Thử nghiệm và kỳ vọng
- Nhớ lại khoảng thời gian hơn 5 tháng không biểu diễn, Ban Giám đốc Nhà hát và cá nhân anh chắc có nhiều nỗi lo?
- Đúng vậy! Khi dịch bùng phát, hoạt động của nhà hát đều dừng lại. Cùng với nguy cơ dịch bệnh, điều chúng tôi lo lắng nhất là nghỉ dịch sẽ khiến anh em xuống tay nghề. Xiếc là loại hình nghệ thuật đặc thù, diễn viên phải có đạo cụ mới luyện tập được. Nếu tập "chay" lâu ngày, kỹ xảo, kỹ năng của các diễn viên sẽ giảm nhiều. Để hỗ trợ anh em diễn viên trong giai đoạn giãn cách xã hội, nhà hát cũng có các quỹ tình thương, các hoạt động tương trợ để giúp đỡ những diễn viên gặp nhiều khó khăn.
Khi thành phố bắt đầu đi vào giai đoạn bình thường mới, hai ngày sau các diễn viên đã trở lại nhà hát. Cố gắng lấy lại được phong độ sớm nhất, mọi người bắt tay vào luyện tập vở Ba Tư huyền bí để chờ đợi được biểu diễn trong dịp Tết Nhâm Dần. Đồng thời, nhà hát cũng kịp diễn phúc khảo vở rối nước Anh hùng Nguyễn Trung Trực. Ai cũng cố gắng tập luyện hết mình để mong sớm được gặp lại khán giả.
- Lần trở lại này, bên cạnh những vở diễn mới, nhà hát còn cho ra mắt khu trải nghiệm nghệ thuật múa rối-xiếc ngay tại rạp xiếc Công viên Gia Định. Anh có thể chia sẻ về hoạt động mới này?
- Ý tưởng về thành lập khu trải nghiệm nghệ thuật múa rối-xiếc có từ khi chúng tôi thực hiện chương trình Mekong Show. Nhưng do dịch bệnh nên chúng tôi phải tạm hoãn kế hoạch này. Đến khi thành phố trở lại trạng thái bình thường mới, chúng tôi nhanh chóng triển khai để đưa vào hoạt động. Khu trải nghiệm được hình thành nhằm giới thiệu với người xem về các loại hình múa rối. Khi khán giả đến xem chương trình của nhà hát, họ sẽ được trải nghiệm khu giải trí này để tìm hiểu về loại hình múa rối, xiếc, trước khi vào xem một chương trình biểu diễn chính. Đồng thời, khi xem xong một chương trình biểu diễn, khán giả có thể đến khu trải nghiệm để hình dung rõ hơn về công việc của các diễn viên múa rối, xiếc. Ở đó, khán giả, nhất là khán giả nhỏ tuổi có thể tham gia các trò chơi dân gian, được hướng dẫn trải nghiệm làm một diễn viên múa rối, diễn viên xiếc dưới sự hướng dẫn của các nghệ sĩ. Có thể nói, Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam là đơn vị đầu tiên đưa vào hoạt động một khu trải nghiệm có sự kết hợp giữa xiếc và múa rối như thế này.
- Nhưng có lẽ nhà hát còn đặt nhiều kỳ vọng hơn vào hoạt động mới này?
