Tết cổ truyền đối với những người xa quê hương còn là những ngày được sum vầy để kể nhau nghe về mọi điều của cuốc sống tại xứ người. Không dễ gì dễ có những giây phúc quý giá như thế này vì Tết ta ở nước ngoài thường rơi vào ngày đi làm. Một phần vì công việc một phần vì đại dịch, dù vậy Việt kiều ở Bồ Đào Nha cố gắng sắp xếp công việc và chuẩn bị mọi thứ có thể để đón Tết thật vui, đầm ấm.
Việt kiều ở Bồ Đào Nha ít hơn hẳn các nước tại châu Âu. Trong khoảng 5 năm trở lại đây có thêm nhiều gia đình sang định cư, nên không khí "Việt" vui hơn từng năm. Sống rải rác tại nhiều nơi khác nhau, mọi người ít khi có dịp sum họp, chủ yếu là vào dịp lễ hay Tết.
Đón Tết năm nay khác hẳn những lần trước do dịch tiếp tục lây lan. Vì vậy, kế hoạch quy tụ nhiều gia đình ở Lisbon để cùng làm Tết không thể thực hiện được. Vậy là chúng tôi đành phải kết hợp hình thức tổ chức Tết tại chỗ với sự tham gia của hơn chục gia đình, còn lại đành phải chung vui "trực tuyến".
Mọi người cùng nhau chuẩn bị mâm cỗ cổ truyền của Việt Nam. Mỗi người chuẩn bị một vài món ăn ngày Tết, rồi mang đến trong tâm trạng vô cùng hào hứng và náo nức.
Hòa trong không khí thiêng liêng của ngày Tết, mọi người cùng nhau chụp ảnh và lưu lại những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong năm, chia sẻ cho những ai không đến được, rồi cả người thân ở quê nhà. Mấy em nhỏ được bố mẹ chuẩn bị cho bộ quần áo thắm sắc vàng, đỏ diện trong ngày Tết để tụ hợp cùng các bạn vui không khác gì như đang ở Việt Nam.
Còn với những gia đình không thể đến tham dự được cũng “dọn nhà” đón Tết trong tâm trạng không mấy khác so với lúc ở Việt Nam. Vẫn trang trí nhà cửa, vẫn gói bánh và nấu những món ăn truyền thống để dâng cúng tổ tiên trong các ngày Tết.
Vì người Việt ở Bồ Đào Nha còn rất ít so với các nước châu Âu khác, chưa có cửa hàng chuyên bán hàng Việt Nam nên việc chuẩn bị các nguyên liệu hơi khó khăn. Mọi người phải nhờ mua từ các nước khác như Pháp, Séc, Tây Ban Nha… để có trọn vẹn vị Tết Việt.
Để làm ra được một cái bánh chưng hay bánh tét thật cầu kỳ. Lá chuối hay lá dong được dùng là loại đông lạnh, được rã đông sau một đêm, rồi được xả qua nước sôi, loại bỏ những lá hư hỏng, để khô và dùng khăn làm sạch 2 bề mặt. Tiếp đến là công đoạn chuẩn bị nhân bánh và đậu, nếp tất cả đều được ngâm qua đêm. Các thành phần còn lại như thịt hay gia vị thì dễ mua ở siêu thị.
Có những gia đình chỉ mua được gạo nếp, đỗ nhưng thiếu lá. Vậy nên mọi người chia sẻ cho nhau. Nhà nào ở gần thì có thể hẹn gặp nhau tại bến tàu điện, còn xa quá thì gửi cho nhau qua đường bưu điện trên tinh thần là có gì chia nấy để nhà nhà cùng nhau có cái Tết bớt nhớ quê hương.
Mặc dù vất vả như vậy, khi ra thành phẩm một chiếc bánh chưng hay bánh tét ai nấy đều rất tự hào, để thắp hương, ăn Tết và làm quà tặng cho hàng xóm quanh khu phố. Cũng qua đó, Việt kiều ở đây có dịp giới thiệu văn hóa Tết tới người Bồ Đào Nha và bạn bè quốc tế sinh sống và làm việc tại đây, nhất là bánh chưng. Chúng tôi rất tự hào "khoe": “Ngày Tết quê tôi đấy.”
Không khí Tết làm mọi người xa quê như chúng tôi được xích lại gần nhau hơn. Văn hóa ngày Tết được gìn giữ, cũng lan tỏa tới cả người dân địa phương và cả những người bạn ngoại quốc đang sống và làm việc tại đây.
Do nhiều nước châu Á cùng tổ chức Tết vào dịp này, nhưng không phải ai cũng biết về Tết cổ truyền của Việt Nam. Vì vậy, đây là dịp để Việt kiều ở Bồ Đào Nha mời bạn bè tới nhà để giới thiệu về truyền thống và văn hóa Việt Nam và để các bạn có những trải nghiệm thú vị.
Vui đón Tết vào thời khắc Việt Nam cũng như thế giới còn phải chống chọi với dịch bệnh, chúng tôi có tâm trạng nhớ nhà da diết. Ai cũng mong, hy vọng dịch mau chóng qua để mọi người có thể trở lại cuộc sống bình thường, có thể được gặp nhau nhiều hơn và cùng hẹn đón Tết sang năm được đông đủ hơn nữa.
