Nghêu Bến Tre (Meretrix lyrata) được thu hoạch bằng tay sử dụng cào sắt nhỏ và túi lưới để lựa chọn kích cỡ nghêu. Nghêu thu hoạch được bán cả ở thị trường nội địa và thị trường quốc tế như châu Âu, Mỹ, Nhật, Trung Quốc và Đài Loan.
Tỉnh Bến Tre có 65km bờ biển với hơn 4.800 hec-ta rừng ngập mặn. Trong khu vực đa dạng sinh học quan trong này, nghề nghêu chiếm một vai trò kinh tế quan trọng.
Năm 1997, chính quyền địa phương ở Bến Tre đã thành lập HTX Rạng Đông với mô hình quản lý bởi chính cộng đồng ngư dân. Năm 2007, lợi nhuận của HTX này đã đạt tới con số 40 tỷ đồng (khoảng 2,2 triệu USD), đem lại sự cải thiện lớn về thu nhập cho các xã viên. Hiện nay, đã có tất cả 10 HTX nghêu được thành lập, tạo thành một liên minh các HTX quản lý toàn bộ vùng nghêu Bến Tre. Các HTX này quản lý và giám sát chặt chẽ quần thể nghêu bố mẹ cũng như kích thước nghêu khai thác trong khu vực quản lý của mình. Các HTX này được UBND tỉnh Bến Tre, Sở NN&PTNT Bến Tre chỉ đạo, tư vấn và hỗ trợ.
“Đây là một sự kiện lịch sử – nghề cá quy mô nhỏ đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á, quản lý dựa vào cộng đồng được nhận chứng nhận MSC,” ông Rupert Howes, giám đốc điều hành MSC nói. “Việt Nam là quốc gia đầu tiên công khai cam kết sử dụng chứng nhận MSC để thúc đẩy việc khai thác bền vững. Việc Bến Tre nhận được chứng nhận MSC cũng chính là ngày đánh dấu thành công của chứng nhận MSC ở khu vực Đông Nam Á. Đây cũng chính là bằng chứng về vai trò tiên phong của Việt Nam trong công cuộc thúc đẩy việc khai thác bền vững ở khu vực này.”
Tháng 5-2005, Chính phủ Việt Nam và Hội đồng Biển Quốc tế MSC đã ký một Bản ghi nhớ cam kết về việc thúc đẩy việc khai thác bền vững ở Việt Nam thông qua việc quảng bá chứng nhận MSC. Bản ghi nhớ đầu tiên này có thời hạn 3 năm và đã được ký mới năm 2008.
Gần đây, MSC cũng đã đưa thêm “Khung đánh giá dựa vào rủi ro” vào phương pháp đánh giá nghề cá theo tiêu chuẩn MSC. Khung đánh giá này cho phép các nghề các không đủ số liệu vẫn có thể tham gia vào quy trình đánh giá của MSC. Nghề nghêu Bến Tre là một trong số các nghề cá được lựa chọn để thí điểm phương pháp đánh giá mới này song song với phương pháp đánh giá thông thường của MSC.
| MSC là một tổ chức phi lợi nhuận quốc tế, được thành lập nhằm khuyến khích các giải pháp khắc phục tình trạng khai thác thủy sản quá mức. MSC chỉ cung cấp chứng chỉ và thực hiện chương trình dán nhãn sinh thái cho các sản phẩm thủy sản đánh bắt ngoài tự nhiên, phù hợp với Bộ quy tắc Thực hành tốt về các Tiêu chuẩn Môi trường và Xã hội của ISEAL và các hướng dẫn của FAO, Liên hợp quốc về cấp chứng chỉ thủy sản. Hiện nay, đã có hơn 150 nghề cá tham gia chương trình MSC trong đó 59 nghề cá đã được cấp chứng chỉ và hơn 100 nghề cá đã được đánh giá toàn diện. Khoảng 40 đến 50 nghề cá đang trong quá trình đánh giá sơ bộ bí mật. Những nghề cá đã được nhận chứng nhận MSC có sản lượng đánh bắt gần 4 triệu tấn tấn – hơn 7% tổng số sản phẩm đánh bắt toàn cầu, trực tiếp phục vụ cho người tiêu dùng. Trên thế giới, hiện có hơn 3.000 sản phẩm thuỷ sản có nguồn gốc từ các nghề cá có chứng chỉ bền vững, có nhãn sinh thái màu xanh của MSC. |
