Xuất hiện rộng rãi trong khoảng 10 năm trở lại đây, khái niệm "người của công chúng" tuy có hàm nghĩa rộng, nhưng gần như được mặc định chỉ dành riêng cho các nghệ sĩ, ca sĩ, người đẹp, người mẫu... hoạt động trong lĩnh vực giải trí. Nội hàm của khái niệm gần như đã chỉ rõ những nhân vật được "gắn mác" là những người được công chúng biết đến rộng rãi, được công chúng yêu mến vì khả năng nghệ thuật đặc biệt của họ, và chừng mực nào đó, có ảnh hưởng nhất định đến nhận thức, lối sống, hành xử của bộ phận người hâm mộ. "Người của công chúng" lấy sự mến mộ, quan tâm của công chúng làm thước đo thành công trong sự nghiệp của mình. Nói một cách khác, nhân vật nào hoạt động trong lĩnh vực giải trí càng thu hút được nhiều sự quan tâm của người hâm mộ thì càng thành công, và vì thế, họ phải luôn nỗ lực hết mình để có được sự quan tâm ấy.
Giữa ngôi sao giải trí và công chúng luôn là mối quan hệ hai chiều. Ngôi sao mang đến những sản phẩm giải trí mới lạ, và công chúng chính là người nuôi dưỡng sự nghiệp của các ngôi sao. Như thế, trong một chừng mực nào đó, công chúng là người có quyền đòi hỏi những giá trị mà có thể người bình thường không cần phải đạt đến, nhưng lại không thể thiếu đối với những ai phấn đấu trở thành "người của công chúng". Áp lực đó khiến cho cuộc sống của họ có nhiều nét khác biệt. Họ luôn phải lo giữ hình ảnh đẹp, rạng rỡ, cuốn hút, và cố gắng tạo nên những việc làm thu hút sự quan tâm của người hâm mộ.
Những "ngôi sao" không tự tỏa sáng...
Không phủ nhận công nghệ giải trí mang lại những giá trị, cả về vật chất và tinh thần, vượt rất xa các ngành nghề khác trong xã hội một cách nhanh chóng. Những phù hoa lấp lánh luôn tạo nên sức gọi mời hấp dẫn. Nhưng đó cũng là "mảnh đất" vô cùng khắc nghiệt. Ðể tạo được một dấu ấn đã là điều không dễ, còn giữ cho tên tuổi, hình ảnh của mình "đứng" được lâu trong lòng người hâm mộ lại là việc khó gấp vạn lần. Không ít người đã phải ngậm ngùi trả giá cho sự ngộ nhận của mình. Và thế là xuất hiện rất nhiều những cách làm "không giống ai" để thu hút sự chú ý của công chúng.
Một trong những cách phổ biến nhất mà nhiều nhân vật giải trí hay áp dụng là "tự phong" cho mình những danh hiệu thật "kêu". Thế nên, hiếm có "làng giải trí" nào lại có lắm sao, nhiều siêu mẫu... như ở Việt Nam. Một thí sinh bước ra từ cuộc thi tìm kiếm người mẫu, nghĩa là thí sinh đó mới chỉ bước đầu chạm đến, làm quen với hoạt động trình diễn thời trang chuyên nghiệp, nhưng đã ngay lập tức tự khoác lên mình danh hiệu "siêu mẫu", một danh hiệu mà ở các nước phát triển, dành riêng để chỉ những người mẫu thuộc hàng đẳng cấp cao nhất trong giới.
Còn có hiện tượng nhiều người đẹp âm thầm tham dự những cuộc thi sắc đẹp không được biết đến rộng rãi ở nước ngoài, rồi ồn ào tuyên bố mình đạt được giải. Thế nhưng, công chúng tìm kiếm mãi trên trang web của cuộc thi đó cũng không thấy tăm hơi. Còn "người đẹp", sau màn tự quảng bá, ngay lập tức được "thăng hạng", tăng cát-sê và được mời xuất hiện tại nhiều sự kiện lớn.
Cách làm phản cảm nhất mà một số gương mặt giải trí đã và đang áp dụng, là "vô tình" tung những hình ảnh phản cảm, phơi bày thân thể núp dưới những mục đích khác nhau. Dư luận bất bình, nhưng trớ trêu, với tần suất xuất hiện dày đặc trên các phương tiện thông tin đại chúng, các gương mặt này lại trở nên "đắt giá".
... và những góc nhìn hạn chế
Áp lực khẳng định "cái tôi" luôn đè nặng lên đôi vai những "người của công chúng". Nhưng chính cách làm "cắt ngọn" của các ông bầu, các công ty tổ chức biểu diễn đã tạo nên rất nhiều ngôi sao chỉ đẹp trên sàn diễn, còn ngoài đời lại bộc lộ sự thiếu hiểu biết xã hội cũng như một phông nền văn hóa thấp kém. Sẽ là không công bằng, nếu đòi hỏi một người đẹp hay người mẫu phải có sự hiểu biết, thông thái như một đạo diễn hay nhà biên kịch chẳng hạn, nhưng sự lệch lạc về nhận thức cũng như vốn kiến thức xã hội hạn chế đang là điều không khó thấy trong đội ngũ các người đẹp và người mẫu. Ðồng thời, rất nhiều "ngôi sao" đang chạy theo những giá trị vật chất phù phiếm, mà xem nhẹ các giá trị tinh thần, thậm chí đi ngược lại thuần phong, mỹ tục của dân tộc. Họ sống cho riêng họ, đã là điều không nên, nhiều người lại "mượn" các phương tiện truyền thông, các mạng xã hội để tự giới thiệu mình, gây nên những ngộ nhận trong công chúng, nhất là các bạn trẻ. Ở đây, có phần lỗi không nhỏ của các phương tiện truyền thông.
Cũng cần phải nhìn thẳng vào thực tế, là những cách mà các "ngôi sao" giải trí của Việt Nam đang áp dụng để "đánh bóng" tên tuổi của mình hoàn toàn chỉ là sự copy các chiêu thức đã được áp dụng trong nhiều nền công nghiệp giải trí lớn. Ðiều khác biệt ở chỗ, với các nền công nghiệp giải trí lớn, cách thức các gương mặt giới thiệu mình cũng đồng nghĩa với việc họ tự xếp chỗ, phân loại đẳng cấp trong sự mến mộ của công chúng. Càng là những ngôi sao lớn, lại càng phải chú ý giữ gìn hình ảnh, từ lời ăn, tiếng nói, đến những hoạt động mang tính xã hội, bởi hơn ai hết, họ ý thức được tầm ảnh hưởng của mình trong xã hội, và cũng ý thức được những đóng góp của cá nhân, bên ngoài sàn diễn.
Ðồng hành cùng công chúng, nghĩa là không ngừng hoàn thiện kỹ năng, nghĩ trước, làm trước để dẫn dắt công chúng hướng đến những giá trị nhân văn. Và nhờ thế, luôn sống động, tươi mới trong niềm yêu mến của người hâm mộ mới chính là bản lĩnh của những "người của công chúng".
* Sự khắc nghiệt của công nghệ giải trí đào thải rất nhanh những ai không nỗ lực, cố gắng hết mình. Và khi đã vào guồng, không dễ để đủ tỉnh táo từ chối hay né tránh những cạm bẫy ngọt ngào của hư danh.
