Gian nan phá án
Với công an các huyện miền núi, mỗi lần phá án là cả một hành trình gian nan, vất vả nhưng cũng ghi dấu biết bao nhiêu kỷ niệm.
Thượng tá Cù Xuân Nho, Trưởng Công an huyện Hạ Hòa tâm sự, bây giờ có cầu còn thuận tiện. Trước đây, anh em còn phải đi đò ban đêm qua sông. Nay công an huyện còn có đồn công an Hiền Lương đóng ở bên kia sông nên cơ động giải quyết nhiều vụ việc. Còn ở huyện Thanh Ba, có vụ án các điều tra viên phải dày công mất hàng tháng trời lăn lộn khắp trong nam, ngoài bắc mới tìm ra được thủ phạm. Ðiển hình là lần tìm chiếc xe máy bị cướp của anh Chu Xuân Khánh ở Thanh Vinh, thị xã Phú Thọ. Hôm đó, anh Khánh chở bạn gái đến Vụ Cầu (Hạ Hòa) gặp ba đối tượng đi xe Wave không biển kiểm soát dùng dao đe dọa. Anh Khánh nhảy xuống xe, chạy vào nhà dân lấy gạch ra chống trả lại bọn cướp. Tuy nhiên, chúng vẫn chưa chịu buông tha, đuổi theo 6 km dùng dao chém vào đầu anh Khánh, đe dọa cướp xe máy. Trong đêm không có nhân chứng, bị hại không nhớ rõ đối tượng, việc truy tìm hết sức khó khăn. Bằng biện pháp nghiệp vụ, ban chuyên án xác định máy điện thoại của bị hại đang hoạt động ở Hà Nội, cùng với việc lần tìm, gặp gỡ nhân chứng và xác minh thông tin liên quan, từ đó xác định đối tượng gây án là Ðào Văn Quý, Ðào Văn Quyết và Nguyễn Ngọc Giao. Khi bị bắt ở Hà Nội, chúng giật mình thon thót khai nhận, tưởng đã giấu kỹ tang vật, tháo biển số xe, ai ngờ vẫn bị bắt.
Cũng như nhiều miền quê khác, ma túy đang len lỏi khắp làng trên, xóm dưới, đầu độc biết bao thanh niên trở nên thân tàn ma dại. Ðể chống "cái chết trắng", lực lượng công an kết hợp phát động nhân dân làm "tai mắt" tố giác tội phạm, từ đó có thêm thông tin, tài liệu củng cố chứng cứ, đấu tranh, triệt xóa mạnh các tụ điểm, đường dây ma túy. Do đó, dù thủ đoạn đối tượng tinh vi đến đâu nhưng đều bị vạch trần, xử lý nghiêm. Thượng tá Khổng Minh Khiết, Phó trưởng Công an huyện Thanh Ba cho biết, cả huyện có khoảng 100 người nghiện và ở một vài địa bàn vẫn còn tiềm ẩn cao tệ nạn này. Những năm gần đây, vùng đất cằn cỗi Yên Nội yên ả bỗng nổi sóng bởi sự ngang nhiên buôn bán ma túy của một số đối tượng, chủ yếu là phụ nữ có hoàn cảnh nghèo khó. Một đầu nậu ma túy khét tiếng ở địa phương là Nguyễn Thị Thúy Liễu ở khu 4 xã Yên Nội. Mặc dù đang nợ 54 tháng tù giam về tội mua bán ma túy nhưng Liễu vẫn không chùn tay. Buôn ma túy đã trở thành nghề sống chính. Ðể đối phó với "nợ" án, Liễu đẻ liền bốn đứa con, sử dụng con mình làm giao dịch viên chuyên mua bán ma túy. Từ bán lẻ, Liễu tính chuyện buôn lớn, mua ở "vựa" ma túy Mộc Châu (Sơn La) giá "mềm" về bán tận ngọn. Thị còn lôi kéo mẹ, chị gái, em trai, chồng buôn "cái chết trắng" và tất cả lần lượt vào tù. Ngày 1-5-2011, Liễu cùng chị gái Nguyễn Thị Huê bị bắt quả tang khi đang vận chuyển sáu bánh hê-rô-in tại cầu Phong Châu. Từ khi Liễu bị bắt, điểm nóng Yên Nội được xóa bỏ.
Một tín hiệu đáng mừng trong công tác giữ gìn ANTT ở Công an huyện Cẩm Khê là từ đầu năm đến nay, trên địa bàn huyện không xảy ra trọng án, một số vụ phạm pháp hình sự xảy ra cũng chỉ là hành vi trộm cắp vặt, đánh bạc dưới hình thức nhỏ lẻ, hoặc chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy... Thượng tá Nguyễn Nam Hồng, Trưởng Công an huyện Cẩm Khê cho biết, trước tình hình mất trộm xe máy ở nhà dân và vụ kẻ gian lợi dụng sơ hở đột nhập vào trường cấp ba Phương Xá phá khóa trộm hơn 20 máy vi tính, công an huyện đã soạn thảo các văn bản tuyên truyền rộng rãi để các cơ quan, doanh nghiệp, gia đình trên địa bàn nắm rõ, tích cực phòng ngừa. Khi nạn cờ bạc có dấu hiệu phát sinh phức tạp, công an huyện liên tiếp mở các đợt tiến công truy quét các sới bạc. Nhiều ổ nhóm bạc đã "kinh hồn bạt vía", phải chạy sang các huyện khác. Nhiều người dân đã gọi điện về công an huyện cảm ơn, vì không còn phải nơm nớp lo chồng, con suốt ngày bỏ bê công việc ham mê đỏ đen.
