Giấc mơ trên cổng trời Cha Lo

Cha Lo hiện lên trong khung cảnh bình yên, thoang thoảng làn hương quyến rũ của những loài hoa núi. Những em bé người Mày, người Rục, người Khùa... bản K-Ai, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa, Quảng Bình hồn nhiên, vui vẻ nói cười, tuy vẫn còn chút lạ lẫm khi gặp nhiều người. 

Bộ đội và thanh niên cắt tóc cho các em nhỏ trên cổng trời Cha Lo.
Bộ đội và thanh niên cắt tóc cho các em nhỏ trên cổng trời Cha Lo.

Ý nghĩa từ những điều kiện thiết yếu

Vừa được các anh chị áo xanh, đại diện Đoàn thanh niên các cấp của tỉnh tặng quà, các em phấn khởi hơn. Cầm trên tay những gói kẹo mang hương liệu trái cây, chai nước suối và những ổ bánh mì còn nóng, các em ăn thật ngon. 

Các cụ bà, cụ ông cũng rất hào hứng, với những gói quà vừa được Tỉnh đoàn Quảng Bình trao tặng. Không lâu nữa sau cuối mùa hè 2022 này, họ sẽ được sở hữu những nhà tiêu hợp vệ sinh và một số công trình khác do Tỉnh đoàn Quảng Bình vừa khởi công xây dựng. Cả bản K-Ai vui như ngày hội, bởi hôm nay tại đây, Tỉnh đoàn Quảng Bình phối hợp chính quyền địa phương và Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Cha Lo, tổ chức Lễ ra quân thanh niên tình nguyện hè và hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới năm 2022, với nhiều hoạt động rất sôi động và nhân văn.

Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã ra mắt 5 đội hình thanh niên tình nguyện, giao nhiệm vụ và triển khai các công trình, phần việc thanh niên cho 14 đơn vị, trao tặng 20 phần quà cho bà con dân bản có hoàn cảnh khó khăn, 20 suất quà cho học sinh vượt khó học giỏi. Cùng đó, chương trình còn tặng 50 áo phao cho thanh niên, thiếu nhi, 5 bộ máy vi tính cho các trường học trên địa bàn bản K-Ai; đồng thời hỗ trợ xây dựng 10 nhà tiêu hợp vệ sinh cho các hộ gia đình khó khăn… với tổng trị giá gần 300 triệu đồng. Sau lễ ra quân, tại Hạt kiểm lâm bản K-Ai, các đại biểu cùng đoàn viên, thanh niên tham gia tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho bà con; tổ chức làm vệ sinh môi trường tại các trục đường, cống nước, những điểm rác thải ứ đọng trên toàn xã Dân Hóa; cắt tóc miễn phí cho các em học sinh tại điểm Trường mầm non Bản K-Ai; khởi công xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh cho Trường tiểu học Bãi Dinh, công trình tập kết rác thải cho các điểm trường mầm non và khánh thành Nhà nhân ái tại bản K-Ai. 

Ông Hồ Xuân Thái, Phó Bí thư Đảng ủy xã Dân Hóa xúc động chia sẻ: “Sự kiện này có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với người dân xã nhà, góp phần giúp bà con bớt đi khó khăn để vươn lên trong cuộc sống, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của tuổi trẻ Quảng Bình và Bộ đội Biên phòng đối với đồng bào dân tộc thiểu số ở bản K-Ai xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình chúng tôi”. 

Giấc mơ trên cổng trời Cha Lo -0
Tỉnh đoàn Quảng Bình trao quà cho đồng bào. 

Còn khó nhưng còn hy vọng

Từ thị xã Ba Đồn, vượt hơn 120km theo quốc lộ 12A, đoàn chi hội văn học nghệ thuật Quảng Trạch - Ba Đồn đã khá thấm mệt, nhưng ai nấy đều hồ hởi, phấn khởi khi chạm đến đỉnh Trường Sơn lộng gió. Các tác giả đã trân trọng, tặng phòng đọc của đơn vị hơn 30 ấn phẩm, gồm các thể loại: tiểu thuyết, truyện ngắn, truyện ký, thơ và lý luận phê bình... 

