Làm rõ nguyên nhân sân bay Long Thành chậm tiến độ

Trong các nguyên nhân dẫn đến chậm tiến độ, lãnh đạo Chính phủ đánh giá sự chủ quan là chính, do đó, yêu cầu làm rõ trách nhiệm các bên liên quan và có biện pháp khắc phục.

Xin lùi thời gian hoàn thành sang năm 2026

Đầu tháng 3 vừa qua, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), đơn vị chủ đầu tư dự án thành phần 3-các công trình thiết yếu trong sân bay Long Thành đã có văn bản kiến nghị Bộ Giao thông vận tải xem xét, trình cấp có thẩm quyền cho phép điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án thành phần 3 sang năm 2026, thay vì năm 2025 theo kế hoạch đã được Chính phủ, Quốc hội thông qua.

Lý giải việc này, lãnh đạo ACV cho biết: Tháng 9/2022 đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu gói thầu "Xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình nhà ga hành khách sân bay Long Thành giai đoạn 1" (gói thầu số 5.10), trị giá là 35.233 tỷ đồng. Hình thức lựa chọn nhà thầu đấu thầu rộng rãi quốc tế. Thời gian bắt đầu tổ chức lựa chọn nhà thầu quý III/2022, thực hiện hợp đồng 33 tháng. Tuy nhiên, đến thời điểm đóng thầu vào tháng 11/2022, chỉ có một liên danh nhà thầu trong nước nộp hồ sơ dự thầu. Vì vậy, ACV đã gia hạn thời điểm đóng thầu lần hai. Thế nhưng, sau hai lần gia hạn vẫn không có thêm nhà thầu nào tham gia. ACV đã tiến hành mở thầu, đánh giá hồ sơ duy nhất nêu trên nhưng không đáp ứng yêu cầu. Do đó, ACV đã hủy thầu gói thầu và đăng tải trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Ngày 16/1, ACV đã phê duyệt điều chỉnh kế hoạch lựa chọn nhà thầu và phê duyệt điều chỉnh hồ sơ mời thầu, theo kế hoạch đóng thầu vào ngày 28/3. Ngày 24/2, ACV đề nghị Bộ Giao thông vận tải báo cáo cấp có thẩm quyền cho phép được điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án thành phần 3 trong năm 2026. Trên cơ sở đó, ACV điều chỉnh thời gian thực hiện hợp đồng gói thầu số 5.10 từ 33 tháng lên 39 tháng. Đề xuất điều chỉnh thời gian thực hiện gói thầu 5.10 được ACV đưa ra dựa trên đề xuất thời gian thi công định hướng phần thân nhà ga hành khách sân bay Long Thành giai đoạn 1 của liên danh tư vấn thiết kế kỹ thuật HAAA (Heerim Hàn Quốc-Arup Anh quốc-Aurecon Australia-ADPi Pháp). Tổng Giám đốc ACV Vũ Thế Phiệt cho biết: Việc đề xuất thực hiện gói thầu 5.10 tối thiểu 39 tháng được các đơn vị liên danh thẩm tra, cho ý kiến và thống nhất trước khi trình Bộ Giao thông vận tải.

Làm rõ nguyên nhân chậm tiến độ

Thứ trưởng Giao thông vận tải Lê Anh Tuấn cho rằng, việc ACV đề xuất được quyền điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án thành phần 3 trong năm 2026 là chưa phù hợp thời gian thực hiện được quy định tại Nghị quyết số 94/2015/QH13 của Quốc hội và Quyết định số 1777/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Do vậy, đề nghị ACV làm việc với đơn vị tư vấn thiết kế để rà soát, phân tích đầy đủ, toàn diện nguyên nhân khách quan, chủ quan, trách nhiệm của các bên có liên quan dẫn đến việc cần kéo dài thời gian hoàn thành dự án. Do tính chất dự án có quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật công nghệ cao và việc triển khai thực hiện đã chậm so với kế hoạch nên ACV cần tăng cường năng lực quản lý dự án của chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án và thuê tư vấn nước ngoài hỗ trợ quản lý dự án; chủ động xây dựng các cơ chế đặc thù nếu thấy cần thiết. Riêng đề xuất điều chỉnh tăng thời gian hợp đồng gói thầu số 5.10 lên 39 tháng, lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải cho rằng, chỉ dựa trên cơ sở ý kiến của tư vấn về thời gian thực hiện của một số nhà ga hành khách của các nước trong khu vực, mà chưa có giải trình về cơ sở tính toán cụ thể. Do vậy, ACV rà soát kỹ quy mô, tính chất kỹ thuật, khối lượng công việc cần triển khai để có cơ sở xác định thời gian khả thi nhất thực hiện gói thầu số 5.10.

Theo Vụ trưởng Vụ Phát triển hạ tầng và đô thị, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Nguyễn Đăng Trương, toàn bộ công tác đấu thầu gói thầu 5.10 do ACV thẩm định, quyết định. Trước đây, gói thầu 5.10 thời gian thực hiện 33 tháng, hiện ACV kiến nghị kéo dài lên 39 tháng. Vậy, cần làm rõ căn cứ vào đâu để làm cơ sở, chốt 39 tháng mở hồ sơ mời thầu hạng mục quan trọng nhất của dự án sân bay Long Thành.

Cách đây ít ngày, sau khi kiểm tra thực địa tại công trường, nghe báo cáo chủ đầu tư, các bộ, ngành liên quan, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đánh giá: Toàn bộ dự án sân bay Long Thành đang bị chậm tiến độ. Trong các nguyên nhân thì sự chủ quan là chính do thiếu kinh nghiệm dẫn đến phải đấu thầu nhiều lần, đây là trách nhiệm của các đơn vị liên quan, cần làm rõ để có biện pháp khắc phục. ACV, Bộ Giao thông vận tải, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp báo cáo toàn diện thực hiện đầu tư xây dựng dự án sân bay Long Thành đến thời điểm này. Đối với đề xuất gia hạn thời gian thực hiện gói thầu 5.10, lãnh đạo Chính phủ yêu cầu, ACV phối hợp Bộ Giao thông vận tải hoàn chỉnh hồ sơ; trong đó, phải có đầy đủ các cơ sở chứng minh vì sao phải kéo dài thực hiện gói thầu lên 39 tháng. Các cơ sở này phải được các đơn vị tư vấn kỹ thuật đóng góp ý kiến, sau khi hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tham mưu cho Chính phủ. "Xây dựng sân bay Long Thành là công trình thế kỷ nên phải làm để đời. Việc chọn các nhà thầu cho dự án đặc biệt quan trọng này của đất nước phải là nhà thầu đã từng làm những công trình lớn, tương xứng trên thế giới", Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nói.