Ống hút gạo Việt vươn ra thế giới

Một ngày đông rét mướt đầu năm 2019, Tạ Việt Dũng, một du học sinh Việt Nam đang giai đoạn hoàn tất chương trình Thạc sĩ về Quản trị kinh doanh Quốc tế tình cờ đọc được những dòng tin, rằng các nhà lập pháp châu Âu thông qua lệnh cấm các sản phẩm nhựa sử dụng một lần ở quy mô toàn khối Liên minh châu Âu (EU). Ý tưởng về sản phẩm thay thế bất chợt nảy ra trong đầu chàng trai trẻ. Duyên nợ đeo đuổi, sau hơn bốn năm va vào lĩnh vực sản xuất xanh, sau nhiều vấp váp, anh vẫn một niềm tin mạnh mẽ, xã hội sẽ thay đổi vì một môi trường sống ngày một thân thiện và trân trọng tự nhiên hơn.
0:00 / 0:00
0:00
Tạ Việt Dũng và những mùa đông nước Anh.
Tạ Việt Dũng và những mùa đông nước Anh.

Nói không với đồ nhựa dùng một lần

30 tuổi, gần 10 năm học tập và sinh sống ở Anh, Tạ Việt Dũng được tiếp cận với xu hướng mới, tiến bộ từ sớm cho nên anh khá nhạy bén với những chính sách, đạo luật mới liên quan đến môi trường và đời sống dân sinh. Cấm đồ nhựa dùng một lần, vật liệu thay thế chỉ có thể là thực vật nguồn gốc thiên nhiên, thân thiện môi trường, đó là tre nứa, rơm rạ, cỏ cây..., những thứ mà Việt Nam vốn luôn sẵn.

Anh cũng đặc biệt quan tâm đến một sản phẩm tưởng như rất nhỏ nhặt, mờ nhạt nhưng mang tính phổ biến, bởi nó có mặt ở hầu hết các nhà hàng, khách sạn sang trọng đến quán sá bình dân: ống hút. Anh quyết định kết nối với bạn bè ở Việt Nam gửi một số loại ống hút từ các chất liệu tự nhiên khác nhau sang Anh để chào bán cho một số quán cà-phê, nhà hàng Việt nhằm thăm dò phản ứng của người tiêu dùng. Chỉ trong vòng một tuần, rải chưa đến 10 điểm sử dụng, mấy nghìn ống hút làm từ tre nứa, cỏ bàng, gạo, giấy... đều đã được tiêu thụ hết.

Khi nhận được phản hồi tích cực, Dũng phấn khích và thêm phần tự tin với những đánh giá bước đầu. Ống hút tre giá thành quá cao cho phân khúc các quán cần dùng một lần, ống hút cỏ bàng thì thu hoạch tự nhiên nên chỉ có một kích cỡ ống nên khó tiếp cận đa dạng khách hàng, ống hút giấy thật ra làm từ bột giấy, có thể dùng nhưng không triệt để trong khía cạnh xử lý rác thải môi trường. Sau nhiều cân nhắc đắn đo, anh đánh giá ống hút gạo là có đặc tính nổi trội hơn cả: dễ phân hủy sinh học ở bất kỳ môi trường nào, sau khi sử dụng có thể làm thức ăn cho các loài động vật, đa dạng về các loại size để phù hợp với các loại đồ uống, vì vậy, anh dồn hết tâm lực vào sản phẩm ống hút gạo.

Năm 2020, sau cả thập kỷ đàm phán, Việt Nam và Liên minh châu Âu đã chính thức hoàn tất quá trình phê chuẩn Hiệp định thương mại tự do (EVFTA)chính thức mở ra nhiều cơ hội hợp tác chiến lược đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả hơn. Dũng quyết định sẽ tự sản xuất mặt hàng này nhằm bảo đảm chất lượng và duy trì sự ổn định cũng như tính chủ động, không phụ thuộc vào các nhà sản xuất khác...

Thay đổi nhỏ, tác động lớn

“Small change, big impact” (thay đổi nhỏ, tác động lớn) gần như là slogan của Tạ Việt Dũng trong dự án sản xuất ống hút gạo Viet Straw, một cơ hội để anh vận dụng kiến thức cũng như những điều đã thu nạp được vào kinh doanh thực tế.

Ống hút gạo Việt vươn ra thế giới ảnh 1

Sản phẩm ống hút gạo mang đậm nét đặc trưng văn hóa Việt.

