Tái hiện lịch sử một cách đa chiều và hấp dẫn
Nằm trọn trong khu vực trung tâm có tuổi đời xa xưa nhất của Thủ đô Doha (Qatar), hệ thống bảo tàng chuyên đề Msheireb Museums, gồm bốn không gian trưng bày, là nơi mạch nguồn ký ức cùng những di sản văn hóa và lịch sử vô giá được trân trọng, nâng niu, để có thể trao truyền vẹn nguyên cho những thế hệ nối tiếp.
Ngoài Company House được thiết kế khỏe khoắn, hiện đại với tông mầu trắng sữa chủ đạo, ba không gian còn lại đều được hiện diện trong hình hài kiến trúc cổ xưa, đặc trưng nhất của Qatar. Nhờ nét độc đáo này, Msheireb Museums lọt vào danh sách những công trình kiến trúc mới đẹp nhất thế giới của Viện Kiến trúc Hoàng gia Anh (RIBA) năm 2018.
Đến với Msheireb Museums, du khách được quay ngược cỗ máy thời gian để về với những trang sử đầu tiên của ngành khai thác dầu mỏ ở Company House; tìm hiểu bức tranh toàn cảnh về chế độ chiếm hữu nô lệ trong khuôn viên Bin Jelmood House; ngắm nhìn những di sản kiến trúc độc đáo đã làm nên bản sắc Qatar tại Mohammed Bin Jassim House và hiểu rõ nếp sinh hoạt cùng sự gắn kết máu thịt trong các gia đình truyền thống Qatar ở Radwani House. Những trang sử đẫm máu của nạn mua bán nô lệ để mò trai lấy ngọc, bước đi sơ khai trong giai đoạn đầu chập chững khai thác dầu, những di sản văn hóa in đậm dấu ấn bản địa trong phong cách kiến trúc cùng mô hình sinh hoạt gia đình đã trở thành bốn lát cắt được lựa chọn, nhằm tái hiện dòng chảy lịch sử của xứ sở này. Không dàn trải, không ôm đồm, bốn nội dung chuyên biệt được khai thác khéo léo trong bốn không gian liền kề là cách thức hữu hiệu giúp Msheireb Museums tạo được dấu ấn.
Kiến thức toàn diện, đa chiều được chuyển tải sinh động thông qua những thành tựu công nghệ truyền thông đa phương tiện hiện đại nhất, nhờ vậy, khách tham quan có thể tự tiếp cận, tìm hiểu kỹ lưỡng mà không cần sự trợ giúp. Ngoài những phòng chiếu phim tiêu chuẩn trang bị màn hình hiện đại, giúp chuyển tải những khuôn hình góc rộng với hiệu ứng âm thanh vòm đạt chuẩn quốc tế, mỗi bức tường trong phòng trưng bày đều có thể biến thành màn hình. Chỉ cần có người bước vào, hệ thống cảm biến nhiệt sẽ lập tức kích hoạt máy chiếu. Và mọi khoảng trống trong căn phòng sẽ ngập tràn hình ảnh, nhẹ nhàng kể những câu chuyện thú vị bằng nhiều hình thức (phim hoạt hình, phim tài liệu, phim truyện do các hãng truyền thông nổi tiếng sản xuất) với phần phụ đề tiếng Anh ngắn gọn, đơn giản và dễ hiểu.
Đông đảo người xem đã bày tỏ sự thán phục với cung cách biến Msheireb Museums thành một điểm đến hấp dẫn, sinh động và đầy sức sống; ngạc nhiên trước khối lượng tri thức đồ sộ mà nó chuyển tải; thú vị khi được chủ động tương tác với đa chiều thông tin, tiếp cận nhiều luồng quan điểm thậm chí trái ngược về một sự kiện hay vấn đề cụ thể. Không khô khan, không thụ động, Msheireb Museums giúp hành trình bồi đắp tri thức trở nên vô cùng hấp dẫn, thú vị, như chính khẩu hiệu "Những cuộc đối thoại truyền cảm hứng" (Inspiring Conversations) mà nó lựa chọn.
Công cụ đắc lực để hỗ trợ giáo dục
Hệ thống bảo tàng Msheireb Museums được xây dựng nhằm phục vụ chiến lược thúc đẩy giáo dục, khơi nguồn văn hóa và nâng cao hiểu biết, kiến thức cho người dân của chính phủ Qatar. Chúng được kỳ vọng trở thành phương tiện hữu hiệu giúp lấp đầy những khoảng trống kiến thức về văn hóa truyền thống rất dễ mai một trong xu hướng toàn cầu hóa hôm nay.
Tọa lạc tại những vị trí trung tâm trong thành phố, hệ thống bảo tàng Msheireb Museums trợ giúp đắc lực các nhà giáo dục, cung cấp những phương pháp và cơ hội học tập đa dạng, hấp dẫn hơn bên cạnh chương trình đào tạo chính thức. Tại đây, những chuyến ngoại khóa không chỉ dừng lại như buổi tham quan thông thường mà sẽ gánh vác nhiều mục tiêu giáo dục cụ thể. Mỗi ngày, Msheireb Museums đón trung bình cả chục đoàn học sinh, sinh viên, được chia thành từng nhóm dao động từ 10 đến 30 người. Vé vào cửa, chi phí trả cho hướng dẫn viên đều được miễn toàn bộ.
Năm 2018, Msheireb Museums đã được Ủy ban về Giáo dục và Hành động văn hóa thuộc Hội đồng quốc tế các bảo tàng (ICOM - CECA) vinh danh bằng giải thưởng "Chương trình Thực hành giáo dục tốt nhất" nhờ "sử dụng các phương pháp sáng tạo để tiếp cận đối tượng giới trẻ một cách hiệu quả và hấp dẫn". Giải thưởng ấy đã giúp nơi đây trở thành "một phần quan trọng trong nỗ lực biến các bảo tàng trở thành điểm đến văn hóa và di sản hàng đầu" - lời Giám đốc Msheireb Museums, Hafiz Ali.
Nhưng thành công chỉ có được nhờ một chiến lược đầu tư mang tính đột phá ở tầm vĩ mô của chính phủ Qatar, một đất nước nhỏ bé giàu lên nhờ dầu mỏ và khí đốt nhưng đã sớm đặt mục tiêu chuyển đổi thành công từ nền kinh tế tài nguyên sang nền kinh tế tri thức vào năm 2030. Nói như Tiến sĩ Abdulla bin Ali Al-Thani, một thành viên Hoàng tộc Qatar: "May mắn đến từ dầu mỏ và khí đốt sẽ không kéo dài mãi mãi, do vậy quan trọng hơn cả là phải tập trung vào thứ gì đó bền vững. Không có cách nào để tiến lên mà không đặt ưu tiên cho giáo dục". Bên cạnh Msheireb Museums, Qatar còn nhiều điểm đến bảo tàng hấp dẫn khác như Bảo tàng Nghệ thuật Hồi giáo, Bảo tàng Nghệ thuật Arab hiện đại Mathaf, Bảo tàng Quốc gia Qatar, Bảo tàng Sheikh Faisal Al Thani… Tất cả đều được mạnh tay đầu tư cả tâm sức lẫn tài chính, chuyên chở kỳ vọng đặc biệt của chính phủ Qatar, nhằm đưa Doha trở thành một điểm đến văn hóa-giáo dục đẳng cấp hàng đầu châu lục và thế giới.
