Tham dự hội thảo có đồng chí Nguyễn Khoa Điềm, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng Ban Tư tưởng văn hóa T.Ư; đại diện T.Ư Hội Nhà báo Việt Nam, các nhà nghiên cứu và các nhà báo lão thành qua các thời kỳ; đại diện Hội Nhà báo Việt Nam một số tỉnh khu vực miền trung, các cơ quan báo chí trên địa bàn Thừa Thiên - Huế.
Báo Dân đặt trụ sở tại 11 Doundart De Lagrée, thành phố Huế, nay là trụ sở Báo Thừa Thiên - Huế (61 Trần Thúc Nhẫn, TP Huế). Là tờ tuần báo khổ khổ lớn, có Ban biên tập, có Tòa soạn được tổ chức bài bản, báo Dân xuất bản được 17 số, mỗi số có số lượng phát hành 5.000 bản.
Phát biểu đề dẫn hội thảo, Nhà báo Dương Phước Thu, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết: “Ở Huế, giai đoạn 1930-1945, báo chí yêu nước và cách mạng rất khó xuất bản công khai, nhưng bằng cách này, cách khác, những người hoạt động Cộng sản luôn tìm mọi biện pháp để có tờ báo trong tay.
Trong thời kỳ Mặt trận dân chủ Đông Dương (1936-1939), Đảng chủ trương bằng mọi giá phải có báo chí để đấu tranh hợp pháp.
 |
Khi đó, Xứ ủy Trung kỳ vận động một số dân biểu tiến bộ đứng ra xin phép xuất bản tờ báo lấy tên là Dân. Ngày 6-7-1938, số 1 báo Dân ra mắt bạn đọc, số lượng ban đầu 5.000 tờ, phát hành chủ yếu ở Huế, miền Trung và cả nước; báo ra được 17 số thì ngày 7-10-1938 bị chính quyền Nam triều và Bảo hộ lấy lý do “đăng tin không thiệt” để ra lệnh đóng cửa.
Điểm đặc biệt là trong 17 số phát hành, nội dung báo Dân được sự chỉ đạo trực tiếp của Đảng Cộng sản Đông Dương, thông qua đồng chí Phan Đăng Lưu, Ủy viên T.Ư Đảng, Ủy viên Thường vụ Xứ ủy Trung kỳ được phân công trực tiếp chỉ đạo nội dung. Báo Dân có hẳn một Ban Biên tập hùng hậu: đồng chí Nguyễn Chí Diểu, Ủy viên Trung ương Đảng; đồng chí Bùi San, Xứ ủy viên Trung Kỳ; nhà văn Hải Triều, phụ trách Tuyên huấn Tỉnh ủy Thừa Thiên; nhà báo Hải Thanh, nhà thơ Trịnh Xuân An, nhà báo Lâm Mộng Quang, nhà giáo Tôn Quang Phiệt và nhà thơ Tố Hữu…
Mặc dù ra 17 số nhưng báo Dân thực sự có tác dụng rất lớn khiến nhà cầm quyền đương thời phải buộc đóng cửa bằng vụ án kết tội Nguyễn Xuân Các, Nguyễn Đan Quế vì một sai sót liên quan đến bài báo đấu tranh cho chủ quyền của quần đảo Hoàng Sa trước nguy cơ bị Nhật chiếm đóng, mặc dù sau đó ở số 16 báo Dân đã có đính chính.
Phát biểu tại hội thảo, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Thừa Thiên - Huế Nguyễn Thái Sơn nhấn mạnh sự ra đời cũng như vai trò của báo Dân trong dòng chảy báo chí cách mạng Việt Nam.
 |
Đồng chí Nguyễn Khoa Điềm (ảnh trên) nhận xét: “Là tờ báo công khai đầu tiên ở Huế và của Xứ ủy Đảng Cộng sản Đông Dương Trung kỳ, báo Dân đã tận dụng thời cơ được hoạt động công khai, hợp pháp và đã động viên, giác ngộ chính trị cho hàng vạn quần chúng nhân dân trong cuộc đấu tranh chính trị rộng khắp từ thành thị đến nông thôn thời điểm bấy giờ. Mặc dù ra đời trong thời gian ngắn nhưng mỗi số báo đều có những bài viết kêu gọi đấu tranh mang ý nghĩa sâu sâu sắc, nhưng lời lẽ nhẹ nhàng, ôn hòa gần gũi”.
