Thách thức dành cho người tiên phong
Để thật sự làm chủ hạ tầng mạng viễn thông, không thể không nhắc đến bộ định tuyến - site router. Thiết bị này có chức năng chuyển tiếp gói dữ liệu giữa các thành phần của hệ thống mạng viễn thông. Với "vai trò chỉ đạo giao thông", site router bảo đảm phần dữ liệu được đi đến đúng nơi cần đến. Trên thế giới, chỉ vỏn vẹn bốn nhà cung cấp chính thiết bị này bao trùm hầu khắp thị trường viễn thông toàn cầu.
"Khi chúng tôi bắt tay vào làm bộ định tuyến (site router) - sản phẩm trước đây chưa từng có đơn vị nào tại Việt Nam triển khai, những khó khăn về công nghệ lõi, về thiết kế, chế tạo, nhân sự... nối tiếp nhau xảy ra", Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ truyền dẫn, Tổng công ty Công nghiệp Công nghệ cao-Viettel High Tech (Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội) Trần Văn Hưởng nhớ lại.
Bắt đầu nghiên cứu site router từ năm 2012, những người kỹ sư Việt Nam thời điểm ấy chính là thế hệ "dò đá qua sông". Dũng cảm đón nhận nhiệm vụ đầy thách thức, nhóm nghiên cứu còn phải nhanh chóng nhận diện vấn đề, tìm ra đâu là bài toán cần giải để xây dựng phương án nghiên cứu. Song song câu chuyện tích lũy kinh nghiệm cũng như thu nạp thêm khối lượng kiến thức khổng lồ, họ đối diện những thử thách thật sự khi bắt tay vào làm một sản phẩm từ những ngày đầu cho tới thời điểm ra mắt thị trường.
Phần lớn nhân sự công nghệ ở Việt Nam khi ấy chỉ nắm được một phần của thiết bị hoặc hiểu rõ giai đoạn ngắn trong công đoạn sản xuất. Chúng ta cũng không thể thuê nhân sự cấp cao từ nước ngoài. Những doanh nghiệp Việt lúc đó, để có thể thành công, bắt buộc phải tập trung tìm kiếm các nhân sự người Việt có kinh nghiệm, đang tham gia các dự án tương tự ở nước ngoài hoặc đang trực tiếp nghiên cứu ở các trường đại học lớn trên thế giới. Bởi lẽ, khi chia sẻ về khát vọng sản xuất sản phẩm công nghệ lõi Make in Vietnam, họ dễ dàng thấu hiểu, đồng cảm và cũng sẵn sàng gắn bó lâu dài.
Đơn cử, nhóm dự án của Viettel High Tech đã quyết định chia các yêu cầu của hệ thống thành các phần nhỏ, tách thành hai nhóm. Cách tiếp cận chia nhỏ, chạy song song giữa tự nghiên cứu cốt lõi và thuê ngoài từng cấu phần phụ đã giúp đẩy tốc độ thực hiện đề tài nhanh hơn, cũng như giúp các kỹ sư hấp thu kiến thức và cách giải quyết vấn đề từ các đối tác giàu kinh nghiệm
Các nhân sự chủ chốt tập trung vào các tính năng cốt lõi quyết định năng lực làm chủ công nghệ này. Đó là hệ thống chuyển mạch tốc độ cao dựa trên chipset Broadcom (trong phần cứng) và công nghệ MPLS - định tuyến bằng phương thức dán nhãn gói dữ liệu (với phần mềm). Nhóm còn lại sẽ cố gắng hấp thu tri thức một cách nhanh chóng từ các đối tác nước ngoài giàu kinh nghiệm, thông qua quá trình xây dựng đề bài, làm rõ yêu cầu, giám sát thực hiện, và đánh giá nghiệm thu sản phẩm.
 |
| Viettel High Tech lần đầu xuất khẩu hệ thống mạng 5G Private hoàn chỉnh đầu tiên (trong đó có sản phẩm site router) tới thị trường Ấn Độ. |
Thành quả của nỗ lực làm chủ toàn trình
Được gọi là bộ định tuyến nhưng site router là một máy tính có đủ phần cứng, hệ điều hành và phần mềm. Làm chủ site router đồng nghĩa làm chủ công nghệ máy tính chuyên dụng với khoảng 500 bộ chỉ tiêu kỹ thuật. Thiết này cũng yêu cầu rất cao về khả năng chịu tải, bảo đảm độ trễ thấp.
