Hạ nhiệt “điểm nóng” ma túy Mộc Châu (kỳ 1)

Từ trung tâm sản xuất ma túy “Tam giác vàng” qua Lào vào biên giới Mộc Châu (Sơn La) khoảng 500 km, núi cao hiểm trở, lại được bao bọc bởi những cánh rừng già cùng hàng trăm đường mòn, lối mở lắt léo… Đây là con đường ngắn nhất để ma túy thẩm lậu vào Việt Nam. Trải dài trên tuyến biên giới, nhân dân hai nước (chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số) có quan hệ thân tộc, thường xuyên qua lại thăm hỏi, giao thương. Đó là điều kiện thuận lợi để tội phạm len lỏi hoạt động, biến biên giới Mộc Châu - Hủa Phăn (Lào) trở thành “mắt bão” trung chuyển ma túy lớn trong khu vực. Từ đây, hàng trăm đường dây, tổ chức buôn bán, vận chuyển chất cấm quy mô lớn xuyên quốc gia đã được hình thành…
Khen thưởng nóng cho Ban Chuyên án ma túy Mộc Châu.
Khen thưởng nóng cho Ban Chuyên án ma túy Mộc Châu.

Kỳ 1: Cuộc chiến không ngơi nghỉ

Nhờ hiệp đồng tác chiến chặt chẽ, công an huyện Mộc Châu và các lực lượng chức năng đã đánh chặn, triệt xóa được hàng loạt đường dây mua bán, vận chuyển ma túy. Nhiều “ông trùm” xuyên quốc gia phải sa lưới pháp luật...

Mua ma túy tặng vũ khí

Hơn 20 năm trước, Mộc Châu từng là “thánh địa ma túy” của khu vực Tây Bắc, cũng là trọng điểm ma túy của cả nước. Hoạt động buôn bán chất cấm diễn ra dưới nhiều phương thức, thủ đoạn rất tinh vi, manh động và liều lĩnh. Quá trình vận chuyển, các “ông trùm” cấu kết với đối tượng người dân tộc thiểu số khu vực biên giới để theo dõi hoạt động của lực lượng chức năng, đồng thời đón, dẫn và dò đường. Tại khu vực giáp biên, lợi dụng địa hình rừng núi, dân cư thưa thớt, các đối tượng truy nã ma túy lẩn trốn, âm thầm điều hành đường dây. Khi phát hiện có động tĩnh, lập tức chúng thay đổi hình dạng, tên tuổi… trốn sang địa bàn các tỉnh Hủa Phăn, Luông Pha Băng (Lào).

Trên tuyến biên giới, nhân dân hai nước, chủ yếu là đồng bào dân tộc H’Mông, có quan hệ thân tộc, thông gia, liên gia… gần gũi. Tội phạm triệt để lợi dụng sự thân tình đó nhằm lẩn trốn và mở rộng mạng lưới các đường dây buôn bán ma túy khép kín gắn kết theo dòng họ, anh em.... Lãnh đạo công an huyện Mộc Châu cho biết, đã ghi nhận tình trạng tội phạm có thể mua nợ “hàng” bằng tín chấp, niềm tin tại Lào. Đặc biệt, bên kia biên giới, do công tác quản lý vũ khí của nước bạn còn lỏng lẻo nên tội phạm rất manh động, sẵn sàng sử dụng vũ khí nóng bảo vệ “hàng” và chống lại các lực lượng chức năng.

