Vững vàng trước biến động toàn cầu

Trong thành tựu chung, đối ngoại đã góp phần xứng đáng, xây dựng và lan tỏa hình ảnh đất nước Việt Nam hòa bình, năng động, đầy sức sống, vững vàng trước biến động và sẵn sàng bước vào kỷ nguyên phát triển mới.

Nhìn vào bức tranh toàn cảnh thế giới năm 2025 có thể thấy nổi bật là tình trạng bất ổn, cả về chính trị, an ninh lẫn kinh tế, thậm chí bị xem là giai đoạn bất ổn nhất thời “hậu Covid-19”. Xung đột gia tăng, xuất hiện bất ngờ với cường độ mạnh, leo thang ở nhiều khu vực. Gần 60 cuộc xung đột đã xảy ra, với sự can dự của khoảng 50 quốc gia ở khắp các khu vực, từ Trung Đông, châu Âu, đến Nam Á, Đông Nam Á và Mỹ Latin. Kinh tế toàn cầu vẫn tăng trưởng thấp, đầu tư suy giảm năm thứ ba liên tiếp. Khoa học công nghệ nổi lên là động lực tăng trưởng mới, song việc tiếp cận ngày càng khó khăn, do cạnh tranh và phân mảng, nhất là giữa các nước lớn.

Trong khi đó, quan hệ quốc tế biến động, chủ nghĩa đa phương bị thách thức, vai trò của các tổ chức quốc tế và khu vực suy yếu, xu hướng đơn phương, bảo hộ gia tăng và cạnh tranh chiến lược gay gắt hơn. Các nước lớn điều chỉnh chính sách, thậm chí có những bước đi vượt khuôn khổ truyền thống, ưu tiên lợi ích quốc gia, đi đôi với việc tập hợp lực lượng, lôi kéo đồng minh và phân chia khu vực ảnh hưởng. Bối cảnh quốc tế mới cũng tạo cơ hội cho một số “cường quốc tầm trung” nổi lên, có những bước can dự rõ rệt hơn.

Tình hình quốc tế và khu vực diễn biến phức tạp, tác động trực tiếp tới Việt Nam, cả mặt thuận và không thuận. Với xung đột biên giới Thái Lan-Campuchia, thách thức an ninh tại khu vực không còn là nguy cơ, mà đã hiện hữu. Là nền kinh tế mở, Việt Nam chịu tác động lớn từ bất ổn kinh tế thế giới, cũng như tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng, thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, thách thức lớn đến từ cạnh tranh nước lớn, cụ thể là “sức ép chọn bên”, cả về kinh tế, quốc phòng và khoa học công nghệ. Xu hướng các nước lớn lựa chọn đồng minh, dành ưu tiên cho “các nước thân thiện” dễ khiến các nước bị loại khỏi cuộc chơi.

Tuy nhiên, trong bối cảnh phức tạp đó, Việt Nam tiếp tục khẳng định bản lĩnh vững vàng trước biến động toàn cầu. Vị thế, vai trò và giá trị chiến lược của Việt Nam được duy trì và nâng cao, thể hiện qua hàng loạt chuyến thăm Việt Nam của các nhà lãnh đạo thế giới, trong đó có nhiều cường quốc, cũng như các chuyến thăm các nước, tham dự các hội nghị, sự kiện cấp cao quốc tế của lãnh đạo chủ chốt Việt Nam. Thích ứng kịp thời với biến động của môi trường quốc tế và chính sách của các nước, đối ngoại đã góp phần giữ vững hoà bình, ổn định trước tác động bên ngoài; tận dụng lợi thế để nâng tầm và đưa quan hệ với các nước, nhất là các nước lớn đi vào chiều sâu, thông qua thiết lập nâng cấp các khuôn khổ, đối tác.

Có thể thấy, hoạt động đối ngoại năm 2025 diễn ra sôi động, đồng bộ và hiệu quả. Cùng với việc duy trì quan hệ ngoại giao với 194 nước, Việt Nam đã nâng cấp quan hệ với 17 quốc gia, đưa tổng số quốc gia ở các cấp độ Đối tác chiến lược toàn diện, Đối tác chiến lược và Đối tác toàn diện lên 42 quốc gia. Trong đó, cùng với việc nâng tầm gắn kết chiến lược với nước bạn bè thân thiết, Việt Nam hoàn tất thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với toàn bộ năm nước Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Ngoại giao kinh tế có bước đột phá, giúp thu hút các nguồn lực quan trọng từ bên ngoài phục vụ phát triển kinh tế quốc gia. Mức tăng trưởng GDP cao hàng đầu Đông Nam Á, kim ngạch thương mại đạt kỷ lục và đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng mạnh đã phản ánh sức sống của nền kinh tế, cũng như niềm tin của giới đầu tư đối với triển vọng phát triển của Việt Nam. Ngoại giao văn hóa tích cực cũng góp phần giúp Việt Nam giành thêm bảy danh hiệu, nâng lên thành 77 danh hiệu văn hóa quốc tế. Việt Nam hiện tham gia sáu trong bảy cơ chế của UNESCO…

Ngoại giao đa phương tiếp tục được xác định là một trọng tâm thúc đẩy. Tại ASEAN, Việt Nam nổi lên là một trong những thành viên tiên phong, năng động và có ảnh hưởng rõ nét trong năm 2025 và được đánh giá là “kiến trúc sư” chủ động, tích cực đóng góp định hình chương trình nghị sự chiến lược của Hiệp hội. Việc Việt Nam trúng cử thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026-2028 với số phiếu cao; tổ chức thành công một loạt sự kiện đa phương lớn như Lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng - Công ước Hà Nội, Diễn đàn Tương lai ASEAN lần thứ 2 và Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Đối tác vì tăng trưởng xanh và Mục tiêu toàn cầu (P4G)…, tiếp tục khẳng định Việt Nam là đối tác đáng tin cậy và là thành viên chủ động, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.

Đặc biệt, với Công ước Hà Nội, lần đầu tiên trong lịch sử tên của Thủ đô gắn với một công ước toàn cầu của Liên hợp quốc, văn kiện đánh dấu mốc lịch sử trong việc hình thành khuôn khổ pháp lý quốc tế toàn diện nhằm ngăn chặn, xử lý và phòng ngừa các hành vi tội phạm mạng. Lễ mở ký và Hội nghị cấp cao về Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng diễn ra tại Hà Nội, trở thành biểu tượng của niềm tin, trách nhiệm và tinh thần hợp tác toàn cầu trong thế kỷ số, tiếp tục khẳng định vai trò, vị thế và uy tín quốc tế của Việt Nam.