Cổng trời Cha Lo là một di tích thuộc quần thể Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Một “chứng nhân” gắn liền nhiều sự kiện lịch sử hào hùng, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Từ năm 1965 đến 1973, nơi đây là trận địa pháo phòng không của Tiểu đoàn Nguyễn Viết Xuân anh hùng, để bảo vệ an toàn con đường cho những đoàn xe ngày đêm ra tiền tuyến. Nhà văn Hoàng Minh Đức nhớ lại: Nơi này có cái hang mà nhà văn Trần Khởi từng tạm trú, để chuyển một liệt sĩ về hậu cứ, trong đêm đầu anh ra mặt trận. Năm 2018 trở lại Cổng Trời, anh đã nhảy xuống hang và khóc nức nở, khi “sống lại” tuổi 18 thời mới nhập ngũ.

Trong câu chuyện thân tình của các chiến sĩ bên lề cuộc hội ngộ, chúng tôi đã hiểu được rằng, trụ sở của các anh hiện ở còn gặp nhiều khó khăn, được xây dựng tạm bợ sau vụ sạt lở núi kinh hoàng hồi cuối tháng 10/2020, làm hư hỏng nhiều hạng mục, đặc biệt là khu nhà ở của cán bộ, chiến sĩ bị sụp đổ hoàn toàn, trong đó có khu vực chỉ huy tác chiến. Hiện, toàn bộ công trình này đã phải di dời hoàn toàn và một công trình đồn biên phòng mới cũng đang trong quá trình xây dựng. 
Phía trước còn nhiều khó khăn, từ trong cuộc sống đồng bào các dân tộc, từ trong sinh hoạt hằng ngày của cán bộ chiến sĩ, khi phải sống trong lều trại tạm bợ. Những tập tục cổ hủ, lạc hậu vẫn còn đeo bám như tục cưới vợ ba lần, tục chôn người chết không có nấm mồ và nhanh chóng bị khỏa lấp theo cát bụi thời gian mà không để lại hương khói, thờ phụng... Phụ nữ Khùa, Mày rất vất vả, cứ 4 giờ sáng dậy rang lúa, giã gạo rồi địu con lên nương, lên rẫy đến chiều mới về. Cuộc sống cứ thế trôi đi và kinh tế gia đình chủ yếu có được từ nguồn trợ cấp của chính quyền. Nhưng Cha Lo đang hứa hẹn nhiều sự đổi thay, bởi nơi đây nhiều công trình giao thông, dịch vụ thương mại và du lịch đang lần lượt hoàn thiện. Những ngôi trường mới, trạm y tế tiếp tục khởi công xây dựng; ngay cả con đường 12A độc đạo lên với Cha Lo cũng đang được cải tạo và mở rộng thêm.

Chia tay, lòng dạt dào xúc động, những âm vang còn ngân lên phía mờ xa: “Ơi Cha Lo! Hỡi Cha Lo! Nơi rừng núi miền tây Tổ quốc, bừng sáng lung linh một vì sao...”. 

Địa hình quanh cổng trời Cha Lo khá hiểm trở, rừng và rừng cứ chen chúc nhau tầng tầng lớp lớp, chốc chốc những ngọn núi sừng sững vút cao. Đặc biệt nhất ở đây, các loài lan rừng sống bám chi chít trên các cành, thân cây, tỏa hương ngạt ngào, hòa cùng hương liệu của nhiều loài thảo dược, tạo ra trong không gian thứ mùi thơm dễ chịu của xứ núi rừng miền biên viễn.