Giai đoạn 2010-2014, trước tình trạng những toán, nhóm đối tượng vận chuyển ma túy mang theo súng AK, CKC, carbine, súng ngắn K54, K59, lựu đạn…, Bộ Công an, Công an tỉnh Sơn La đã quyết định thành lập chuyên án mang ký hiệu 279-LL. Qua 3 năm đấu tranh với 9 giai đoạn, chuyên án đã tiêu diệt, bắt giữ 25 đối tượng; thu 498 bánh heroin (170,1 kg); 35.059 viên ma túy tổng hợp; 21 khẩu súng các loại, 333 viên đạn và nhiều tang vật khác. Thượng tá Nguyễn Tuấn Anh, Phó trưởng Công an huyện Mộc Châu chia sẻ: Chuyên án đã ngăn chặn và làm giảm cơ bản hoạt động của các toán, nhóm có vũ trang vận chuyển trái phép chất ma túy trên địa bàn. Tuy nhiên, do lợi nhuận từ việc buôn bán ma túy vô cùng lớn nên tội phạm vẫn tìm mọi thủ đoạn để đưa “hàng” qua biên giới vào nội địa tiêu thụ. Khi mua số lượng lớn ma túy từ Lào, các đối tượng còn được tặng kèm vũ khí, sẵn sàng tử thủ một mất, một còn với lực lượng chức năng.

Đơn cử như cuối năm 2023, tại khu vực bản Pu Nhan, xã Lóng Sập, Công an huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La đã chủ trì phối hợp các lực lượng chức năng bắt quả tang đối tượng Tráng Pà Chống (sinh năm 1955) đang băng rừng vượt biên mang theo 11.900 viên ma túy tổng hợp. Để bảo vệ số hàng “nóng” mua từ bên kia biên giới, Tráng Pà Chống cầm theo khẩu súng carbine đã lên nòng. “Xác định đây là trận tuyến hết sức cam go và phức tạp nên khi triển khai lực lượng đánh án, chúng tôi luôn chú trọng bảo đảm an toàn tuyệt đối về người và phương tiện”, Thượng tá Nguyễn Tuấn Anh chia sẻ.

Tang vật một vụ án ma túy.

Tang vật một vụ án ma túy.

Lợi dụng công nghệ cao

Như nhiều loại tội phạm khác, tội phạm ma túy đã và đang triệt để lợi dụng sự phát triển của khoa học, công nghệ để thực hiện các hành vi phạm tội. Thu được những khoản lợi nhuận kếch xù từ mua bán ma túy, các đối tượng càng có điều kiện mua sắm, trang bị nhiều loại thiết bị hiện đại. Chia sẻ về những khó khăn mới, Thượng tá Nguyễn Tuấn Anh cho biết: Tội phạm ma túy lợi dụng công nghệ cao ngày càng tinh vi, phức tạp, khó phát hiện. Các ứng dụng, nền tảng mạng xã hội (Facebook, Instagram, Telegram, Snapchat, Wechat…) thường xuyên được chúng sử dụng để giao dịch mua - bán. Quá trình giao - nhận, các đối tượng lợi dụng dịch vụ vận chuyển (xe ôm công nghệ, taxi, các dịch vụ chuyển phát nhanh…), trả tiền qua chuyển khoản, ví điện tử nhằm tránh sự phát hiện, bắt giữ của lực lượng chức năng. Thậm chí, chúng còn xây dựng, hình thành những tụ điểm tổ chức sử dụng ma túy trên không gian mạng.

Các loại ma túy “núp bóng” pha trộn, đóng gói dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thảo mộc đang được giới trẻ ưa chuộng sử dụng như “nước vui”, bánh cần, bánh lười “lazy cakes” chứa tinh dầu cần sa, thuốc lá điện tử, thuốc lá gói “Tabaco”, thuốc lá điếu tẩm dung dịch chứa chất ma túy… được rao bán phổ biến trên mạng. Khi bị phát hiện, các đối tượng khóa tài khoản, đánh sập trang và tạo tài khoản mới để tiếp tục hoạt động. Trong khi đó, người nghiện đang có xu hướng trẻ hóa, các loại ma túy sử dụng cũng đa dạng hơn. Còn địa phương mới chỉ áp dụng biện pháp cai nghiện bằng thuốc thay thế Methadone hoặc Buprenorphin, chỉ có tác dụng với ma túy dạng thuốc phiện, heroin nên hiệu quả chưa cao. Bên cạnh đó, một số loại ma túy mới chưa có trong danh mục chất cấm cũng gây nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng khi đấu tranh với tội phạm ma túy.

