đến sinh hoạt gia đình, ma chay, hiếu hỷ… Năm 2013, khi có chương trình mua nhà ở xã hội, anh Phúc nộp hồ sơ và may mắn được xét duyệt. Giá bán lúc đó là
550 triệu đồng/căn với diện tích 64 m2, trả trước 20% (tương đương 110 triệu đồng), 440 triệu đồng được trả dần trong vòng 20 năm. “Vợ chồng tui may mắn được xét mua nhà ở xã hội, căn này có 2 phòng ngủ, 1 phòng khách và 1 phòng bếp, diện tích không lớn nhưng vợ chồng rất vui mừng vì từ đó chúng tôi không còn phải đi thuê trọ nữa” - anh Phúc kể.
Báo cáo của Sở Xây dựng tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho thấy, từ năm 2015 đến nay, tỉnh đã ban hành các cơ chế, chính sách, đề án nhằm thu hút đầu tư, phát triển nhà để hỗ trợ các đối tượng chính sách xã hội, người có thu nhập thấp. Việc triển khai các chính sách về nhà ở xã hội tạo nên những chuyển biến khá rõ nét cả về số lượng và chất lượng nhà ở, điều kiện và môi trường sống của người dân, nhất là nhà ở cán bộ, công chức, viên chức có thu nhập thấp.
Ông Vũ Văn Giáp, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý phát triển nhà ở tỉnh (Sở Xây dựng) cho biết, chính sách nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp đã đáp ứng được phần nào nhu cầu về nhà ở dành cho các đối tượng hưởng lương từ ngân sách nhà nước, các cán bộ, công chức, giúp họ an cư lạc nghiệp, ổn định công tác... Tính đến nay, toàn tỉnh có 10 dự án nhà ở xã hội đã hoàn thành, quy mô 7,1 ha, tương đương 1.654 căn hộ.
Trong đó đã hoàn thành 7 dự án đưa vào sử dụng với 1.225 căn hộ chung cư và 150 căn nhà liên kế, tổng mức đầu tư khoảng 697,5 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách. Vốn ngoài ngân sách đã có 3 dự án hoàn thành với khoảng 279 căn (255 căn nhà liên kế và 24 căn hộ chung cư), tổng mức đầu tư khoảng 199 tỷ đồng. Ngoài ra, các doanh nghiệp đã đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng 13 dự án nhà ở công nhân với quy mô khoảng 40 ha, bố trí 1.722 căn hộ (khoảng 120.000 m2 sàn xây dựng).
Ông Tạ Quốc Trung, Giám đốc Sở Xây dựng cho biết, thực tế, nhu cầu về nhà ở xã hội tập trung chủ yếu tại thành phố Vũng Tàu và thị xã Phú Mỹ. Tuy nhiên, quỹ đất cho phát triển nhà ở xã hội tại 2 địa phương này còn hạn chế, quy mô nhỏ, nằm rải rác không tập trung; vì thế, rất khó thu hút đầu tư.
Do đó, trong quá trình xây dựng chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, Sở Xây dựng đã chủ trì, phối hợp các sở, ngành có liên quan và ủy ban nhân dân các địa phương căn cứ quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng để đề xuất quỹ đất phát triển nhà ở xã hội. Giai đoạn 2015-2020, quỹ đất đề xuất bố trí nhà ở xã hội khoảng 35 ha; giai đoạn 2021-2030, quỹ đất đề xuất bố trí nhà ở xã hội khoảng 132,6 ha.
Từ nguồn quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội nêu trên, ngày 13/11/2023, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch số 239/KH-UBND phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh với quy mô sử dụng đất khoảng 54,3 ha.
Theo đồng chí Nguyễn Công Vinh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, để tiếp tục thúc đẩy các dự án nhà ở xã hội, tỉnh đang rà soát thêm các khu đất sạch phù hợp để triển khai thêm các dự án nhà ở cho công nhân, người lao động thu nhập thấp tại 2 địa phương nóng nhất về nhà ở là thành phố Vũng Tàu và thị xã Phú Mỹ.
Song song đó, tỉnh cũng kiên quyết ràng buộc nhà đầu tư phải dành 20% quỹ đất của dự án nhà ở thương mại, khu đô thị mới để làm nhà ở xã hội; đồng thời rà soát, điều chỉnh các khu công nghiệp để dành diện tích phát triển nhà ở xã hội, coi nhà ở cho công nhân là một hạ tầng thiết yếu của khu công nghiệp. Tỉnh khuyến khích các doanh nghiệp tự thỏa thuận với người dân về quyền sử dụng đất để xây dựng nhà ở xã hội như xem xét điều chỉnh quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất (nhưng vẫn phù hợp với quy hoạch chung) để xây dựng nhà cho người có thu nhập thấp trong khu vực.
Để bổ sung thêm quỹ nhà ở xã hội, phục vụ cho những người dân có thu nhập thấp, Bà Rịa-Vũng Tàu đang tiếp tục rà soát quỹ đất, đề xuất phương án xây nhà ở xã hội mới, đồng thời rà soát điều chỉnh quy hoạch để bổ sung quỹ đất đồng bộ với các thiết chế công đoàn phục vụ cho nhu cầu nhà ở của người thu nhập thấp, công nhân và người lao động.
Ngoài ra, Ủy ban nhân dân tỉnh cũng yêu cầu chủ đầu tư dự án nhà ở triển khai thực hiện các dự án phát triển nhà ở xã hội theo đúng nội dung và tiến độ đã được phê duyệt... Quan trọng hơn, để đạt được mục tiêu phát triển nhà ở xã hội, không chỉ dùng nguồn vốn ngân sách để thực hiện mà phải huy động vốn từ nhiều nguồn thông qua các cơ chế ưu đãi theo quy định và vốn huy động hợp pháp khác của doanh nghiệp.