Việt Nam và những chặng đường hội nhập
Được thành lập ngày 24/10/1945, ngay sau khi nhân loại thoát khỏi sự tàn phá khốc liệt của Chiến tranh Thế giới thứ hai, Liên hợp quốc mang sứ mệnh cao cả là ngăn ngừa chiến tranh, với mục tiêu hàng đầu là duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, tăng cường quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc, thúc đẩy hợp tác quốc tế về kinh tế, xã hội, văn hóa, nhân đạo, bảo đảm quyền con người.
Sự ra đời của Liên hợp quốc là bước ngoặt lịch sử, mang lại những biến đổi to lớn cho hòa bình và tiến bộ của nhân loại. Trải qua 77 năm nỗ lực vì hòa bình, hợp tác và phát triển, Liên hợp quốc đã trở thành tổ chức toàn cầu rộng rãi nhất, khẳng định vai trò trung tâm trong xây dựng luật pháp quốc tế, gìn giữ hòa bình, ngăn ngừa xung đột và ứng phó thách thức toàn cầu.
Ngay khi giành độc lập, Việt Nam đã bày tỏ nguyện vọng tham gia Liên hợp quốc. Chỉ bốn ngày sau khi Đại hội đồng Liên hợp quốc họp khóa đầu tiên, tại Thủ đô London của Anh, ngày 14/1/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhân danh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa nộp đơn gia nhập Liên hợp quốc. Trải bao thăng trầm lịch sử, Việt Nam đã vượt qua nhiều thử thách khắc nghiệt, nỗ lực vì khát vọng thiêng liêng của dân tộc và cũng là mục tiêu chung của Liên hợp quốc, đó là hòa bình, quyền tự quyết, bình đẳng cho mọi dân tộc.
Ngày 20/9/1977, tại trụ sở Liên hợp quốc, lễ thượng cờ Việt Nam được tổ chức theo nghi lễ kết nạp thành viên của Liên hợp quốc, ghi dấu thời điểm Việt Nam chính thức trở thành thành viên của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh, đồng thời đánh dấu sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế với một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, tự do và dân chủ.
 |
| Lễ kéo cờ Việt Nam tại trụ sở Liên hợp quốc ngày 20/9/1977, đánh dấu sự kiện Việt Nam chính thức là thành viên của tổ chức lớn nhất hành tinh này. Ảnh: TTXVN |
Trọng tâm hàng đầu
Đối ngoại đa phương là một trong những ưu tiên trong đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước Việt Nam, trong đó tăng cường quan hệ Việt Nam-Liên hợp quốc luôn được xác định là trọng tâm qua các thời kỳ.
Năm 2013, Nghị quyết của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế nêu rõ nhiệm vụ chủ động và tích cực tham gia các thể chế đa phương, góp phần xây dựng trật tự chính trị và kinh tế công bằng, dân chủ, ngăn ngừa chiến tranh, xung đột, củng cố hòa bình và đẩy mạnh hợp tác cùng có lợi. Năm 2018, Ban Bí thư ban hành Chỉ thị về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương, đưa đối ngoại đa phương thành một định hướng chiến lược quan trọng hàng đầu và là một phương thức hiệu quả thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đại hội XIII của Đảng tiếp tục định hướng công tác đối ngoại đa phương là chủ động tham gia và phát huy vai trò tại các cơ chế đa phương, trong đó có Liên hợp quốc.
Trên chặng đường 45 năm kể từ ngày gia nhập Liên hợp quốc, Việt Nam luôn coi hợp tác với Liên hợp quốc là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại, là phương thức hiệu quả thể hiện Việt Nam là thành viên tích cực, chủ động và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Trong quan hệ với Liên hợp quốc, từ vị thế bên nhận viện trợ, Việt Nam dần trở thành đối tác, hợp tác bình đẳng của Liên hợp quốc.
Hợp tác Việt Nam-Liên hợp quốc đã góp phần bảo vệ và thúc đẩy lợi ích quốc gia-dân tộc, nhất là duy trì, củng cố môi trường hòa bình, an ninh và thuận lợi cho phát triển kinh tế-xã hội, thúc đẩy hội nhập quốc tế sâu rộng và góp phần nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam, làm sâu sắc quan hệ giữa Việt Nam với các đối tác chủ chốt, bạn bè truyền thống và tranh thủ nguồn lực quan trọng phục vụ công cuộc phát triển đất nước.
Tích cực và chủ động tham gia, đóng góp thiết thực trong các lĩnh vực hoạt động chủ chốt của Liên hợp quốc, Việt Nam luôn đề cao vai trò của Liên hợp quốc và chủ nghĩa đa phương, thúc đẩy tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, thượng tôn pháp luật quốc tế, quan hệ bình đẳng, hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia và quyền tự quyết của các dân tộc, phản đối hành động áp bức, xâm lược, cấm vận đơn phương trong quan hệ quốc tế. Việt Nam tham gia đề xuất, thảo luận và thông qua nhiều nghị quyết, tuyên bố quan trọng của Liên hợp quốc về hợp tác phát triển, giải trừ quân bị, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, chống khủng bố, bảo đảm quyền con người.
Chủ động và tích cực
Bạn bè quốc tế ghi nhận và Liên hợp quốc đánh giá cao những đóng góp của Việt Nam, thể hiện trong việc đi đầu thúc đẩy phong trào đấu tranh vì độc lập dân tộc và chủ quyền quốc gia, chống chạy đua vũ trang, ủng hộ thể chế đa phương, bảo vệ quyền lợi của các nước đang phát triển. Sự tham gia chủ động, tích cực và đóng góp thực chất là cơ sở để cộng đồng quốc tế tín nhiệm bầu Việt Nam vào nhiều vị trí quan trọng trong các cơ quan Liên hợp quốc. Nổi bật nhất là cương vị Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc mà Việt Nam hai lần đảm trách trong các nhiệm kỳ 2008-2009 và 2020-2021.
 |
Phát huy truyền thống dân tộc hòa hiếu, nhân văn, tinh thần đoàn kết, chung sức chung lòng và ước vọng của đất nước yêu hòa bình, đổi mới và phát triển năng động, trên cương vị thành viên Hội đồng Bảo an, Việt Nam thúc đẩy đối thoại, đóng góp vào nỗ lực chung duy trì hòa bình, an ninh quốc tế, tìm kiếm giải pháp thỏa đáng cho các vấn đề được cộng đồng quốc tế quan tâm, trên cơ sở luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc, đáp ứng lợi ích chính đáng của các quốc gia, vì một thế giới hòa bình, thịnh vượng và tốt đẹp hơn.
Tích cực đề xuất và thúc đẩy cải tổ Liên hợp quốc, Việt Nam được đánh giá là một trong những nước đi đầu và thành công trong triển khai sáng kiến "Thống nhất hành động" của Liên hợp quốc. Phát biểu khi nhận nhiệm vụ tại Việt Nam, Điều phối viên Liên hợp quốc thường trú tại Việt Nam Pauline Tamesis nhấn mạnh: Việt Nam luôn đề cao chủ nghĩa đa phương và hợp tác quốc tế và là hình mẫu trong hợp tác với Liên hợp quốc.