Nghe dân nói, nói dân tin
Ở công an các huyện, đội công an phụ trách xã là những người thường xuyên tiếp xúc với bà con, do đặc thù công việc phải bám sát cơ sở và ba cùng với dân. Công an xã - "cánh tay phải" nối dài của công an huyện thường xuyên được tập huấn, hướng dẫn quy trình nắm bắt và giải quyết kịp thời các tin tức liên quan đến ANTT ngay từ cơ sở. Ở xã, những việc nhỏ nhặt như cãi vã, mất con gà, tranh giành lối đi, bờ rào... người dân cũng gọi công an. Giải quyết các vụ việc phải bảo đảm có tình, có lý. Muốn vậy, công an phải làm cho dân tin yêu, nể phục, xứng đáng là "trọng tài" phân xử. Phương châm của đội công an phụ trách xã Hạ Hòa là gần dân, lắng nghe dân nói, nói dân hiểu và trở thành điểm tựa của dân. Ðiều kiện làm việc còn nhiều thiếu thốn nhưng tập thể đội luôn xác định vượt qua mọi khó khăn, thách thức; xây dựng thế trận lòng dân vững chắc. Bà con không chỉ chủ động bảo quản, giữ gìn tài sản, chấp hành nghiêm pháp luật mà còn cung cấp hàng trăm nguồn tin có giá trị mỗi năm để lực lượng công an phá án. Nhiều mâu thuẫn nhỏ nhặt ngay từ cơ sở được giải quyết nhanh chóng.
Trước đây, tình hình ANTT xã Hiền Lương phức tạp với hơn 30 con nghiện, nạn ma túy, trộm cắp vặt, gây gổ đánh nhau khiến bà con mất ăn mất ngủ. Ðược công an huyện giúp đỡ, Ðảng ủy xã tập trung lãnh đạo, phát động phong trào quần chúng bảo vệ ANTQ, người dân mạnh dạn tố giác tội phạm. Các tụ điểm ma túy lần lượt bị triệt phá, đưa đối tượng nghiện đi cai, xét xử điểm các vụ án lưu động để răn đe. Lễ hội đền Mẫu Âu Cơ không xảy ra móc túi, trộm cắp "chặt chém". Xã còn phối hợp các xã giáp ranh bảo đảm an ninh trật tự, xây dựng tổ liên gia, tự quản ở từng khu dân cư. Tình hình tội phạm được kiềm chế. Anh Vũ Quốc Phi, Phó Bí thư đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ấm Hạ, cho biết, xã rất chú trọng đến công tác giữ gìn ANTT bởi có ổn định mới làm ăn được. Xã có 45 tổ liên gia tự quản. Các gia đình trong tổ không chỉ giúp nhau phát triển kinh tế, làm nghề chế biến lâm sản, mà còn trông coi, bảo quản nguyên liệu. Chính vì vậy, kẻ gian không dám bén mảng tới xã để hành sự, tên nào mò tới trộm cắp cũng không thể thoát thân.
Còn ở huyện Cẩm Khê, một huyện có đặc thù đồng bào công giáo đông nhất tỉnh, phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc ở vùng giáo được duy trì mạnh mẽ. Cùng các chiến sĩ công an huyện Cẩm Khê tới xã Hương Lung, chúng tôi chứng kiến sự hăng say tham gia của bà con trong xã với phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc. Hương Lung có tới 93% đồng bào theo đạo công giáo. Ðời sống bà con chủ yếu làm ruộng và trồng rừng. Tình hình an ninh vùng giáo ổn định. Bà con luôn chấp hành tốt pháp luật của Nhà nước và quy ước của địa phương, nội bộ cán bộ, nhân dân đoàn kết nhất trí. Chủ tịch UBND xã Hương Lung Nguyễn Ðình Xuyên chia sẻ, phong trào quần chúng ở xã nhà mạnh bởi cấp ủy, chính quyền rất quan tâm và chỉ đạo sát sao, các ngành, đoàn thể và đông đảo nhân dân ủng hộ rất tích cực. Mỗi năm, chỉ xảy ra khoảng năm vụ liên quan đến ANTT, chủ yếu là cố ý gây thương tích do bột phát, không còn người nghiện ma túy. Các mô hình tự quản như tổ an ninh nhân dân, liên gia tự quản theo từng chòm, xóm hoạt động ngày càng hiệu quả. Công tác hòa giải ngay từ thôn, xóm với chủ trương biến "to thành nhỏ, nhỏ thành không" đã giải quyết triệt để nhiều mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, không để phát sinh phức tạp. Trong mười năm trở lại đây không xảy ra trọng án trên địa bàn xã. Có được thành tích trên phải kể đến sự lăn lộn, nhiệt tình của mỗi công an viên. Mức bồi dưỡng eo hẹp, thậm chí không đủ tiền mua xăng nhưng vẫn năng nổ vì phong trào. Bản thân vợ chồng anh Chung khi đuổi theo bọn trộm bắt trộm chó bị thương nặng, khi điều trị phục hồi vẫn hăng hái tham gia. Trung tá Trịnh Xuân Cường đã có 20 năm gắn bó với địa bàn vùng giáo chia sẻ, bí quyết thành công của đội là biết "chọn người, giao việc". Cán bộ đội an ninh luôn được củng cố cả về chất và lượng nên khi xuống các địa bàn vùng đồng bào công giáo dễ dàng thâm nhập với các chức sắc tôn giáo và bà con. Công tác nắm tình hình sát, do đó tham mưu kịp thời những vấn đề phát sinh trong công tác giữ gìn ANTT và xử lý các tình huống nhanh chóng, thuận lợi.