Để ra đời phiên bản chính thức như hôm nay, site router đã trải qua quá trình đánh giá nghiêm ngặt với hơn 20 nghìn bài đo kiểm về tính năng và hiệu năng. Tới giờ, thiết bị này đã được hoàn thiện với hai phiên bản 10Gbs và 100Gbs, đáp ứng cho cả mạng 4G và 5G, đồng thời được triển khai trên toàn bộ mạng lưới Viettel.
Với những nỗ lực miệt mài, tháng 12/2022, Viettel High Tech lần đầu xuất khẩu hệ thống mạng 5G Private hoàn chỉnh đầu tiên tới thị trường Ấn Độ, trong đó có sản phẩm site router.
"Là những người đi sau, chúng tôi luôn xác định không thể làm việc một cách thong thả mà phải bỏ công sức nhiều hơn. Khi người ta đi, mình phải chạy cật lực. Cường độ làm việc ở đây không chỉ bắt đầu từ tám giờ sáng đến tối muộn mà nhiều bạn trẻ còn sẵn sàng ôm chăn cả tháng trời ăn ngủ tại văn phòng. Đó là những sự hy sinh cần thiết để có thể bắt kịp yêu cầu của thời đại", Kỹ sư trưởng Nguyễn Hạnh Trang chia sẻ.
Dưới góc độ những kỹ sư chịu trách nhiệm làm sản phẩm, mỗi người đều thấm thía ý nghĩa thật sự và sức nặng của hai chữ "cống hiến". Bởi đó chính là công sức của hàng nghìn con người bỏ ra để hoàn thiện sản phẩm từ những đầu việc nhỏ nhất.
Tại Hội nghị Di động thế giới 2024, Giám đốc Marketing và Phát triển kênh của Công ty Công nghệ Tierone OSS Francis Chung cũng thể hiện sự bất ngờ: Từ kinh nghiệm của chúng tôi khi làm việc với các nhà mạng và nhà sản xuất thiết bị, thật ấn tượng khi thấy các bạn có thể tự làm chủ các thiết bị lõi sử dụng trong mạng lưới 5G. Không nhiều công ty trên thế giới sẵn sàng đầu tư sản xuất thiết bị lõi như Viettel.
Lời khen từ các đối tác quốc tế giúp những người kỹ sư Việt ngày càng vững tin vào sự phát triển của những "đứa con tinh thần". Đó là thành quả của nỗ lực làm chủ sản phẩm toàn trình. Từ đây, những sản phẩm Make in Vietnam đã sẵn sàng chinh phục khách hàng quốc tế và đáp ứng nhu cầu của họ.
Nhờ những nỗ lực trên, Việt Nam đã lọt vào top 5 quốc gia đầu tiên làm chủ công nghệ 5G. Việc các thiết bị lõi được công nhận và đưa vào sử dụng sẽ khẳng định sự phát triển vượt bậc của đội ngũ kỹ sư trong nước, thể hiện rõ ràng vai trò tiên phong trong nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, qua đó đặt nền móng quan trọng cho mục tiêu sớm làm chủ công nghệ và giảm tỷ lệ phụ thuộc vào nước ngoài. Các sản phẩm này cũng được hưởng chính sách ưu đãi theo quy định của pháp luật với hoạt động sản xuất sản phẩm công nghệ thông tin trọng điểm.
Theo các chuyên gia, Việt Nam cần đẩy mạnh hơn nữa chính sách thúc đẩy các sản phẩm Make in Vietnam, hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), bên cạnh gỡ vướng trong quá trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.
Với đội ngũ kỹ sư Viettel, khi nhắc tới ba yếu tố cốt lõi thúc đẩy mọi người hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ khó khăn, họ đều nhắc đến những giá trị phổ quát: Sự kiên trì, niềm đam mê yêu thích và quan trọng nhất là niềm tin. Mỗi cá nhân cần phải vững tin vào bản thân, không sợ sai, không sợ thất bại. Từng người cũng phải tin tưởng vào lãnh đạo, vào đồng nghiệp và sức mạnh của người Việt, để quyết tâm đưa sản phẩm công nghệ do Việt Nam nghiên cứu và sản xuất ra "biển lớn".
Và có thể nói, từ câu chuyện đơn lẻ về chiếc site router này, những hướng đi cho sản phẩm công nghệ Việt cũng dường như được mở rộng, sáng sủa thêm…
