- Thưa anh, việc giáo dục, lan tỏa văn hóa đọc ở lứa tuổi học sinh có tầm quan trọng thế nào đối với sự phát triển chung của văn hóa đọc?
- Có thể nói, nếu một cá nhân trải qua thời học sinh mà không hề có thói quen đọc sách, không có kiến thức nền tảng từ đọc sách và các kỹ năng đọc sách cơ bản thì khi trưởng thành, rất khó có cơ hội để trở thành người đọc sách thật sự. Muốn bù đắp được lỗ hổng đó, cá nhân sẽ phải có sự giác ngộ lớn và kiên trì trong rất nhiều năm. Cho dù như thế đi nữa, kết quả cũng không thể nào tốt bằng giai đoạn còn đang ngồi trên ghế nhà trường. Có thể nói, lứa tuổi học sinh là giai đoạn “vàng” để hình thành thói quen đọc và yêu quý sách.
- Có rất nhiều trường học duy trì các tủ sách, thư viện, song cũng chưa thể đánh giá được tính hiệu quả, nhất là trong bối cảnh giới trẻ đang bị thu hút vào mạng xã hội như hiện nay, thưa anh?
- Có một số trường tiên phong đã làm tốt điều này khi cải tạo thư viện, thành lập câu lạc bộ đọc sách và tiến hành các hoạt động khuyến đọc thường xuyên như thi điểm sách, khi thuyết trình về sách, tổ chức các buổi giao lưu với diễn giả, tác giả… Một số trường tư thục còn cho cả cha mẹ mượn sách về nhà đọc cùng con. Song, bức tranh chung không được tươi sáng. Bởi, giống như nhiều hoạt động khác, người ta chú trọng tính phong trào, hình thức, làm cho có kết quả để báo cáo thành tích, hoàn thành thi đua hơn là thật tâm yêu sách, thật tâm coi trọng tác dụng, ý nghĩa của văn hóa đọc. Có thể thấy rõ điều này khi nhìn vào các thư viện trường học. Trong đó, tuy có sách nhưng đa số là sách giáo khoa cũ, sách tham khảo phục vụ luyện thi, sách soạn bài cho giáo viên. Sách để học sinh hứng thú đọc rất ít. Việc đưa hoạt động đọc, đưa sách vào chính trong bài giảng, hoạt động giáo dục chính khóa thông qua môn mình dạy cũng không được giáo viên suy nghĩ và tiến hành nghiêm túc, sáng tạo. Đi dạy học nhưng không đọc sách gì ngoài sách soạn bài, không phải là tình trạng hiếm gặp.
- Anh có thể khuyến nghị gì để thầy, cô giáo có thể khích lệ, giúp các em học sinh có thói quen đọc sách?
- Có lần, một thầy hiệu trưởng trẻ đã hỏi tôi “Làm thế nào để giáo viên thích đọc sách?”. Tôi đã trả lời thẳng thắn: “Với hiệu trưởng, giáo viên thì đọc sách không phải là thú vui, thích thì đọc, không thích thì thôi. Đọc sách với họ phải là nghĩa vụ”. Nếu giáo viên không đọc sách, họ lấy gì để dạy, họ làm sao trở thành tấm gương trong học tập, rèn luyện cho học sinh noi theo. Giáo viên không yêu sách, không đọc sách sẽ không thể lôi cuốn, truyền cảm hứng cho học trò.
- Xin trân trọng cảm ơn anh!
Từ chỗ yêu và đọc sách, biến mình thành người đọc sách, tất yếu giáo viên sẽ giúp cho nhiều học sinh đọc sách.