Sau 2 năm thực hiện Luật Phòng chống ma túy năm 2021, các cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy Mộc Châu đã bắt giữ 456 vụ/547 đối tượng; thu giữ 2.056,58 gr heroin, 130.865 viên methamphetamine, 1.335,39 gr ma túy đá, 10,5 gr thuốc phiện, 1.200 cây thuốc phiện, 1 khẩu súng, 2 viên đạn; phá thành công 18 chuyên án/ bắt giữ 29 đối tượng… Trong hai quý đầu năm 2024, lực lượng công an huyện Mộc Châu tiếp tục phát hiện, bắt giữ 110 vụ, 122 đối tượng tội phạm về ma túy.

Hy sinh thầm lặng

Đánh án ma túy, đấu tranh với tội phạm xuyên biên giới nên các cán bộ, chiến sĩ công an luôn xác định tinh thần nhận lệnh là lên đường, không có ngày nghỉ. Thời điểm chúng tôi đến tác nghiệp, một kíp cán bộ, chiến sĩ Công an huyện Mộc Châu vẫn đang bên Lào xác minh đối tượng truy nã… Nhân sự Đội Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy, Công an huyện Mộc Châu hiện có 15 người. Mỗi năm, địa bàn được giao chỉ tiêu bắt giữ, xử lý khoảng 200 vụ án ma túy. Như vậy, trừ nghỉ lễ, trung bình Công an huyện Mộc Châu phải xử lý 1 vụ án ma túy/ngày. Bên cạnh đó, lực lượng công an còn phải tham gia vào các công tác tuyên truyền, đẩy lùi ma túy, quản lý người nghiện…

Hơn 20 năm trong ngành, đồng chí Tạ Văn Tuệ, Đội trưởng Cảnh sát điều tra về tội phạm ma túy, Công an huyện Mộc Châu không chỉ dũng cảm, mưu trí đấu tranh, triệt phá nhiều chuyên án lớn về ma túy mà còn thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục phòng chống ma túy tại các xã, bản, trường học... Thường xuyên đối mặt hiểm nguy, các chuyên án ma túy cứ nối tiếp nhau nên việc nhà anh Tuệ trông cậy cả vào hậu phương ở quê. Công tác cách nhà vài trăm km, 2-3 tuần, anh Tuệ mới được nghỉ về thăm nhà một lần.

Lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an huyện Mộc Châu mỗi người một hoàn cảnh nhưng luôn phối hợp nhịp nhàng, tương trợ lẫn nhau trong từng chuyên án. Phụ trách tổ trinh sát ma túy, đồng chí Lê Thanh Hải, Đội phó ma túy, Công an huyện Mộc Châu làm việc không quản ngày đêm. Bản thân gia đình anh Hải cũng còn nhiều vất vả khi vợ công tác cách nhà 30 km, hai con còn nhỏ. Còn đồng chí Thiều Xuân Mạnh dù vợ đang công tác tại xã biên giới khó khăn, hai con nhỏ, bản thân từng bị thương khi vây bắt đối tượng truy nã ma túy tại huyện Vân Hồ, nhưng khi chuyển công tác về Mộc Châu vẫn tiếp tục xin làm lính trinh sát ma túy.

Từng bước kiềm chế, đẩy lùi ma túy tại Mộc Châu vẫn tiếp tục là trận tuyến đầy cam go, phức tạp! Âm thầm cuộc chiến vùng biên, đấu tranh với những “ông trùm” xuyên quốc gia xảo quyệt, ngoan cố và liều lĩnh… lực lượng công an huyện Mộc Châu luôn xác định rõ vai trò chủ công để ngăn chặn nguồn cung, đồng thời nỗ lực phối hợp với các đơn vị làm giảm nguồn cầu.

(Còn nữa)

Có thể bạn quan tâm

Mỗi phiên chợ giao dịch hàng nghìn con trâu, bò với giá trị trên dưới 50 tỷ đồng.