Có thể bạn quan tâm

Những mùa nho Hạ Đen

Một đêm khó quên vào tháng 9/2024. Gió rít liên hồi, cuốn theo mưa như trút nước sau khi bão càn quét qua địa phận xã Nam Dương (tỉnh Bắc Ninh). Lũ ập đến, nhấn chìm vườn nho Hạ Đen rộng hàng nghìn mét vuông của vợ chồng chị Giáp Thị Tuyền.

Mỗi phiên chợ giao dịch hàng nghìn con trâu, bò với giá trị trên dưới 50 tỷ đồng.

Chợ trâu, bò giữa lưng trời

Khi sương mù còn đặc quánh, phủ trắng trên những mái nhà sàn, thì ở một thung lũng nhỏ nơi lưng chừng núi Nghiên Loan, nhịp sống đã hối hả. Đó là phiên chợ "đặc biệt" của cả khu vực miền núi phía bắc - Chợ trâu, bò Nghiên Loan (xã Nghiên Loan, Thái Nguyên).

Đoàn Thái Cúc Hương.

Thế giới cổ tích từ giấy dó

Một tâm hồn nghệ sĩ, một bàn tay khéo léo như nghệ nhân, những câu chuyện bất tận về văn hóa truyền thống và luôn khiêm tốn nhận mình là một thợ thủ công.

Nghệ nhân Nguyễn Phương Uyên tạo dáng cho bonsai mini.

Hơn cả một thú chơi

Nằm trên đường Tô Hiến Thành, phường Nghĩa Lộ, tỉnh Quảng Ngãi, ngôi nhà của ông Nguyễn Phương Uyên (54 tuổi) nổi bật hơn hẳn nhờ hàng chục chậu cây bonsai.

Thầy Nam cần mẫn với mô hình du lịch sinh thái. Ảnh: BẢO LONG

Từ bục giảng đến miền quả ngọt

Ở phường Chũ (tỉnh Bắc Ninh), có một người thầy giáo không chỉ truyền cảm hứng trên bục giảng, mà còn mang nhiệt huyết và sự sáng tạo của nghệ thuật để góp phần tạo nên một không gian du lịch xanh. Đó là thầy Đinh Phương Nam, thầy giáo dạy mỹ thuật theo đuổi mô hình du lịch nông nghiệp-sinh thái ở đồng bằng Bắc Bộ.

Tên lửa vác vai A72. Ảnh: Bảo tàng Phòng không - Không quân

Bí mật của 60 giây quyết định

“Có mấy năm thôi mà", Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Văn Thoa nói thế khi chúng tôi hỏi về những ngày quân ngũ, vác trên vai chiếc tên lửa A72 và hạ gục bao nhiêu máy bay Mỹ - ngụy.

"Bố" Kiên và bé Di tại lớp học ở Cát Cát.

Mái ấm ở thung lũng Cát Cát

Tôi đến Cát Cát (phường Sa Pa, tỉnh Lào Cai), bản làng người H'Mông được du khách ví như viên ngọc đẹp nhất Tây Bắc. Tiết trời trong nhưng sương mù vẫn đùn lên từ phía dưới thung lũng Ý Lình Hồ như những đụn bông trắng tinh.

Tại một địa điểm giao lưu của nhiều người yêu đĩa than tại Hà Nội.

Sống chậm với đĩa than trong thời đại số

Trong thời đại mà một thiết bị đeo tay có thể chứa đến 60 triệu bài hát, việc lựa chọn nghe nhạc từ một chiếc đĩa than tưởng như là lỗi thời. Nhưng thực tế, đó lại là biểu hiện của một xu thế tìm lại sự nguyên bản, chậm rãi và thật lòng trong trải nghiệm thưởng thức.

La Quốc Bảo đánh giá hiện trạng chiếc áo cưới hoàng gia triều Nguyễn vừa được sưu tầm từ Hà Lan.

