Như xuân nay, trước ngưỡng cửa năm Rồng, Giáp Thìn-2024, tôi được nghe một nhà văn hóa cao niên nói về niềm tin của con người trước thiên nhiên, trước cuộc sống. Theo ý ông, mọi việc trên đời từ cổ chí kim, từ nhỏ đến lớn, từ Đông sang Tây muốn làm cho đến nơi đến chốn đều phải có niềm tin. Hễ ai dao động, thối chí là hỏng. Đảng của chúng ta suốt 94 năm tranh đấu vượt qua bao thăng trầm lịch sử chính vì Đảng có niềm tin vững vàng vào Con đường sáng, tin vào nhân dân, tin vào đội ngũ của mình.
Năm 2023 chúng ta vừa kỷ niệm 80 năm tác phẩm Nhật ký trong tù của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cả cuốn Nhật ký bừng lên một sức sống, một niềm tin mãnh liệt của người cộng sản. Bác viết: Ngày dài ngâm ngợi cho khuây/Vừa ngâm vừa đợi đến ngày tự do. Nỗi đau đớn bị cầm tù trong ngục càng cháy lên khát vọng tự do. Đây là biểu hiện cụ thể, sinh động, đồng thời cũng hòa hợp, thống nhất cao độ với tư tưởng lớn, trở thành chân lý vĩnh cửu, được thể hiện trong suốt cuộc đời hoạt động của vị lãnh tụ thiên tài: Không có gì quý hơn độc lập, tự do!
Bạn đã từng nghe câu nói: “Thứ có sức mạnh lớn nhất là niềm tin”? Vâng, niềm tin chính là cách mà mỗi người cảm nhận và tin tưởng vào một điều gì đó. Nó có thể đúng, có thể chưa hoàn toàn đúng, nhưng tin tưởng rằng nó sẽ xảy ra theo hướng tích cực mà mình suy nghĩ. Nó giúp ta định hướng, quyết định những hành động mau lẹ và đúng đắn.
Trong xã hội có giai cấp, niềm tin của con người không thể không có quan hệ với chính trị. Và từ đây nảy sinh cụm từ “Niềm tin chính trị”, Đảng tin Dân, vì Dân và Dân tin Đảng, một lòng theo Đảng. Niềm tin của quần chúng nhân dân được hình thành qua đời sống chính trị của đất nước, qua vai trò và uy tín của Đảng. Niềm tin ấy trở thành động lực giúp chúng ta vượt qua khó khăn, thử thách. Ngược lại “mất niềm tin là mất tất cả”.
Niềm tin vào thắng lợi của cách mạng là niềm tin khoa học. Một Đảng cầm quyền muốn đứng ở vị trí tiên phong không thể không có lý luận cách mạng, bản lĩnh và trí tuệ. Nhờ có ở tầm nhìn vượt thoát, Đảng Cộng sản Việt Nam ngay trong Hội nghị thành lập Đảng (3/2/1930) đã đề ra Cương lĩnh vắn tắt, Sách lược vắn tắt, vạch con đường sáng trước mắt và lâu dài - con đường cách mạng giải phóng dân tộc theo phương hướng cách mạng vô sản. Đây chính là cơ sở để Đảng ta vừa ra đời đã nắm vững ngọn cờ lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam; giải quyết được tình trạng khủng hoảng về đường lối cách mạng, về giai cấp lãnh đạo cách mạng những năm đầu thế kỷ 20. Từ đây hiển hiện con đường cho dân tộc đi tới, dẫu còn muôn trùng sóng gió.
Thực tiễn là tiêu chuẩn của chân lý. Ta nhận thấy tầm nhìn, niềm tin của thế hệ cha anh như vàng ròng trong lửa. Những chiêm cảm lớn hóa vầng dương chói lọi, hóa ngọn đèn pha thức tỉnh trong những năm tháng vừa chiến đấu, vừa dựng xây vô cùng gian khổ. Thắng lợi vẻ vang của Cách mạng Tháng Tám, Chiến thắng Điện Biên Phủ lẫy lừng, tháng 5/1954, rồi đến Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là đích đến của cả dân tộc trong thế kỷ 20. Nhưng chính vào thời điểm ấy, chúng ta nhận rõ rằng, đây chưa phải là trận đánh và trận thắng cuối cùng.
Tầm nhìn ấy, niềm tin tất thắng đã làm nên kỳ tích mới trong những năm cuối thế kỷ 20, khi Đảng ta khởi xướng công cuộc đổi mới đất nước. Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong gần 40 năm Đổi mới là minh chứng sinh động nhất cho những quyết sách chiến lược, những hành động mau lẹ, quyết liệt, nhằm chớp thời cơ, vượt qua thách thức trong các thời điểm lịch sử, trong các tình huống bất ngờ rất khó dự báo.
Hội nghị giữa nhiệm kỳ Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII (5/2023) một lần nữa khẳng định: Với niềm tin mới, khí thế mới, động lực mới, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta sẽ tiếp tục đoàn kết, phấn đấu với quyết tâm và nỗ lực cao hơn nữa; năng động sáng tạo hơn nữa để sáng suốt nắm bắt mọi thời cơ, thuận lợi; vững vàng vượt qua mọi khó khăn, thách thức; hoàn thành thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ; phấn đấu đến giữa thế kỷ 21, nước ta trở thành nước phát triển, có thu nhập cao, theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Đó chính là mơ ước ngàn đời, là Điểm-hẹn-Việt-Nam!