Chợ trâu, bò giữa lưng trời

Khi sương mù còn đặc quánh, phủ trắng trên những mái nhà sàn, thì ở một thung lũng nhỏ nơi lưng chừng núi Nghiên Loan, nhịp sống đã hối hả. Đó là phiên chợ "đặc biệt" của cả khu vực miền núi phía bắc - Chợ trâu, bò Nghiên Loan (xã Nghiên Loan, Thái Nguyên).

Đoàn Thái Cúc Hương.

Thế giới cổ tích từ giấy dó

Một tâm hồn nghệ sĩ, một bàn tay khéo léo như nghệ nhân, những câu chuyện bất tận về văn hóa truyền thống và luôn khiêm tốn nhận mình là một thợ thủ công.

Nghệ nhân Nguyễn Phương Uyên tạo dáng cho bonsai mini.

Hơn cả một thú chơi

Nằm trên đường Tô Hiến Thành, phường Nghĩa Lộ, tỉnh Quảng Ngãi, ngôi nhà của ông Nguyễn Phương Uyên (54 tuổi) nổi bật hơn hẳn nhờ hàng chục chậu cây bonsai.

Thầy Nam cần mẫn với mô hình du lịch sinh thái. Ảnh: BẢO LONG

Từ bục giảng đến miền quả ngọt

Ở phường Chũ (tỉnh Bắc Ninh), có một người thầy giáo không chỉ truyền cảm hứng trên bục giảng, mà còn mang nhiệt huyết và sự sáng tạo của nghệ thuật để góp phần tạo nên một không gian du lịch xanh. Đó là thầy Đinh Phương Nam, thầy giáo dạy mỹ thuật theo đuổi mô hình du lịch nông nghiệp-sinh thái ở đồng bằng Bắc Bộ.

Tên lửa vác vai A72. Ảnh: Bảo tàng Phòng không - Không quân

Bí mật của 60 giây quyết định

“Có mấy năm thôi mà", Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Văn Thoa nói thế khi chúng tôi hỏi về những ngày quân ngũ, vác trên vai chiếc tên lửa A72 và hạ gục bao nhiêu máy bay Mỹ - ngụy.

"Bố" Kiên và bé Di tại lớp học ở Cát Cát.

Mái ấm ở thung lũng Cát Cát

Tôi đến Cát Cát (phường Sa Pa, tỉnh Lào Cai), bản làng người H'Mông được du khách ví như viên ngọc đẹp nhất Tây Bắc. Tiết trời trong nhưng sương mù vẫn đùn lên từ phía dưới thung lũng Ý Lình Hồ như những đụn bông trắng tinh.

Tại một địa điểm giao lưu của nhiều người yêu đĩa than tại Hà Nội.

Sống chậm với đĩa than trong thời đại số

Trong thời đại mà một thiết bị đeo tay có thể chứa đến 60 triệu bài hát, việc lựa chọn nghe nhạc từ một chiếc đĩa than tưởng như là lỗi thời. Nhưng thực tế, đó lại là biểu hiện của một xu thế tìm lại sự nguyên bản, chậm rãi và thật lòng trong trải nghiệm thưởng thức.

La Quốc Bảo đánh giá hiện trạng chiếc áo cưới hoàng gia triều Nguyễn vừa được sưu tầm từ Hà Lan.

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Khi nói đến sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam, người ta thường nghe tới đồ gốm, sành sứ, hay đồ gỗ… chứ ít ai biết đến những món đồ vải mà qua đó thể hiện tay nghề thêu huy hoàng, vang danh thế giới của người Việt hàng trăm năm trước.

Nguyễn Ngọc Minh Trang kể chuyện di sản bằng logo.

Trang Faifo và hành trình kể chuyện di sản

Trang Faifo chính là Nguyễn Ngọc Minh Trang, 23 tuổi, một nhà thiết kế đồ họa trẻ với tư duy dám nghĩ, dám thể hiện cá tính cá nhân. Niềm đam mê văn hóa quê hương đã tạo bệ phóng cho cô tỏa sáng, mang bản sắc nghệ thuật Việt.

