Phía sau giọt mồ hôi xuất khẩu

Nhiều tỷ đồng của người đi xuất khẩu lao động gửi về. Nhiều biệt thự hoành tráng mọc lên giữa làng quê hẻo lánh... Nhưng còn một hiện thực khác, ấy là những tổ ấm bị tan vỡ, dẫn đến nhiều đứa trẻ bơ vơ, thiếu thốn tình cảm... Nghịch cảnh ấy đang diễn ra ở xã thuần nông Minh Tân, huyện Phù Cừ, Hưng Yên...

Từ chuyện mắc lừa...

Ðến xã Minh Tân, đâu đâu cũng thấy người ta bàn tán về chuyện xuất khẩu lao động (XKLÐ). Nhờ XKLÐ mà nhiều biệt thự lộng lẫy tưởng chỉ có ở thị trấn, thị xã hay thành phố, thì nay đã chễm chệ đậu ở... Minh Tân. Chuyện bắt đầu từ năm 1999, khi làng quê này chỉ có vài người ở nước ngoài gửi tiền về, những gia đình đó bỗng nhiên được coi là tỷ phú. Thế rồi người trước kéo người sau, người sau giới thiệu cho người sau nữa, bố 'cõng' con, anh 'cõng' theo em... Không ít gia đình đã tự ra thị xã Hưng Yên, Hà Nội để tìm mối và không ít người mắc lừa. Thấy rõ nhu cầu của người dân, nhiều công ty đã về tận xã để môi giới và nhận những khoản tiền hoa hồng. Rất nhiều 'cò mồi' cũng đổ về đây tìm cách môi giới kiếm tiền. Năm 2005, phong trào XKLÐ trở nên rầm rộ, huyên náo cả một vùng quê, đến nỗi UBND xã Minh Tân đã phải thành lập Ban Chỉ đạo XKLÐ để tư vấn giúp người dân tránh mắc lừa 'cò mồi'. Thế nhưng vẫn có người vì nôn nóng làm giàu nên đã vướng vào bẫy của các đối tượng xấu, đành chịu mất tiền oan. 'Năm 2005 là năm cao trào, do người dân thấy đây là hình thức tốt để phát triển kinh tế' - Ông Hoàng Văn Hay, Chủ tịch UBND xã nhớ lại - 'Tất nhiên, khi tư vấn chúng tôi cũng đã nói đến những rủi ro có thể xảy ra cho người dân hiểu cặn kẽ. Nhưng quả thật, đó là thời gian người dân ra đi ồ ạt, nhà nhà đi XKLÐ. Có gia đình ba người đi, còn gia đình hai người đi thì khá nhiều. Và họ đã bất chấp mọi lời khuyên giải của chính quyền địa phương'.

Trên thực tế, nhiều gia đình còn coi chuyện đi lao động nước ngoài vừa là danh dự, vừa là cách thức làm giàu, nên sẵn sàng vay mượn khắp nơi để chạy chọt cho công việc hanh thông. Các nước như Hàn Quốc, Nhật Bản, In-đô-nê-xi-a... trở thành 'miền đất hứa' mà người Minh Tân hướng đến. Chẳng ít ông bố bà mẹ đã bắt con cái bỏ học sớm để 'tống' ra nước ngoài làm giàu.

... đến những trận 'bão làng'

Ác nghiệt thay, chính trào lưu làm giàu ở xứ người của Minh Tân đã khiến không ít gia đình lâm vào bi kịch, đó là tổ ấm gia đình tan vỡ, vợ chồng chia ly, tan tác. Mới đây nhất (ngày 8-10-2011), một đôi vợ chồng ở thôn Duyệt Lễ đã xảy ra xô xát và từ mặt nhau. Chuyện bắt đầu từ năm 2004, người chồng dồn hết vốn liếng, tất tưởi vay mượn thêm để có tiền chạy cho vợ đi Hàn Quốc với hy vọng đổi đời. Người vợ bỏ ba đứa con ở nhà cho chồng nuôi khi đứa bé nhất chưa đầy tám tháng tuổi. Tám năm sau người vợ về nước, trở thành một người hoàn toàn khác. Chị ta ăn trắng mặc trơn, phấn son lòe loẹt và coi thường chồng. Hai vợ chồng thường cãi vã nhau, không ai chịu nghe ai, cuối cùng đành phải ly hôn.