Quyết định khởi nghiệp theo xu hướng kinh doanh xanh, có trách nhiệm bền vững hơn với môi trường, Tạ Việt Dũng ý thức rõ, đó là chặng đường đầy khó khăn, các bài học đều trả giá bằng tiền. Bà LanAnh Hoàng, mẹ của Dũng chia sẻ sự lo lắng khó tránh: Vươn ra thế giới với những rào cản về sự khác biệt văn hóa là điều rất khó khăn, đặc biệt với người trẻ năng lực tài chính non yếu, vốn liếng lớn nhất là kiến thức thu nạp được và nhiệt tình tuổi trẻ. Làm cha làm mẹ, chúng tôi thống nhất đồng hành, chia sẻ khó khăn cùng con và luôn động viên, tin tưởng vào sự nỗ lực cố gắng của Dũng, tạo điều kiện thuận lợi và tôn trọng mọi quyết định của con...

Nhiều người hay hỏi Dũng, hiện cậu đang tiếp tục việc học tại Anh trong khi xưởng sản xuất đặt ở Hải Phòng (Việt Nam), việc quản lý, điều hành từ xa liệu có hiệu quả không? Thực tế, Dũng biết, ngành học của anh là kết nối mở rộng thị trường, bán sản phẩm, cho nên để yên tâm phát huy sở trường, anh không ngại kết hợp với đối tác cùng hùn vốn và đảm nhiệm khâu quản lý nhà máy. 10 công nhân với diện tích nhà xưởng tầm 600 m2,công suất 5 triệu ống hút mỗi tháng, dây chuyền sản xuất đã đi vào vận hành, cho ra những mẻ sản phẩm chất lượng ổn định. Tạ Việt Dũng mô tả sản phẩm, với năm kích cỡ đường kính, độ dài đa dạng để phù hợp với các loại đồ uống, mầu sắc được nhuộm từ củ quả tự nhiên. Mầu trắng của gạo đen từ than hoạt tính chiết xuất từ gáo dừa, xanh lá cây được làm từ lá dứa, xanh da trời có ở hoa đậu biếc, đỏ từ củ dền...

Ống hút gạo Việt vươn ra thế giới ảnh 2

Sản phẩm ống hút gạo của Viet Straw tại quán cà phê byC.cafe and Brunch được khách hàng ưa chuộng. Ảnh: byC.cafe and Brunch.

Khâu tiếp cận sâu rộng hơn với thị trường, đặc biệt là thị trường Việt Nam, đối với sản phẩm ống hút gạo vẫn là thách thức lớn. Các cơ sở kinh doanh vẫn hồn nhiên chọn ống hút nhựa, hầu như chưa quan tâm đến quy trình xử lý rác thải nhựa sau đó. Rào cản về giá là điều khó giải quyết nhất khi đưa sản phẩm ống hút gạo ra thị trường. Muốn vậy, mỗi cá nhân cần thay đổi thói quen, nên dùng đồ tái chế. Thực tế, Viet Straw đã tài trợ cho dự án từ các trường đại học tổ chức để nâng cao nhận thức cho các bạn trẻ, được giới trẻ hưởng ứng mạnh mẽ.

Viet Straw đã nhiều lần tham gia tài trợ cho các dự án xanh bảo vệ môi trường trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Tháng 9 năm ngoái, VietStraw đã đồng hành cùng Keep Hanoi Clean và Green Hub tham gia dự án Mô hình phố ẩm thực xanh, mang tặng ống hút gạo và các sản phẩm thân thiện môi trường thay thế nhựa cho các hộ kinh doanh tại phố ẩm thực Tống Duy Tân, Hà Nội. Tháng 10/2022, Viet Straw đã tặng 3.000 ống hút gạo cho huyện đảo Cô Tô để cổ vũ đề án Cô Tô không rác thải nhựa. Đầu năm 2023, Viet Straw cũng đã bắt tay đồng hành cùng Green Đà Nẵng trong dự án Đổi rác lấy quà... Dũng phấn chấn cho biết: Khi khảo sát thị trường ở Việt Nam, anh nhận thấy rõ một điều, thế hệ trẻ bắt đầu có ý thức bảo vệ môi trường nhiều hơn.

Tới đây, không chỉ sản xuất ống hút gạo, Tạ Việt Dũng còn dự định sẽ mở rộng thêm các sản phẩm dao, thìa, dĩa, hộp đựng thức ăn thay thế cho đồ nhựa dùng một lần. Vươn ra thị trường quốc tế, anh lấy tên thương hiệu Eco Touch, tuy nhiên tại thị trường Việt Nam, ống hút gạo vẫn định danh là Viet Straw như một lời khẳng định tự tôn dân tộc, rằng Viet Straw là loại ống hút được sản xuất tại Việt Nam, ống hút dành cho người Việt.