Dưới làn nước xanh này là hơn 20 căn nhà sàn của người dân Kim Vân. Ảnh: TÙNG VÂN

Ám ảnh ở “rốn ngập” Kim Vân

Kim Vân là thôn vùng lõi Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ, thuộc xã Văn Lang, tỉnh Thái Nguyên, nằm trong một "lòng chảo" lớn bao bọc bởi núi đá. Đất canh tác hạn chế, cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây muôn vàn khó khăn với hơn một nửa trong tổng số 112 hộ dân nghèo và cận nghèo.

Bác sĩ Nguyễn Văn Quốc Trí đang khám cho bệnh nhân.

Như mây trắng A Xan

Con đường ngoằn ngoèo vượt qua bao triền núi, vắt mình giữa những quầng mây trắng đưa chúng tôi đến xã Hùng Sơn (trước đây là các xã A Xan, Tr’Hy, Ga Ry, Ch’Ơm của tỉnh Quảng Nam) - vùng đất tận cùng phía tây thành phố Đà Nẵng giáp biên giới nước bạn Lào.

Bà Vàng Thị Sỏng trong căn bếp của người La Chí.

Triết lý của những người phụ nữ

Mỗi bận chồng đánh, Lý Tả Mẩy hay ra chợ Sa Pa ngồi khóc. Đánh lại chồng thì không đủ sức, bỏ thì không được vì lấy rồi thì ai lại bỏ, Mẩy nghĩ mình phải tự lập, nhưng Mẩy chưa biết làm gì. Nên Mẩy vừa mang đồ ra chợ bán, vừa ngồi khóc, vừa nghĩ.

Bà Nguyệt đi phát gạo cho người dân vùng ngập nước.

Ở nơi có những đùm bọc, sẻ chia

Một tâm trạng rất khó tả khi chúng tôi cùng với Đoàn thiện nguyện CLB Nhà báo nữ Việt Nam đi lên Thái Nguyên để đến Trung tâm Bảo trợ xã hội (TT BTXH) Hường Hà Nguyệt, nằm trên đất xã Đồng Hỷ. Gần như là bàng hoàng, thậm chí rớt nước mắt vì vẻ tiêu điều không tránh khỏi.

Học sinh Trường THPT Chuyên Bắc Kạn giúp dọn dẹp, vệ sinh môi trường tại Trường THPT Chuyên Thái Nguyên.

Tình người vượt qua lũ dữ

Đêm 7/10, mưa như trút nước, nước sông Cầu dâng cao, tràn qua đê đổ xô vào các phường trung tâm của Thái Nguyên. Chưa đầy hai tiếng đồng hồ, cả khu vực trung tâm chìm trong biển nước. Giữa đêm tối, nhiều hộ dân nhanh chóng bị cô lập, nhiều người phải trèo lên tầng ba, nóc nhà gọi cứu hộ.

Tình yêu hát văn từ lớp học thiếu ánh sáng

Tình yêu hát văn từ lớp học thiếu ánh sáng

Dù nói là chỉ hoạt động mỗi thứ tư hằng tuần, nhưng không ngày nào lớp học chầu văn của nghệ sĩ Tuyết Tuyết (trong ảnh) ngưng tiếng hát. Điệu xá, điệu dọc, cờn, phú cứ tang tính tình vang lên. Các em học sinh đến đây học miễn phí còn được mẹ Tuyết bồi dưỡng tiền đi lại, quà vặt.

TS Lê Bá Khánh Trình chụp hình cùng đội tuyển Trường Phổ thông Năng khiếu năm 2024. Ảnh: NVCC

Toán học và cuộc đời

TS Lê Bá Khánh Trình hay nói vui, rằng ông có duyên với Toán học nên ngay cả lúc về hưu, tưởng rảnh lại thành bận. Ở tuổi 63, người nhà vẫn thấy ông ngày ngày đăm chiêu nghĩ đề Toán mới, thêm cách giảng hay để truyền cảm hứng, kinh nghiệm cho học trò trên chặng đường chinh phục các giải đấu lớn.