- Đó là sự thử nghiệm-thử nghiệm cho một hướng đi mới lâu dài hơn, bền vững hơn. Chúng tôi mong muốn khu trải nghiệm múa rối, xiếc này sẽ là điểm đến bổ ích cho các em nhỏ ở quận Gò Vấp nói riêng và TP Hồ Chí Minh nói chung, khi trên thực tế sân chơi dành cho các em hiện không nhiều. Đến với khu trải nghiệm, các em như đến một khu vườn cổ tích thu nhỏ với nhiều điều lý thú, từ đó khơi gợi nên những ước mơ tốt đẹp cho các em. Còn đối với người lớn, đây sẽ là một chuyến trở về tuổi thơ đầy hấp dẫn. Khu trải nghiệm chỉ mới đi vào hoạt động nên sau một thời gian thăm dò ý kiến của khán giả chúng tôi sẽ có những điều chỉnh, bổ sung hoạt động sao cho đa dạng, thu hút hơn. Cùng với mô hình này, nhà hát hướng đến việc kết hợp với các ban, ngành, đơn vị để đưa vào phục vụ du lịch. Thật ra trước khi dịch bệnh bùng phát, đã có một số đối tác nước ngoài mong muốn nơi đây sẽ là một trong những điểm tham quan trong chương trình của họ, nhưng vì dịch bệnh nên chưa thể tiến hành được. Giờ đây, chúng tôi đang tìm cách kết nối lại nhằm hiện thực hóa ước mơ này. Trước mắt, chúng tôi phải giữ cho khu trải nghiệm luôn sáng đèn để khán giả, người dân quen dần với nó. Chúng tôi đã mời thêm các câu lạc bộ đến sinh hoạt, kết nối với nhiều trường học để đưa các em đến vui chơi, học tập vào dịp cuối tuần. Đây cũng là cách chúng tôi "nuôi" lớp khán giả mới cho mình, thậm chí cả lực lượng diễn viên tương lai.
Sẽ có thêm những "đặc sản"
- Nhắc đến lực lượng diễn viên, dường như đây vẫn là vấn đề khiến cho Ban giám đốc nhà hát luôn đau đáu?
- Đây quả thật là điều khiến chúng tôi luôn trăn trở. Tuổi trung bình của đội ngũ diễn viên nhà hát hiện nay khoảng 30 tuổi. Chúng tôi luôn khao khát có thêm nhiều diễn viên trẻ tài năng để tạo nên một luồng gió mới cho nhà hát. Tuy nhiên, để đạt được điều ấy đòi hỏi phải có sự cải thiện chế độ tiền lương cho diễn viên. Và chỉ khi đề án vị trí việc làm được triển khai thực hiện thì chúng tôi mới có thể hy vọng thu hút những diễn viên trẻ đến với nhà hát. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã tính đến phương án mời các diễn viên ở các nước về cộng tác. Việc "quốc tế hóa" trong các chương trình biểu diễn xiếc đã được nhiều nước trên thế giới thực hiện từ lâu. Tuy nhiên, trước mắt, nhà hát vẫn đang nỗ lực dàn dựng vở diễn chất lượng để thu hút khán giả, từ đó chăm lo cho đời sống diễn viên được tốt hơn.
- Nhà hát đã được "sống" lại trong lòng khán giả, vậy sắp tới đây, chúng ta có những kế hoạch gì để sức sống ấy mạnh mẽ hơn, thưa anh?
- Những năm gần đây, nhất là sau thời gian dài ngừng hoạt động vì dịch Covid-19, chúng tôi đã có những thay đổi để các chương trình tiếp cận đến khán giả nhiều hơn. Chúng tôi đã đổi mới từ khâu quảng cáo, xây dựng kịch bản cho các chương trình mới của mình. Mỗi chương trình xiếc, múa rối hiện nay đều phải là một câu chuyện cụ thể, phải mang tính nghệ thuật nhiều hơn và nhất là nó phải mang một thông điệp nào đó, dù là nhỏ. Nhà hát đang khôi phục, chỉnh lý lại những vở từng đoạt giải khi tham dự các liên hoan nhưng đang cất trong kho, để làm sao những vở diễn này có sức sống hơn, thu hút được khán giả đến xem. Năm nay, nhà hát dự kiến xây dựng một số vở mới, trong đó có Cha rồng mẹ tiên. Đây là tác phẩm được chúng tôi kỳ vọng sẽ là một "đặc sản" mới của nhà hát, hoành tráng hơn, hấp dẫn hơn cả chương trình Mekong Show mà chúng tôi từng dàn dựng.
- Xin cảm ơn những chia sẻ của anh!
