Bộ Giao thông vận tải đã nhắc nhở một số đơn vị, nhà thầu, yêu cầu tập trung cao độ nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ các hạng mục, nhằm đưa dự án cao tốc về đích trước ngày 30/4 tới theo yêu cầu.
Có chế tài xử lý nhà thầu yếu
Mai Sơn-quốc lộ 45 là một trong 4 dự án thành phần thuộc dự án đường cao tốc bắc-nam (giai đoạn I) yêu cầu phải hoàn thành cuối năm 2022. Tuy nhiên, do tác động của nhiều yếu tố khách quan từ giữa năm 2021, đại dịch Covid-19 bùng phát trên diện rộng, nhiều mũi thi công của nhà thầu bị ngừng trệ do cách ly F0. Giai đoạn cuối năm 2021 có mùa mưa kéo dài hơn các năm trước, từ tháng 7 cho đến hết tháng 10 đã ảnh hưởng đến việc thi công nền đường của dự án, tổng cả năm 2021 có 100 ngày mưa.
Sang năm 2022, thời tiết diễn biến bất thường với dấu hiệu rõ rệt của hiện tượng La Nina, thời tiết mưa nhiều, kéo dài (năm 2022 có 139 ngày mưa). Theo Giám đốc điều hành dự án Mai Sơn-quốc lộ 45 (thuộc Ban Quản lý dự án Thăng Long) Lương Văn Long, thời tiết mưa kéo dài đã ảnh hưởng nặng nề đến tiến độ thi công của dự án, đặc biệt khi dự án có công địa đất yếu lớn, phải xử lý nền đường nhiều giai đoạn. Các gói thầu tại dự án bắt đầu triển khai từ cuối năm 2020, đầu năm 2021.
Ngay từ đầu năm 2021, giá một số loại vật liệu phục vụ thi công đã có hiện tượng tăng dần, nhất là giá thép biến động tăng rất mạnh, giá xi-măng giữ mức tăng đều trong cả năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022, giá xăng dầu, nhựa đường bắt đầu tăng mạnh từ đầu năm 2022, do ảnh hưởng xung đột Nga-Ukraine. Tình hình giá vật liệu biến động mạnh ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ thi công của dự án do hầu hết các nhà thầu đều gặp khó khăn về tài chính, dẫn đến việc có những thời điểm một số đơn vị thi công cầm chừng để chờ giá vật liệu giảm và chờ giải pháp tháo gỡ của Chính phủ.
Trước những yếu tố đó, lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải đã chấp thuận lùi tiến độ hoàn thành dự án vào ngày 30/4 tới.
Bộ Giao thông vận tải yêu cầu Ban Quản lý dự án Thăng Long chỉ đạo các nhà thầu lập kế hoạch triển khai thực hiện khối lượng, hạng mục công việc còn lại theo ngày/tuần của từng gói thầu, trên cơ sở đó tập trung nguồn lực, tranh thủ thời tiết thuận lợi tăng ca, kíp, thi công cuốn chiếu các lớp móng, mặt đường.
Thứ trưởng Giao thông vận tải Lê Ðình Thọ nêu rõ: “Ban Quản lý dự án Thăng Long cần rà soát, đánh giá năng lực tài chính, khả năng hoàn thành khối lượng công việc còn lại của nhà thầu chính, nhà thầu phụ tại từng gói thầu theo tiến độ dự án, đặc biệt là những nhà thầu không thực hiện chỉ đạo của Bộ Giao thông vận tải và Ban Quản lý dự án. Trên cơ sở đó, xem xét, đề xuất thay thế, điều chuyển khối lượng ngay đối với những nhà thầu không đáp ứng yêu cầu, đồng thời có chế tài xử lý theo quy định hợp đồng và pháp luật. Ban Quản lý dự án Thăng Long và các nhà thầu chịu trách nhiệm hoàn thành các gói thầu theo hợp đồng đã ký”.
Giám đốc điều hành dự án Lương Văn Long cho biết, hiện tại, trên toàn dự án đang triển khai 90 mũi thi công tại 5 gói thầu; giá trị sản lượng thực hiện đạt gần 6.100 tỷ đồng trên tổng số gần 7.300 tỷ đồng, đạt gần 84% giá trị xây lắp theo hợp đồng. Các công trình cầu đã cơ bản hoàn thành kết cấu phần dưới, đang thi công kết cấu phần trên, tổng sản lượng cầu đạt 90,5% hợp đồng; hoàn thành hầm Tam Ðiệp, còn lại hầm Thung Thi đang hoàn thiện hệ thống Scada và chiếu sáng ngoài hầm, tổng sản lượng đạt 95,9%. Tuy nhiên, tiến độ các công trình đường còn chậm, thảm bê-tông nhựa lớp C19 mới đạt hơn 60%, bê-tông nhựa C12,5 đạt 52%.
Giám sát chặt nhân sự, phương tiện và tài chính nhà thầu
Ðối với gói thầu 10-XL, Thứ trưởng Lê Ðình Thọ yêu cầu Ban Quản lý dự án Thăng Long đôn đốc nhà thầu Xuân Trường khẩn trương thi công, trước ngày 31/3 phải hoàn thành các hạng mục hệ thống an toàn giao thông và giải phân cách; nút giao Ðồng Giao; hệ thống đường gom. Gói thầu 11-XL, yêu cầu nhà thầu Ðịnh An khẩn trương hoàn thiện các vị trí gia cố mái taluy dương và cầu vượt ngang Km300+400, hoàn thành toàn bộ các hạng mục trước ngày 30/4.
