Dấu hiệu mơ hồ ban đầu
Tại Khoa Nội thận-Lọc máu, Bệnh viện Thống Nhất, Thành phố Hồ Chí Minh, mỗi ngày điều trị cho hàng chục ca bệnh nặng về thận. Trong đó, có những trường hợp tuổi đời còn trẻ đã bị bệnh viêm cầu thận, suy thận ở các mức độ khác nhau.
Em K. (18 tuổi) ở Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: “Trong một lần bị đau bụng, em được người nhà đưa đến khám tại bệnh viện thì mới phát hiện bị viêm cầu thận khá nặng, trước đó sức khỏe em không có biểu hiện gì bất thường”.
Không riêng em K., nhiều người trẻ khác cũng đối mặt với căn bệnh này chỉ vì lối sống thiếu khoa học. Chị H. ngụ phường Phú Thạnh, 38 tuổi kể: “Công việc giáo viên nên tôi thường thức khuya để soạn bài, ăn uống cũng thất thường, khi phát hiện ra bệnh thì thận đã yếu, giờ đều đặn 3 buổi mỗi tuần phải vào viện để chạy thận”.
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Bách, Trưởng khoa Nội thận - Lọc máu, Bệnh viện Thống Nhất, những bệnh lý về thận thường có dấu hiệu khởi phát rất mơ hồ, dễ bị bỏ qua: “Chúng tôi tiến hành lấy sinh thiết thận trên 1.000 bệnh nhân thì có đến 300 trường hợp là người trẻ tuổi, trong đó có đến 70% là bị bệnh lý viêm cầu thận (IgA), nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy thận mạn”.
Tiến sĩ Bách nhìn nhận, hiện nay người dân đã thực hiện khá tốt việc tầm soát sức khỏe định kỳ. Tuy nhiên, chủ yếu là khám tổng quát nhưng bỏ qua xét nghiệm nước tiểu, một công đoạn rất quan trọng đối với việc phát hiện sớm bệnh về thận.
“Từ những chỉ số bất thường qua xét nghiệm nước tiểu bác sĩ có thể phát hiện các rối loạn chức năng thận ở giai đoạn đầu, giúp điều trị kịp thời hiệu quả, tránh để biến chứng nặng nề về sau”, Tiến sĩ Bách nhấn mạnh.
Dự phòng là yếu tố quyết định phòng bệnh lý về thận
Các bác sĩ cho biết, phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Đặc biệt với bệnh lý về thận, khi đã tiến triển nặng, việc điều trị sẽ tốn kém và kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Trong đợt tầm soát miễn phí bệnh lý thận do Bệnh viện Thống Nhất tổ chức cho người dân ở độ tuổi lao động, kết quả cho thấy 9,8% người tham gia có bất thường về thận dù họ hoàn toàn không có triệu chứng lâm sàng rõ ràng.
“Bệnh thận mạn tính hiện đứng thứ tư trong nhóm bệnh lý mạn tính không lây. Nếu không tầm soát sớm, người bệnh dễ tiến triển đến giai đoạn chạy thận hoặc phải thay thế thận. Điều này gây cho người bệnh mất khả năng lao động, gặp biến chứng khác hoặc thậm chí tử vong”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Lê Đình Thanh, Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất, cảnh báo.
Hiện chi phí điều trị cho bệnh nhân chạy thận hoặc thay thế thận cao gấp 14 lần so với điều trị bảo tồn bằng thuốc ở giai đoạn sớm. Đó là chưa kể những tác động tâm lý, gánh nặng kinh tế và xã hội mà người bệnh và gia đình gánh chịu.
Không riêng gì tại Bệnh viện Thống Nhất, tại nhiều bệnh viện lớn tại Thành phố Hồ Chí Minh cũng ghi nhận ngày càng nhiều bệnh nhân trẻ tuổi bị suy thận, có người chưa đến 30 tuổi phải đã phải chạy thận suốt đời. Đây là thực tế đáng lo ngại khi căn bệnh vốn được coi là của người già lại đang âm thầm tấn công lớp trẻ, những người đang trong độ tuổi sung sức và là lực lượng lao động chính của xã hội.
Các bác sĩ khuyến cáo, để phòng bệnh lý về thận hiệu quả, mỗi người cần duy trì lối sống lành mạnh, không thức khuya, hạn chế ăn đồ mặn, uống đủ nước, hạn chế rượu bia, không tự ý dùng thuốc giảm đau hoặc kháng sinh kéo dài, kiểm soát huyết áp, đường huyết và tầm soát sức khỏe định kỳ. Đặc biệt, cần thực hiện xét nghiệm nước tiểu đơn giản nhưng mang giá trị chẩn đoán sớm rất lớn, giúp phát hiện, điều trị bệnh ngay từ đầu.