Một trong những vườn hồng trên đỉnh Khưa Dầy. Ảnh: TÙNG VÂN

“Làm tươi” hồng cổ trên đỉnh Nà Chom

Đến Nà Chom vào dịp thu sang, trên đỉnh Khưa Phát, Khưa Dầy, giữa tiếng chim hót, gió reo rì rào là bóng những cây hồng cổ thụ. Với tuổi đời từ vài chục đến hàng trăm năm, chúng không chỉ là chứng nhân của thời gian mà còn là báu vật vô giá, kết tinh hương vị ngọt ngào của mảnh đất và con người nơi đây.

Chị Lê Thị Hà tạo phôi trên thân gỗ trắc đen.

Tài hoa đặc biệt của cô gái Gò Nổi

Ngày trước, xã Gò Nổi (thành phố Đà Nẵng) từng là vùng ươm tơ dệt lụa nổi tiếng. Con gái Gò Nổi siêng năng, chăm chỉ với câu ca dao: “Tiếng đồn con gái Bảo An (Gò Nổi). Sáng thời dệt cửi, chiều đan mành mành”.

Học viên trao đổi bài học.

Những lớp học đặc biệt giữa đại ngàn

Khi ánh nắng cuối ngày buông dần sau núi, những “học viên đặc biệt” ở tuổi xế chiều tại các thôn, bản vùng cao lại rời nương rẫy về nhà để chuẩn bị đến lớp học cái chữ. Những học trò ấy đã bước qua nửa đời người, mái tóc đã bạc, đôi tay chai sạn, nay cầm bút với khao khát viết tiếp giấc mơ con chữ còn dang dở.

Ông Hùng hướng dẫn học trò làm mã cổ.

Bạc vàng hàng mã (kỳ 1)

Hàng mã vốn không xa lạ trong đời sống thường ngày của người dân Việt Nam. Hàng mã mang tính chất “thế” cho đồ vật, con vật, thậm chí cả người, nhằm “hiến” về cõi xa xăm, qua đó thỏa mãn nhu cầu tâm linh, tín ngưỡng một cách bức thiết mà bớt đi sự tốn kém.

Hải sản tươi ngon tại chợ Gú. Ảnh: LƯƠNG HÀ

Người về chợ Gú

Chợ Gú nằm ngay bên đường Hổ Đội, xã Thái Thụy, tỉnh Hưng Yên, sát bờ tả của sông Diêm Điền. Từ xưa, chợ Gú vốn là cảng cá của tàu thuyền mỗi chiều về neo đậu. Chợ họp cả ngày. Buổi sáng, hàng hóa là các thứ thu hoạch được trong đồng, ngoài bãi.

Lò làm sợi cao lầu của gia đình ông Trái đang hoàn thiện những khâu cuối cùng.

Thương sợi cao lầu

Nhìn chiếc đồng hồ ám khói treo trên tường, thấy điểm 5 giờ 15 phút, anh Tạ Ngọc Hồng (xã Cẩm Châu, TP Hội An, nay là phường Hội An Đông, TP Đà Nẵng) nhẹ nhàng mở xửng hấp trên bếp củi bập bùng. Khói tỏa nghi ngút, mùi gạo và nước tro quyện vào nhau, thơm ngát.

Già Hoàng Văn Cầu chế tác mặt nạ Ka Đong.

Huyền bí mặt nạ Ka Đong

Giữa bản làng dân tộc Sán Chỉ, dưới mái nhà sàn luôn lưu giữ những chiếc mặt nạ mang ý nghĩa tâm linh với tên Ka Đong. Những chiếc mặt nạ gỗ, nhiều mầu sắc, thậm chí khá dữ tợn lại ẩn sâu giá trị tốt đẹp về bản sắc văn hóa và ước mơ, mong mỏi về cuộc sống yên bình, no ấm.