Những viễn cảnh của bóng đá tương lai

Bóng đá thế giới ngày một phát triển và dần chuyển mình trở thành một ngành công nghiệp giải trí có tiềm năng kinh tế khổng lồ. Chính vì giá trị ấy mà bóng đá cũng phải tự hoàn thiện, điều chỉnh và thay đổi, đến mức không chỉ là một môn thể thao đơn thuần nữa. Câu hỏi bóng đá trong tương lai ra sao đã trở thành sự ám ảnh, khi công nghệ đang giữ vai trò vừa là công nghệ, vừa là hiểm họa.

Bóng đá đang bị tấn công bởi công nghệ. Ảnh | GETTY
Bóng đá đang bị tấn công bởi công nghệ. Ảnh | GETTY

1. Công nghệ trong thể thao nói chung và bóng đá nói riêng đã được biết đến từ rất lâu, nhưng nó như thế nào và ảnh hưởng ra sao thì lại là câu chuyện dài và đầy những điều thú vị. Rất nhiều nhà khoa học đã lao vào nghiên cứu, phát triển các ứng dụng công nghệ cho bóng đá. Hơn một thập kỷ trước, chuyện ứng dụng khoa học công nghệ vào bóng đá đã bùng nổ. Tuy nhiên, khó ai nghĩ được rằng sẽ có những chuyện “phi thường” đại loại như: phòng tập 3D, thống kê chỉ số cầu thủ quyết định chuyện chuyển nhượng; gắn cảm biến trong áo thi đấu đếm quãng đường di chuyển, quản lý mọi chỉ số sinh học... Bây giờ thì mấy chuyện đó là đương nhiên và người ta lại tiếp tục nghiên cứu thêm những điều không tưởng vào bóng đá, áp dụng ở mọi khía cạnh. Có những ứng dụng mang tính khả thi, có những ứng dụng đang được phát triển và thậm chí có cả những dự án mang tính viễn tưởng, nhưng chưa biết điều gì sẽ xảy ra, giống như câu chuyện của 10 năm trước.

2. Simon Eassom, Giám đốc nghiên cứu thể thao của Trường đại học Leicester (Anh) đã dành hơn ba năm để nghiên cứu một công trình khoa học. Nghe qua thì rất vô lý, nhưng xét trên phương diện khoa học thì đây lại là một bước đột phá. Ông khẳng định, các cầu thủ trong tương lai có thể chơi bóng với trái tim nhân tạo, có khả năng bơm máu tốt hơn, phẫu thuật thay đổi sự nhạy cảm hệ thần kinh và khả thi hơn là việc cấy ghép phổi để tăng cường hô hấp khi thi đấu. Điều này thật sự viễn tưởng. Nhưng nó lại có thể được tính đến với những cầu thủ có bệnh tim, phổi. Dẫu sao thì dự án này của vị giáo sư kia sẽ mãi chỉ mang tính... tham khảo.

Cách đây bảy năm, tạp chí Guardian trong một bài viết rất dài đã cho rằng, trong một thập kỷ tới, các cầu thủ sẽ có sức mạnh và tốc độ tăng 10% nhờ hệ thống đào tạo. Thực tế này đã diễn ra. Việc tăng cường sức mạnh cho cầu thủ là yếu tố được đề cao và mọi ứng dụng đều đang được tính đến, trong đó có việc sử dụng kích thích điện vào cơ bắp, sử dụng điều trị chấn thương bằng phương pháp tế bào gốc. Thậm chí, hoạt động tạo ra chất cấm, thuốc tổng hợp tăng cường cơ bắp sẽ đạt đến trình độ siêu đẳng, tới mức không thể phát hiện ra.

Trên đây mới là các giải pháp y tế. Những giải pháp công nghệ ứng dụng sau đây mới thật sự là câu chuyện dài và có lẽ chỉ các nhà khoa học mới có thể nghĩ ra. Trong các trận đấu, sai sót của trọng tài đang được hạn chế tối đa, bất chấp nhiều người phản đối rằng nó làm mất đi cảm xúc thật của bóng đá. Công nghệ goal-line xác định bàn thắng, rồi trọng tài video... vẫn chưa phải điểm dừng. Một hệ thống trọng tài robot đang được triển khai nghiên cứu và có thể nó sẽ xuất hiện trong tương lai gần. Cùng với hệ thống máy tính, dữ liệu trong đầu con robot mang tên trọng tài, người ta còn tuyệt đối hóa những “phán xử” trong trận đấu bằng hàng loạt các ứng dụng không tưởng khác.

