Chặn ngay việc phá rừng ở Vườn Quốc gia Xuân Thủy

Vườn quốc gia Xuân Thủy là một bãi bồi rộng lớn, có tổng diện tích tự nhiên 7.100 ha. Phù sa màu mỡ của sông và biển đã tạo dựng nên khu đất ngập nước với nhiều loài động, thực vật hoang dã và các loài chim di cư quý hiếm. Nơi đây thường xuyên ghi nhận các loài chim nước nằm trong sách đỏ quốc tế, điển hình là cò mỏ thìa, vịt đầu đen, bồ nông chân xám, cò trắng Trung Quốc... Xác định tầm quan trọng đặc biệt của nơi này, ngày 2-1-2003, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 01 về việc thành lập VQG Xuân Thủy. Tháng 12-2004, UNESCO tiếp tục công nhận VQG trở thành vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển thế giới khu vực ven biển liên tỉnh đồng bằng châu thổ sông Hồng.

Tuy nhiên, trong hai năm qua, hàng loạt hộ dân nuôi tôm trong vùng rừng đệm và vùng lõi của VQG tự ý chuyển đổi sang nuôi ngao (do hiệu quả cao hơn) đã làm thay đổi cảnh quan sinh thái, điều kiện tự nhiên môi trường làm chết cây rừng. Người dân các xã Giao Lạc, Giao An, Giao Xuân và Giao Thiện (huyện Giao Thủy) thường lén lút cải tạo đầm vào ban đêm để tránh sự giám sát, phát hiện của cơ quan chức năng. Trong quá trình làm đã tự ý chặt phá cây rừng, ngoài ra chất thải trong đầm nuôi tôm thoát ra khu vực rừng liền kề phá vỡ môi trường sinh thái bền vững làm cây sú, cây vẹt chết hàng loạt.

Ông Ðoàn Ngọc Toản, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm Giao Xuân Hải, thuộc Chi cục Kiểm lâm tỉnh Nam Ðịnh cho biết: Thông qua công tác nắm tình hình tại địa bàn, trong đó có nguồn tin do nhân dân cung cấp, từ tháng 11-2011 đến tháng 8-2012 đơn vị phát hiện, xử lý 13 vụ phá rừng; khai thác trái phép cảnh quan, môi trường và các dịch vụ lâm nghiệp, phạt tiền 110 triệu đồng. Tổng diện tích rừng phòng hộ và rừng đặc dụng bị xóa sổ lên đến gần một ha, trong đó tại vùng lõi của VQG (nơi được bảo vệ nghiêm ngặt) có sự giám sát của lực lượng bảo vệ VQG, Hạt Kiểm lâm VQG Xuân Thủy, lực lượng Biên phòng và chính quyền sở tại nhưng vẫn để "lọt" đối tượng Ðinh Xuân Yên, trú tại khu 4B, thị trấn Ngô Ðồng (Giao Thủy) phá rừng trái pháp luật tại đầm ô 44 làm 156 mét vuông rừng vẹt trên 20 năm tuổi bị "khai tử". Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nam Ðịnh, mặc dù UBND huyện Giao Thủy đã có Văn bản số 1271 ngày 29-12-2011 và Văn bản số 286 ngày 22-5-2012 về việc ngăn chặn chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại bãi bồi ven biển và ngăn chặn chặt phá rừng ngập mặn tại VQG Xuân Thủy, tuy nhiên đến nay, tình trạng nêu trên vẫn chưa chấm dứt.

Sở dĩ có tình trạng trên là do các xã cho hộ dân thuê đất làm đầm nuôi tôm diễn ra trước ngày Chính phủ ban hành Nghị định 23/NÐ-CP ngày 3-3-2006 về thi hành Luật Bảo vệ và Phát triển rừng. Có 100% số đầm thuộc xã Giao Thiện, Giao Xuân và 50% số đầm của xã Giao An được giao cho hộ dân theo Quyết định số 301 ngày 1-10-1996 đã hết thời hạn sử dụng, nhưng đến nay, UBND huyện Giao Thủy vẫn chưa làm thủ tục thuê đất theo quy định của pháp luật. Số đầm còn lại trên địa bàn xã Giao An được giao theo Quyết định 463 ngày 29-9-1988 lại không thể hiện rõ về thời gian sử dụng. Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Nam Ðịnh, trước đây các xã thuộc huyện Giao Thủy khi ký hợp đồng cho hộ dân thuê đầm sản xuất không ghi rõ trong đầm có bao nhiêu diện tích rừng, cho nên khi cơ quan chức năng kiểm tra rất khó xác định chính xác có bao nhiêu diện tích rừng phòng hộ đã bị mất.

Trong khi đó, theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nam Ðịnh Nguyễn Phùng Hoan: Căn cứ điều 5 Nghị định 23/NÐ-CP của Chính phủ và điều 4 về Quy chế phối hợp quản lý, bảo vệ và phát triển VQG Xuân Thủy được UBND tỉnh Nam Ðịnh ban hành ngày 11-8-2006 thì việc giải quyết, xử lý các vụ việc liên quan đến rừng ở VQG Xuân Thủy thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của UBND huyện Giao Thủy. Do đó, địa phương phải khẩn trương lập lại các hồ sơ quản lý đầm theo chủ sử dụng mới gắn với các quy định về bảo vệ rừng trong đầm. Tăng cường tuyên truyền Luật Bảo vệ và phát triển rừng cùng các quy định của Chính phủ, quy chế của UBND tỉnh về quản lý, bảo vệ, phát triển rừng để các chủ đầm hiểu và nghiêm túc thực hiện. Kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm, lợi dụng cải tạo đầm để phá rừng, phải chấm dứt ngay việc khai thác, sản xuất của bốn chủ đầm trong vùng lõi và chuyển giao toàn bộ diện tích đang sử dụng cho VQG quản lý theo quy định hiện hành. Chủ tịch UBND huyện Giao Thủy phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh về việc để xảy ra phá rừng trái phép, cháy rừng, mất rừng, sử dụng đất lâm nghiệp sai mục đích ở địa phương.