Tòa Tối cao Mỹ chặn lệnh về tạm ngừng viện trợ nước ngoài

Với 5 phiếu thuận và 4 phiếu chống, Tòa án Tối cao Mỹ bác bỏ yêu cầu của chính quyền Tổng thống Donald Trump về việc đóng băng khoản viện trợ nước ngoài trị giá gần 2 tỷ USD được Quốc hội phê duyệt. Ðộng thái này đã duy trì phán quyết trước đó của Thẩm phán Tòa án liên bang ở thủ đô Washington yêu cầu chính quyền nhanh chóng giải ngân cho các nhà thầu.
Người biểu tình ủng hộ USAID ở Washington, Mỹ. (Ảnh Getty Images)
Người biểu tình ủng hộ USAID ở Washington, Mỹ. (Ảnh Getty Images)

Tuy nhiên, Tòa án Tối cao Mỹ không nói rõ thời điểm phải giải ngân số tiền viện trợ nước ngoài, do đó tranh cãi về vấn đề này có thể vẫn diễn ra tại các tòa án cấp dưới.

Tòa án Tối cao Mỹ lưu ý thời hạn giải ngân theo lệnh của tòa án ở thủ đô Washington vào tuần trước đã qua nên các tòa án cấp dưới cần "làm rõ những nghĩa vụ mà chính phủ phải thực hiện để bảo đảm tuân thủ phán quyết".

Ngày 5/3, hơn 700 nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ và Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) đã viết thư cho Bộ trưởng Ngoại giao Marco Rubio phản đối việc giải thể USAID, cho rằng điều này làm suy yếu vai trò lãnh đạo của nước này trên trường quốc tế.

Các nhà ngoại giao cho biết lệnh đóng băng hầu hết viện trợ nước ngoài của chính quyền Tổng thống Trump cũng gây nguy hiểm cho các nhà ngoại giao và lực lượng Mỹ ở nước ngoài, đồng thời đe dọa tính mạng của hàng triệu người đang phụ thuộc vào viện trợ của Mỹ.

Trong năm tài chính 2023, Mỹ giải ngân 72 tỷ USD viện trợ trên toàn thế giới, sau khi đánh giá 6.200 khoản tài trợ trong nhiều năm, chính quyền Tổng thống Trump đã xóa bỏ gần 5.800 khoản, giảm 92%. USAID đã sa thải hàng nghìn nhân viên và nhà thầu nghỉ việc.

Việc USAID phải dừng hoạt động đột ngột khiến nhiều nỗ lực cứu trợ nhân đạo của cơ quan này rơi vào hỗn loạn. Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ cảnh báo việc chính quyền Tổng thống Donald Trump giải thể cơ quan này sẽ dẫn đến hàng chục nghìn ca tử vong đáng lẽ có thể ngăn chặn được.

Theo ông Nicholas Enrich-quyền Trợ lý Giám đốc USAID phụ trách về sức khỏe toàn cầu, việc USAID phải tạm ngừng viện trợ trong một năm sẽ làm tăng thêm từ 71.000-166.000 ca tử vong do sốt rét, tăng 28-32% các ca bệnh lao và tăng 28.000 ca mắc các bệnh truyền nhiễm mới như Ebola.