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Khi nói đến sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam, người ta thường nghe tới đồ gốm, sành sứ, hay đồ gỗ… chứ ít ai biết đến những món đồ vải mà qua đó thể hiện tay nghề thêu huy hoàng, vang danh thế giới của người Việt hàng trăm năm trước.

Nguyễn Ngọc Minh Trang kể chuyện di sản bằng logo.

Trang Faifo và hành trình kể chuyện di sản

Trang Faifo chính là Nguyễn Ngọc Minh Trang, 23 tuổi, một nhà thiết kế đồ họa trẻ với tư duy dám nghĩ, dám thể hiện cá tính cá nhân. Niềm đam mê văn hóa quê hương đã tạo bệ phóng cho cô tỏa sáng, mang bản sắc nghệ thuật Việt.

Dưới làn nước xanh này là hơn 20 căn nhà sàn của người dân Kim Vân. Ảnh: TÙNG VÂN

Ám ảnh ở “rốn ngập” Kim Vân

Kim Vân là thôn vùng lõi Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ, thuộc xã Văn Lang, tỉnh Thái Nguyên, nằm trong một "lòng chảo" lớn bao bọc bởi núi đá. Đất canh tác hạn chế, cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây muôn vàn khó khăn với hơn một nửa trong tổng số 112 hộ dân nghèo và cận nghèo.

Bác sĩ Nguyễn Văn Quốc Trí đang khám cho bệnh nhân.

Như mây trắng A Xan

Con đường ngoằn ngoèo vượt qua bao triền núi, vắt mình giữa những quầng mây trắng đưa chúng tôi đến xã Hùng Sơn (trước đây là các xã A Xan, Tr’Hy, Ga Ry, Ch’Ơm của tỉnh Quảng Nam) - vùng đất tận cùng phía tây thành phố Đà Nẵng giáp biên giới nước bạn Lào.

Bà Vàng Thị Sỏng trong căn bếp của người La Chí.

Triết lý của những người phụ nữ

Mỗi bận chồng đánh, Lý Tả Mẩy hay ra chợ Sa Pa ngồi khóc. Đánh lại chồng thì không đủ sức, bỏ thì không được vì lấy rồi thì ai lại bỏ, Mẩy nghĩ mình phải tự lập, nhưng Mẩy chưa biết làm gì. Nên Mẩy vừa mang đồ ra chợ bán, vừa ngồi khóc, vừa nghĩ.

Bà Nguyệt đi phát gạo cho người dân vùng ngập nước.

Ở nơi có những đùm bọc, sẻ chia

Một tâm trạng rất khó tả khi chúng tôi cùng với Đoàn thiện nguyện CLB Nhà báo nữ Việt Nam đi lên Thái Nguyên để đến Trung tâm Bảo trợ xã hội (TT BTXH) Hường Hà Nguyệt, nằm trên đất xã Đồng Hỷ. Gần như là bàng hoàng, thậm chí rớt nước mắt vì vẻ tiêu điều không tránh khỏi.

Học sinh Trường THPT Chuyên Bắc Kạn giúp dọn dẹp, vệ sinh môi trường tại Trường THPT Chuyên Thái Nguyên.

Tình người vượt qua lũ dữ

Đêm 7/10, mưa như trút nước, nước sông Cầu dâng cao, tràn qua đê đổ xô vào các phường trung tâm của Thái Nguyên. Chưa đầy hai tiếng đồng hồ, cả khu vực trung tâm chìm trong biển nước. Giữa đêm tối, nhiều hộ dân nhanh chóng bị cô lập, nhiều người phải trèo lên tầng ba, nóc nhà gọi cứu hộ.

Tình yêu hát văn từ lớp học thiếu ánh sáng

Tình yêu hát văn từ lớp học thiếu ánh sáng

Dù nói là chỉ hoạt động mỗi thứ tư hằng tuần, nhưng không ngày nào lớp học chầu văn của nghệ sĩ Tuyết Tuyết (trong ảnh) ngưng tiếng hát. Điệu xá, điệu dọc, cờn, phú cứ tang tính tình vang lên. Các em học sinh đến đây học miễn phí còn được mẹ Tuyết bồi dưỡng tiền đi lại, quà vặt.