Các cầu thủ thi đấu sẽ được kết nối với một thiết bị định vị toàn cầu, xác định chính xác vị trí việt vị, các quả đá phạt... chứ không chỉ đơn thuần là đếm quãng đường họ chạy. Hiện tại, cảm biến đã được sử dụng rộng rãi, nhưng bước phát triển tiếp theo của công nghệ này sẽ còn ưu việt hơn. Các con chip cảm biến sẽ được gắn ở cả bóng, giày, tất để xác định người phạm lỗi, ai là người chạm bóng, lực tiếp xúc bóng... Cùng với những chip cảm biến gắn trên áo đấu, mọi giao tiếp của cầu thủ và huấn luyện viên sẽ được thông qua các thiết bị di động. Khi đó, mọi chỉ số cơ thể, sinh hóa, vận động, tiếp xúc, giao tiếp... của cầu thủ sẽ được mã hóa thể hiện đồng bộ trên các thiết bị thông minh. Và khi đó, kỷ nguyên của trí tuệ nhân tạo sẽ thật sự xâm nhập và kiểm soát toàn bộ các ngõ ngách của bóng đá. Ai làm chủ được công nghệ này, phân tích được các chi tiết mà trí tuệ nhân tạo mang lại, đó sẽ là người chiến thắng.

Nhưng nếu có công nghệ hỗ trợ như vậy mà các sản phẩm liên quan đến bóng đá không phát triển thì cũng không ổn. Vì vậy, các hãng sản xuất, chế tạo và kinh doanh liên quan đến bóng đá cũng lao vào nghiên cứu ngày đêm để cho ra những sản phẩm càng độc càng tốt, càng lạ càng hay và càng hoành tráng thì càng được chú ý. Áo thi đấu thoát nhiệt, mồ hôi hay thoáng khí đã là chuyện xưa cũ và hãng thể thao nổi tiếng Umbro công bố rằng, họ đã đi trước thời đại khi tìm ra “công thức” để làm ra chiếc áo có thể bù khoáng cho cơ thể khi cầu thủ vận động mất nước thông qua mồ hôi. Nếu điều này thành hiện thực thì đó sẽ là bước đột phá khủng khiếp.

Chỉ mong Umbro không... nói phét!

World Cup 2022 sẽ diễn ra ở Qatar, nơi mà mùa hè nhiệt độ có thể lên tới 45 độ C. Khi đó, vấn đề khí hậu sẽ là bài toán cực nan giải. Nước chủ nhà đã tính đến các phương án như chuyển sang đá mùa đông hay đá ban đêm cho mát. Nhưng thay vì những điều đó, các nhà khoa học đã cam kết sẽ... làm mát cho sân vận động. Đây là điều hoàn toàn có thể thực hiện được, bởi đã có một công trình đang được kiểm nghiệm: tạo ra khí hậu riêng cho sân bóng bằng cách tạo ra những cơn mưa vừa đủ trước mỗi trận đấu. Họ thả những quả rocket chứa băng khô vào những đám mây để giải phóng mưa. Và một khái niệm kỳ lạ nữa là “tái chế mưa”, sử dụng các tấm pin mặt trời tạo ra năng lượng, hỗ trợ việc sử dụng sân bóng nhân tạo.

3. Trên các sân vận động, các CĐV có thể hy vọng một ngày, mỗi khi đến sân cổ vũ sẽ không hùi hụi tiếc các pha bóng hay bị bỏ lỡ khi mải hò hét. Họ cũng chẳng nhàm chán với những chiếc ghế nhựa nữa, khi mọi chiếc ghế trên sân sẽ sang trọng hơn và được gắn màn hình TV riêng, có thể phát lại trực tiếp các tình huống với mọi góc camera, cộng với các dịch vụ ăn uống, mua bán ngay tại “chiếc ghế thông minh” đó. Trên thực tế, số lượng CĐV đến sân xem trực tiếp một trận bóng đá là rất nhỏ so với những người không thể đến sân. Vì thế công nghệ truyền hình trực tuyến nở rộ trong vài năm qua. Từ công nghệ HD, online đến khả năng xem bóng đá trực tiếp 4K, xem 3D và sắp tới có thể CĐV có thể xem trực tiếp các trận đấu qua công nghệ thực tế ảo. Có nghĩa, chúng ta ở nhà nhưng có thể chọn bối cảnh là một quán bia, quán café, thậm chí là ngồi ngay giữa sân, nơi các cầu thủ chạy ngay bên cạnh. Nếu điều này xảy ra, có lẽ các sân vận động sẽ trở nên trống vắng chăng? Nhưng đó là sự phát triển tất yếu của công nghệ.

Những câu chuyện công nghệ trên, có những điều khả thi, có những thứ có vẻ viển vông, nhưng với sự bùng nổ khoa học hiện tại, rất có thể viễn cảnh kia sẽ xảy ra. So với cách đây hơn chục năm, bóng đá thế giới đã lý trí hơn, công nghệ đang dần xâm lấn cảm xúc. Về sau bóng đá sẽ chẳng còn thi vị, để đời như vụ “Bàn tay của Chúa” khi Maradona ghi bàn bằng tay vào lưới đội tuyển Anh, hay chính người Anh ghi bàn loại Đức ở World Cup 1966 nhờ bàn thắng ma gây tranh cãi đến tận bây giờ. Nhưng biết làm sao. Bóng đá phải thay đổi khi thế giới thay đổi...

Có những ứng dụng mang tính khả thi, có những ứng dụng đang được phát triển và thậm chí có cả những dự án mang tính viễn tưởng, nhưng chưa biết điều gì sẽ xảy ra.

Những viễn cảnh của bóng đá tương lai ảnh 1

Ảnh | AFP