Người yêu thơ những năm 90 của thế kỷ trước hẳn còn nhớ một tiếng thơ nữ thành thực và say đắm trong Lỡ một thì con gái, Chồng chị chồng em, Dại yêu... của nhà thơ Đoàn Thị Lam Luyến. Đó là nỗi niềm của người đàn bà thổn thức, tận hiến cho tình yêu, "yêu chí chết cái người mình yêu", sẵn sàng nhận cả "cái thất tình làm vui". Đọc những câu thơ lục bát viết tự nhiên, nhẹ nhõm, không câu nệ vần điệu, miễn "thông vận" là được, như đặt bút xuống là chữ nghĩa hiện lên, nhưng thật ra chứa đựng nhiều lao động nghệ thuật của tác giả, bởi trong sự thành thực tự nhiên ấy, thi thoảng ta kỳ ngộ những câu thơ xuất thần. Yêu thì phải ghen, nhưng cái ghen trong thơ Đoàn Thị Lam Luyến rất đặc biệt, có vẻ nhường nhịn, cam chịu, nhưng đó là sự bao dung, thương đến tận cùng người mình yêu, để tình yêu vượt qua giới hạn lứa đôi, tiệm cận tầm nhân văn.
Đoàn Thị Lam Luyến đã xuất bản 10 tập thơ; đã được giải thưởng cuộc thi thơ báo Văn nghệ (1989-1990), tặng thưởng thơ của Hội Nhà văn Việt Nam (1995), Giải thưởng Hội Nhà văn Hà Nội (2003)... Hiện chị sống và viết tại Hà Nội. Xin gửi đến độc giả một chùm thơ mới của nhà thơ Đoàn Thị Lam Luyến.
Nhà thơ HỮU VIỆT chọn và giới thiệu
Bóng người phía trước
Bóng người đàn bà trước tôi
Làm nên giông gió một thời đã qua
Bóng người thầm kín trong ta
Ái ân bên những xót xa nghẹn ngào
Chiếc hôn vừa nhận vừa trao
Thoảng như có vệt son nào của ai
Bóng người trùm đến tương lai
Hằng đêm chen bóng một người, hằng đêm...
Cái buồn đâu thể nguôi quên
Cái vui chưa thể chắc bền trên tay.
Bóng người như thể bóng mây
Ngỡ chôn đáy nước, lại bay ngang trời!
Mẹ và tôi
Đuôi mắt mẹ rạn chân chim, da mẹ đồi mồi
Ngày hai bữa nấu ăn rồi bưng lên thang gác
Mẹ trồng rau bên lề đường nắng hè bỏng rát
Và nuôi lợn trong nhà hăm mấy mét vuông...
Tôi đi làm từ sáng đến chiều đủ khoán quỹ lương
Rồi lại cày thêm, nuôi hai miệng người ăn nữa
Hết giờ làm, chỉ còn biết trốn vào sau cánh cửa
Trầm tư với hàng phượng trước hiên nhà.
Ba chúng tôi hai trẻ một già
Bà bầu bạn với cháu lên ba tuổi
Tôi trò chuyện với hàng cây không biết nói
Cả hai người cùng giấu nỗi cô đơn.
Tôi chẳng biết làm gì cho mẹ nhàn hơn
Còn mẹ cứ chăm tôi như chăm con nhỏ:
Trứng luộc rồi mẹ còn lo bóc vỏ
Tôi làm việc bên bàn, mẹ hãm nước chè xanh.
Chẳng thương nổi mẹ đâu!
Nhiều đêm tôi khóc một mình
Như vẫn trộm cười, khi một tứ thơ hay trào lên ngọn bút
Tôi làm thơ, mong thay mẹ trồng rau lề đường nắng hè bỏng rát
Mong thay mẹ nuôi lợn trong nhà hăm mấy mét vuông
Nhưng, thơ tôi chỉ làm riêng tôi đã khát
Sau từng phen sóng gió với đời thường!
Trở về
Ngày xưa yêu vụng nhớ thầm
Đường quang chẳng bước đâm sầm bụi gai
Ngày xưa tham vọng đất đai
Không đề đóm vẫn ở ngoài bờ đê
Ngày xưa thích nghe câu thề
Mê trong thuốc lú, bùa mê cõi người
Bây giờ ta trở về thôi
Bước chân như có gió trời nâng lên
Vô tư chẳng thấy ưu phiền
Chẳng lo cơm áo, gạo tiền như xưa
Chẳng còn buồn những cơn mưa
Chẳng còn sợ tiếng gió đưa đầu cành
Ngô non, mía ngọt cân bằng
Bình yên mặt đất cao xanh khoảng trời
Bây giờ ta trở về thôi
Bước chân như có gió trời nâng lên.