Cha ông ta nói, vững tin phải đi liền với bền chí, Ai ơi giữ chí cho bền/dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai. Nhờ sáng niềm tin và vững lòng người mà chúng ta đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ sẵn sàng chiến đấu, hy sinh, giành độc lập tự do, thống nhất Tổ quốc. Đó cũng là câu trả lời đanh thép và thuyết phục, vì sao một đất nước không rộng, người không đông, kinh tế, khoa học, quân sự còn lạc hậu, nhưng Việt Nam đã đánh thắng kẻ thù với tiềm lực hàng đầu thế giới.
Trung thành và phát triển sáng tạo Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh là yếu tố tiên quyết quyết định sự thành công của cách mạng nước ta. Khi khó khăn, lúc thuận lợi, bản lĩnh chính trị vững vàng của một Đảng cầm quyền, của mỗi cán bộ, đảng viên sẽ giúp chuyển “nguy” thành “cơ”, thành lực đẩy cho quyết tâm và hành động.
Từ đó, đặt ra yêu cầu cần thiết là phải thường xuyên đổi mới, chỉnh đốn Đảng, rèn luyện bản lĩnh chính trị của cán bộ lãnh đạo, quản lý. Bản lĩnh ấy thể hiện ở sự kiên định, vững vàng, sẵn sàng hy sinh lợi ích riêng vì lợi ích chung; dám nghĩ, dám làm; dũng cảm thừa nhận sai lầm, khuyết điểm và quyết tâm sửa chữa; linh hoạt thích ứng theo phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến”. Thật ra còn có câu tiếp theo câu này là “dĩ chúng tâm vi kỷ tâm” (lấy chúng sinh làm tâm của mình). Bác Hồ cũng thường nói ý này, rằng, ngoài lợi ích của nhân dân, Đảng ta không còn lợi ích nào khác. Công cuộc “đốt lò” trong những năm qua đã góp phần cảnh báo, cảnh tỉnh, răn đe, xử lý nghiêm minh tội phạm. Tình trạng trên nóng dưới lạnh đã giảm, hay nói cách khác là dưới cũng ấm dần lên. Thế nhưng, mức độ tham nhũng, hậu quả tham nhũng thì thật khủng khiếp! Nhìn lại mấy vụ án lớn như AVG, Việt Á, vụ án ở Công ty cổ phần Tiến bộ quốc tế (AIC), Tập đoàn Vạn Thịnh Phát… mà thấy kinh hoàng về sự tham lam, trí trá vô hạn độ của những kẻ bất lương.
Nhờ kiên trì, kiên quyết phòng chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm minh, không có vùng cấm, không ngoại lệ, bất kể người đó là ai, đã từng bước đem lại niềm tin của nhân dân với Đảng. Sáng niềm tin và vững lòng người là theo tinh thần như thế. Cái gì hợp quy luật thì nó tồn tại. Ta muốn phát triển nhanh nhưng là nhanh bền vững. Ta không đánh đổi môi trường để lấy kinh tế. Ta làm kinh tế đi đôi với làm giàu văn hóa, không để ai bị bỏ lại phía sau. Điều ấy đúng với cả các vấn đề trong nước và quốc tế. Những ngày cuối năm 2023, khi đất nước ta chuẩn bị đón xuân mới thì trên dải Gaza vẫn chưa ngưng tiếng bom tiếng súng. Lúc này đây, với tầm nhìn xa, với bản lĩnh của một Đảng dày dạn kinh nghiệm qua các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, Đảng ta khẳng định: Việt Nam sẵn sàng làm bạn, đối tác tin cậy, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Những ai tôn trọng độc lập, chủ quyền, thiết lập và mở rộng quan hệ hữu nghị, hợp tác bình đẳng, cùng có lợi với Việt Nam đều là đối tác.
Đó là trường phái đối ngoại và ngoại giao rất đặc sắc và độc đáo của thời đại Hồ Chí Minh mà chúng ta dày công xây dựng. Đó cũng là kế sách giữ nước của ông cha ta: “Hòa ở trong nước thì ít phải dùng binh, hòa ở ngoài biên thì không sợ báo động”.
Viết đến đây, tôi nghĩ tới một câu chuyện thời toàn cầu hóa. Mới đây, một nhà khoa học Anh nói rằng: “Chúng tôi đánh giá AI là tiêu điểm lớn của năm nay”. (AI- chữ viết tắt của cụm từ “trí tuệ nhân tạo”, là từ khóa của năm 2023). Nói điều này trong buổi “giao thừa” giữa năm cũ và năm mới, để thấm thía một điều, chúng ta đang sống trong một cái “làng trái đất” rộng hơn 500 triệu km², nhưng giờ đây trở nên vô cùng gần gũi. Những vấn đề lớn của thời đại tác động từng ngày từng giờ đến mỗi quốc gia, dân tộc. Bởi thế, nói đến niềm tin và bản lĩnh lúc này là nói đến truyền thống nhưng không tách rời hiện đại, làm giàu bản sắc nhưng phải vươn tới cái lớn lao của loài người. Cần có một thế hệ công dân toàn cầu để biến những tư tưởng lớn thành hiện thực. Điều đó không còn là tiềm năng mà đã thành hiện thực trên đất nước ta với những bứt phá ngoạn mục của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Mùa xuân đang vẫy gọi chúng ta. Như niềm mong ước tự bao đời - vượt Vũ môn, Cá Chép hóa Rồng.