Ở thôn Tần Tiến, có một nghịch cảnh đau lòng khiến vợ chết thảm, chồng ngồi tù cũng vì XKLÐ gây ra. Năm 2003, chị Trần Thị Cúc 'theo tiếng gọi của đồng tiền' đã đi Ma-lai-xi-a làm ăn, để lại chồng và hai con. Chị Cúc chăm chỉ làm ăn và thường xuyên gửi tiền về để chồng nuôi con nhỏ. Trong thời gian chị ở nước ngoài, Nguyễn Văn Liệu chồng chị đã có quan hệ tình cảm bất chính với chị Vũ Thị Luật cùng thôn. Buồn hơn, Luật lại là em họ của chị Cúc. Luật cũng đã có chồng đang XKLÐ tại Hàn Quốc. Dù có nghe phong thanh về mối quan hệ của hai người, nhưng chị Cúc vẫn không tin, cho là 'thiên hạ đặt điều'.

Giữa năm 2006, chị Cúc về nước. Toàn bộ số tiền có được, chị đem sửa sang nhà cửa và mua một trang trại. Ðây cũng là lúc chị nhận ra bộ mặt thật của chồng. Nhiều lần theo dõi, chị Cúc đã bắt quả tang hai người 'ăn nằm' với nhau. Chị lựa lời khuyên bảo chồng nhưng chỉ nhận được những trận đòn thừa sống thiếu chết. Bà Vũ Thị Chăm, mẹ của Liệu cũng nhiều lần khuyên con, nhưng đều bị con trai vùng vằng cãi lại.

Sau mấy đêm Liệu đánh vợ chết đi sống lại thì đêm 15-11-2007, gã đã cướp đi mạng sống của vợ mình. Trước cơ quan điều tra, Liệu khai động cơ giết vợ là vì người tình. Với tội ác của mình, Liệu phải lĩnh mức án 20 năm tù giam. Hai đứa con của Liệu trở thành trẻ mồ côi, giờ đang được bà nội chăm sóc.

Thôn Tần Tiến còn nhiều nghịch cảnh nữa, trong đó có ba người đàn ông vì đau buồn, uống rượu mà chết. Những cái chết này được người dân cho biết, đều vì vợ đi nước ngoài và bỏ rơi chồng dù người chồng có tha thiết hàn gắn đến mức nào. Trường hợp anh Vũ Văn Thương cũng vậy, giờ anh luôn trong tình trạng như người mất hồn do buồn vì vợ ruồng rẫy khinh thường. Theo trào lưu của làng, cũng vì thương vợ sức khỏe yếu nên anh đã cố gắng chạy vạy bằng được cho vợ đi XKLÐ. Ai ngờ, khi có tiền trở về vợ anh lại chẳng thèm nhìn mặt anh và đứa con đang bị bệnh máu trắng. Hiện vợ anh đang 'ôm của' và ở lì nhà mẹ đẻ.

Bài học răn mình

Không thể phủ nhận những lợi ích mà XKLÐ mang lại. Nó đã giúp nhiều làng quê xóa đói, giảm nghèo, trở nên sáng sủa, tươi đẹp. Người Minh Tân đã 'vác' tiền về đầu tư xây dựng, mua đất, làm trang trại, sắm đồ đắt tiền khiến cho dân những xã lân cận thấy mà phát thèm. Thậm chí, như lời ông chủ tịch xã tâm sự, có đến 1/5 số nhà cao tầng ở thị trấn Trần Cao - trung tâm hành chính huyện Phù Cừ là của dân Minh Tân. Chứng tỏ dân vùng này giàu một cách... kinh khủng !!!

Dầu vậy, không thể ham giàu mà không nghĩ đến những hậu quả lâu dài, chỉ vì mải kiếm tiền mà quên gia đình, bỏ rơi con cái. 'Cơn bão' XKLÐ đâu chỉ hoành hành ở xã Minh Tân mà đã quét qua nhiều làng quê ở Thái Bình, Thừa Thiên - Huế, Bắc Giang... và đã có biết bao nhiêu gia đình tan vỡ, bao nhiêu đứa trẻ bơ vơ, khóc lóc, ai oán. Với những bi kịch và hàng loạt hậu quả nhức nhối nêu trên, chúng ta có nên lấy đó làm bài học để tự răn mình? Ðể sau khi chúng ta lao động vất vả nơi xứ người thì chúng ta còn giữ được hạnh phúc, tổ ấm. Nếu giàu có mà không còn hạnh phúc, vợ chồng chia ly thì cái giàu ấy còn ý nghĩa gì?