Thống nhất cách ghi thành phần “dân tộc Sán Chỉ” ở Thái Nguyên

Hàng nghìn người dân trên địa bàn các huyện Định Hóa, Đại Từ, Phú Lương, Võ Nhai (Thái Nguyên) nhiều năm qua mang thành phần dân tộc Sán Chí và San Chí. Nhưng khi làm căn cước công dân mới (CCCD) thì lại được ghi thành dân tộc Sán Chỉ, khiến người dân rất băn khoăn, do đó rất cần các cơ quan chức năng tăng cường giải thích, vận động, tuyên truyền để tạo đồng thuận trong nhân dân.

Múa Tắc Xình, di sản văn hóa quốc gia của đồng bào Sán Chỉ.
Múa Tắc Xình, di sản văn hóa quốc gia của đồng bào Sán Chỉ.

Ông Trần Đinh Bình, Trưởng xóm Nạ Tẩm, xã Phú Đình, huyện Định Hóa chia sẻ: “Xóm Nạ Tẩm có 525 nhân khẩu, trong đó có 95% số khẩu là dân tộc San Chí, cho nên trong CCCD mới ghi là Sán Chỉ thì băn khoăn, trăn trở”. Trao đổi với chúng tôi, Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Thái Nguyên, Nguyễn Hữu Sơn cho biết: Trong giấy khai sinh và các giấy tờ cá nhân ghi là dân tộc Sán Chí, San Chí, nhưng đối chiếu với Danh mục các dân tộc Việt Nam được ban hành theo Quyết định số 121-TCTK/PPCĐ, ngày 2/3/1979 của Tổng cục Thống kê thì không có dân tộc nào có tên San Chí, Sán Chí. Vì vậy, ngày 16/7/2020, Sở Tư pháp tỉnh Thái Nguyên đã đề nghị Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực (Bộ Tư pháp) hướng dẫn xác định tên gọi dân tộc.

 Ngày 4/8/2020, Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực có Văn bản số 779/HTQTCT-HT về việc hướng dẫn nghiệp vụ, nêu rõ: “Người dân có các giấy tờ hộ tịch đã được cấp trước đây ghi thành phần dân tộc là Sán Chí, San Chí, nhưng trong Danh mục các dân tộc Việt Nam chỉ có thành phần dân tộc Sán Chỉ, cho nên xác định là có sai sót trong việc ghi thành phần dân tộc”. Bên cạnh đó, Văn bản số 495/BDT-TTĐB, ngày 21/8/2020 của Ban Dân tộc tỉnh Thái Nguyên về việc xác định nhóm dân tộc cho những người đã được ghi là dân tộc Sán Chí, San Chí cũng xác định Sán Chí và San Chí chính là dân tộc Sán Chỉ (tên gọi khác) thuộc nhóm dân tộc Sán Chay.

Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, ngày 21/5/2021, Sở Tư pháp tỉnh Thái Nguyên ban hành Văn bản số 521/STP-HCTP, nêu rõ: Đối với các trường hợp người dân có các giấy tờ hộ tịch đã được cấp, ghi thành phần dân tộc Sán Chí, San Chí thì sẽ được cải chính là Sán Chỉ. Khi cải chính thành phần dân tộc, ghi tên dân tộc nhóm nhỏ (Sán Chí, San Chí) trước, sau đó ghi tên chính thức của dân tộc (Sán Chỉ) trong ngoặc đơn, để không gây xáo trộn về hồ sơ, giấy tờ hộ tịch công dân đã cấp trước đây. Thí dụ: Ông Hoàng Văn A, dân tộc Sán Chí (Sán Chỉ).