Gói thầu 12-XL, nhà thầu Tập đoàn Ðèo Cả khẩn trương hoàn thiện hầm Thung Thi, lắp đặt hệ thống chiếu sáng, cơ điện; các hạng mục còn lại thuộc phạm vi nút giao quốc lộ 217; bố trí thêm 1 dây chuyền thảm bê-tông nhựa; thi công cầu Hà Lĩnh 1, Hà Lĩnh 2, hoàn thành trong tháng 3. Gói thầu 13-XL, Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn, Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Thịnh tiếp tục thi công 3 ca, 4 kíp, hoàn thành khối lượng thảm bê-tông nhựa còn lại trong tháng 3; tập kết vật tư, cấu kiện hệ thống an toàn, biển báo, tiến hành lắp đặt ngay khi có công địa; triển khai thi công đường gom.
Ðặc biệt lưu ý tiến độ triển khai gói thầu 14-XL, lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải đánh giá, mặc dù Bộ đã có nhiều văn bản đôn đốc, song tiến độ thi công của gói thầu này vẫn chưa đáp ứng yêu cầu. Nguyên nhân chủ yếu do năng lực tài chính của Công ty cổ phần Tập đoàn Miền Trung, nhà thầu phụ thi công phần nền đường tại đoạn tuyến từ sau nút giao Ðông Xuân đến cuối gói thầu còn hạn chế, việc tập kết vật liệu (base, vật liệu thi công công trình) không đáp ứng yêu cầu. “Ban Quản lý dự án Thăng Long cần khẩn trương hoàn thiện thủ tục, điều chuyển khối lượng còn lại của Tập đoàn Miền Trung cho Vinaconex trực tiếp thi công.
Nhà thầu Vinaconex phải có trách nhiệm tập trung nguồn lực tài chính triển khai thi công cuốn chiếu các lớp móng đường, thảm bê-tông nhựa ngay khi có công địa, thi công cuốn chiếu các hạng mục an toàn giao thông, lắp dựng biển báo trên đoạn từ đầu gói thầu đến nút giao Ðông Xuân; hoàn thành toàn bộ nút giao Ðông Xuân trước ngày 31/3 và hoàn thiện các hạng mục còn lại trước ngày 30/4 tới”, Thứ trưởng Lê Ðình Thọ nhấn mạnh. Ðối với đoạn tuyến từ sau nút giao Ðông Xuân đến cuối gói thầu, hiện tại nhà thầu vẫn chưa hoàn thành khối lượng thi công đắp nền đường (còn lại khoảng 29.000m3), khối lượng thi công móng, mặt đường còn rất lớn.
Bộ Giao thông vận tải yêu cầu nhà thầu khẩn trương hoàn thành khối lượng đắp nền đường còn lại, đẩy nhanh thi công nền móng, mặt đường các đoạn tuyến đắp nền thông thường và các đoạn xử lý nền đất yếu đã dỡ tải. Bộ yêu cầu Ban Quản lý dự án Thăng Long giám sát đặc biệt đối với gói thầu này, chỉ đạo các nhà thầu khẩn trương lập tiến độ chi tiết theo ngày; kiểm điểm tiến độ thi công theo ngày/tuần và cân đối đủ tài chính cho công trường, trên cơ sở đó đánh giá, xem xét điều chỉnh kế hoạch triển khai để hoàn thành dự án đúng tiến độ yêu cầu.
Theo nhận định của lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải, các hạng mục thi công còn lại của dự án là những hạng mục hết sức quan trọng (móng, mặt đường, hệ thống an toàn giao thông,...) đòi hỏi yêu cầu cao về kỹ thuật, mỹ thuật và chất lượng, trong khi thời gian để hoàn thành không còn nhiều. Bộ yêu cầu Ban Quản lý dự án Thăng Long tiếp tục siết chặt hơn nữa công tác quản lý chất lượng, chỉ đạo tư vấn giám sát thường xuyên có mặt tại hiện trường, giám sát chặt chẽ chất lượng; kịp thời chấn chỉnh tư vấn giám sát trong công tác quản lý chất lượng công trình.
Các nhà thầu tuân thủ nghiêm thi công theo chỉ dẫn kỹ thuật của dự án; chủ động rà soát các hạng mục công trình đã hoàn thành, kịp thời phát hiện khiếm khuyết về chất lượng (nếu có) để sửa chữa, khắc phục kịp thời, kiểm soát chất lượng đối với từng hạng mục, kết cấu công trình (trong đó lưu ý kích thước hình học, độ bằng phẳng mặt đường,...). Bên cạnh đó, có giải pháp kiểm soát chất lượng nguồn vật liệu sử dụng cho dự án (nhất là nguồn vật liệu sử dụng cho các lớp móng, mặt đường bê-tông nhựa), kiên quyết loại bỏ, đưa ra khỏi công trường những loại vật liệu không bảo đảm chất lượng, không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật dự án.