Đưa hồn dân tộc vào tiếng guitar

Thật hữu duyên khi tôi có trong tay cuốn “Hồi ký âm nhạc” (NXB Dân trí) của GS, nhạc sĩ Đặng Ngọc Long. Đọc từng trang sách, không chỉ cảm nhận được sự tâm huyết của ông với âm nhạc, mà còn thấm thía hành trình gian nan nhưng rực rỡ của một nghệ sĩ Việt Nam vươn tầm thế giới.
0:00 / 0:00
0:00
Đưa hồn dân tộc vào tiếng guitar

GS Đặng Ngọc Long sinh ra tại Nghệ An, niềm đam mê với cây đàn guitar cổ điển đã đưa ông vượt qua mọi khó khăn để chinh phục đỉnh cao nghệ thuật. Từ một chàng trai ôm giấc mộng lớn, ông đã ghi dấu ấn mạnh mẽ khi trở thành người Việt Nam đầu tiên đoạt giải tại một cuộc thi guitar quốc tế ở Hungary năm 1987. Thành công này mở ra con đường đưa ông đến với nhiều sân khấu lớn tại châu Âu, đồng thời đảm nhiệm những vị trí quan trọng trong giới học thuật và biểu diễn tại Đức.

Hiện nay, ông là Hiệu trưởng Trường Âm nhạc Berlin-Gesundbrunnen và giữ vai trò quan trọng trong ban giám khảo nhiều cuộc thi guitar quốc tế. Sự nghiệp của ông còn lan tỏa mạnh mẽ qua giảng dạy và sáng tác, góp phần đưa âm nhạc Việt Nam hòa nhập với thế giới.

Hơn 50 năm gắn bó với âm nhạc, GS Đặng Ngọc Long đã sáng tác và chuyển soạn nhiều tác phẩm quan trọng, trong đó có những bản nhạc được lựa chọn làm bài thi bắt buộc tại các kỳ thi guitar cổ điển. Một trong những đóng góp đáng chú ý của ông là việc kết hợp tinh tế giữa âm nhạc cổ điển phương Tây với chất liệu dân ca Việt Nam. Những làn điệu như “Bèo dạt mây trôi” (dân ca Bắc Bộ), “Giận mà thương” (Ví Dặm), “Ru con” (dân ca Nam Bộ), hay “Núi rừng Tây Nguyên” (dân ca Ê Đê, Gia Lai) đều được ông đưa vào guitar cổ điển một cách sáng tạo, giúp khán giả quốc tế có cơ hội thưởng thức âm nhạc Việt Nam qua một phong cách mới mẻ và hấp dẫn.

GS Đặng Ngọc Long còn tìm kiếm nguồn cảm hứng từ văn học để đưa vào âm nhạc. Năm 2016, ông ra mắt “Tổ khúc Kiều”, dựa trên Truyện Kiều của Nguyễn Du, và năm 2022, ông giới thiệu “Faust - Sonata”, lấy cảm hứng từ tác phẩm “Faust” của Goethe. Cả hai sáng tác này mang giá trị triết lý sâu sắc, phản ánh những trăn trở của con người về số phận và khát vọng hạnh phúc.

Nhiều tác phẩm của ông được đánh giá cao trong việc khai thác chiều sâu của âm thanh guitar để tái hiện hình ảnh quê hương, đất nước. Khi nghe ông trình tấu, khán giả có thể cảm nhận rõ nét từng miền quê Việt Nam: những cánh đồng xanh rì, tiếng mẹ ru con, hay cả không gian đại ngàn Tây Nguyên với tiếng cồng chiêng vang vọng. Qua tiếng đàn của ông, mỗi giai điệu không chỉ là âm nhạc mà còn là câu chuyện, là ký ức, là tâm hồn Việt Nam.

Dù sống và làm việc tại Đức nhiều năm, GS Đặng Ngọc Long chưa bao giờ nguôi nỗi nhớ quê hương. Ông thường xuyên tổ chức các buổi biểu diễn giới thiệu âm nhạc Việt Nam tại châu Âu và tích cực tham gia các hoạt động giảng dạy, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ yêu thích guitar cổ điển.

Khi mái tóc đã điểm bạc, ông vẫn miệt mài truyền lửa cho thế hệ trẻ, viết tỉ mỉ về thủ pháp sáng tác cũng như cách thể hiện các bài thi khó mang âm hưởng dân ca Việt Nam, không ngừng sáng tạo và tiếp tục truyền tải những giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới.