1/“Ta thấy gì trong gian khó hôm nay”, “Tình yêu Tổ quốc trên chốt biên phòng”, “Lời tri ân “những ngôi sao tuyến đầu”, “Nét đẹp sau mặt nạ phòng hóa”, “Shipper áo lính”, “Tiếng loa phòng dịch trên biên giới”, “Lặng lẽ chiến sĩ “sao vuông”, “Dặm đường vàng”, “Bộ đội tới đâu, vườn rau xanh đó”, “Lính biển trên tuyến đầu”, “Kích hoạt yêu thương”… là những bút ký mang cái tên rất gợi trong tập sách “Binh pháp” chống dịch của nhà văn Phạm Vân Anh. Là chiến sĩ trong lực lượng Bộ đội Biên phòng, nhà văn mang tâm thế đầy xúc cảm của người trong cuộc để tôn vinh và tri ân đồng bào, đồng chí của mình trong những ngày đất nước cam go đã luôn bền lòng, vững chí cùng nhau vượt qua.
Chia sẻ về sự ra đời của cuốn sách, nhà văn cho biết, trong quá trình xây dựng kết cấu cuốn tiểu thuyết “Biên khu Việt Quế” (viết về những đóng góp quan trọng của Quân đội nhân dân Việt Nam trong chiến dịch Thập Vạn Đại Sơn năm 1949, góp phần giúp cách mạng Trung Quốc giải phóng ba tỉnh Vân Nam, Quảng Tây và Quảng Đông), đồng thời tham gia các hoạt động thiện nguyện hỗ trợ người dân gặp khó khăn vì Covid-19, được chứng kiến những câu chuyện đầy xúc động về những con người tràn đầy tinh thần cống hiến, xả thân vì cộng đồng, trong đó có đồng chí, đồng đội của mình, chị đã cầm bút để viết về họ. “Binh pháp” mà chị muốn nói đến chính là sức mạnh đoàn kết, ý thức trách nhiệm, sự dấn thân cao cả và lòng nhân ái của người Việt, tinh thần Việt.
Các nhân vật được đề cập trong tập sách đều là người thật, việc thật và có tính tiêu biểu, đại diện nên tính phản ánh báo chí cao. Song, chị đã dùng ngôn ngữ bút ký văn học có sức gợi, lôi cuốn và xây dựng hình tượng, sử dụng bút pháp ẩn dụ để lồng ghép nhiều thông điệp ý nghĩa trong đó. Những câu chuyện được kể bằng sự kết hợp giữa tính thời sự của báo chí và cách kể chuyện tỉ mỉ, cảm xúc theo chiều kích thời gian từ năm 2020 khi đại dịch tràn vào nước ta đã phản ánh theo đề tài, tôn trọng những suy nghĩ nội tâm của nhân vật, có tính khái quát cao, trải rộng nhiều vùng miền.
2/ Sau đại dịch sẽ là gì? Nhà văn tự đặt câu hỏi rồi tự trả lời, có thể là suy thoái kinh tế, có thể là biến đổi khí hậu và thậm chí là một loại đại dịch khác khốc liệt hơn… Nhưng sau đại dịch, tình người cũng ấm nồng hơn và sự thấu hiểu, sẻ chia đã không còn phân biệt vùng miền, dân tộc. Thế mới biết, nhân dân của chúng ta dù ở đâu, lúc nào, hoàn cảnh nào cũng luôn tốt bụng, nhân hậu, chịu đựng, thậm chí là hy sinh quyền lợi cá nhân vì việc chung. Quân đội ta cũng vậy, luôn dành mọi ưu tiên để bảo vệ và phụng sự nhân dân. Rõ ràng khi quân đội gắn bó mật thiết với nhân dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh bảo vệ nhân dân thì khó lòng có những điều tiếng để những kẻ cơ hội thừa nước đục thả câu, ly gián. “Quân với dân như cá với nước” là vì thế.
Đọc và cảm nhận tập bút ký “Binh pháp” chống dịch, Đại tá Nguyễn Văn Đông, Chủ nhiệm Chính trị Cục Hậu cần Bộ đội Biên phòng chia sẻ, hầu hết những chi tiết, sự kiện, con người nổi bật trong cuộc chiến chống đại dịch trên dọc dài đất nước đều được tác giả chắt lọc, gói gọn trong hơn 200 trang. Lật mở từng trang sách, mỗi chúng ta chắc hẳn đều rung lên niềm tự hào về khí phách của con người Việt Nam mà ở đó thấm đẫm tình đồng chí, nghĩa đồng bào nặng sâu.
Là đơn vị “đỡ đầu” cho cuốn sách, Đại tá Nguyễn Hoàng Sáu, Phó Giám đốc NXB Quân đội nhân dân cho biết, trong thời điểm cuộc chiến chống dịch Covid-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, khó lường thì cuốn sách ra đời đã kịp thời cổ vũ, động viên, khích lệ các lực lượng trên tuyến đầu. Qua ngòi bút của nhà văn Phạm Vân Anh, vẻ đẹp của Bộ đội cụ Hồ trong đại dịch càng thêm tỏa sáng mà vô cùng gần gũi, thân thương. Đồng thời đã cho thấy vai trò, trách nhiệm, sự đóng góp đa dạng, sự hy sinh cống hiến trên nhiều lĩnh vực công tác của các đơn vị trong toàn quân, nhất là lực lượng quân y và bộ đội biên phòng.