TS Lê Bá Khánh Trình chụp hình cùng đội tuyển Trường Phổ thông Năng khiếu năm 2024. Ảnh: NVCC

Toán học và cuộc đời

TS Lê Bá Khánh Trình hay nói vui, rằng ông có duyên với Toán học nên ngay cả lúc về hưu, tưởng rảnh lại thành bận. Ở tuổi 63, người nhà vẫn thấy ông ngày ngày đăm chiêu nghĩ đề Toán mới, thêm cách giảng hay để truyền cảm hứng, kinh nghiệm cho học trò trên chặng đường chinh phục các giải đấu lớn.

Một trong những vườn hồng trên đỉnh Khưa Dầy. Ảnh: TÙNG VÂN

“Làm tươi” hồng cổ trên đỉnh Nà Chom

Đến Nà Chom vào dịp thu sang, trên đỉnh Khưa Phát, Khưa Dầy, giữa tiếng chim hót, gió reo rì rào là bóng những cây hồng cổ thụ. Với tuổi đời từ vài chục đến hàng trăm năm, chúng không chỉ là chứng nhân của thời gian mà còn là báu vật vô giá, kết tinh hương vị ngọt ngào của mảnh đất và con người nơi đây.

Chị Lê Thị Hà tạo phôi trên thân gỗ trắc đen.

Tài hoa đặc biệt của cô gái Gò Nổi

Ngày trước, xã Gò Nổi (thành phố Đà Nẵng) từng là vùng ươm tơ dệt lụa nổi tiếng. Con gái Gò Nổi siêng năng, chăm chỉ với câu ca dao: “Tiếng đồn con gái Bảo An (Gò Nổi). Sáng thời dệt cửi, chiều đan mành mành”.

Học viên trao đổi bài học.

Những lớp học đặc biệt giữa đại ngàn

Khi ánh nắng cuối ngày buông dần sau núi, những “học viên đặc biệt” ở tuổi xế chiều tại các thôn, bản vùng cao lại rời nương rẫy về nhà để chuẩn bị đến lớp học cái chữ. Những học trò ấy đã bước qua nửa đời người, mái tóc đã bạc, đôi tay chai sạn, nay cầm bút với khao khát viết tiếp giấc mơ con chữ còn dang dở.

Ông Hùng hướng dẫn học trò làm mã cổ.

Bạc vàng hàng mã (kỳ 1)

Hàng mã vốn không xa lạ trong đời sống thường ngày của người dân Việt Nam. Hàng mã mang tính chất “thế” cho đồ vật, con vật, thậm chí cả người, nhằm “hiến” về cõi xa xăm, qua đó thỏa mãn nhu cầu tâm linh, tín ngưỡng một cách bức thiết mà bớt đi sự tốn kém.

Hải sản tươi ngon tại chợ Gú. Ảnh: LƯƠNG HÀ

Người về chợ Gú

Chợ Gú nằm ngay bên đường Hổ Đội, xã Thái Thụy, tỉnh Hưng Yên, sát bờ tả của sông Diêm Điền. Từ xưa, chợ Gú vốn là cảng cá của tàu thuyền mỗi chiều về neo đậu. Chợ họp cả ngày. Buổi sáng, hàng hóa là các thứ thu hoạch được trong đồng, ngoài bãi.

Lò làm sợi cao lầu của gia đình ông Trái đang hoàn thiện những khâu cuối cùng.

Thương sợi cao lầu

Nhìn chiếc đồng hồ ám khói treo trên tường, thấy điểm 5 giờ 15 phút, anh Tạ Ngọc Hồng (xã Cẩm Châu, TP Hội An, nay là phường Hội An Đông, TP Đà Nẵng) nhẹ nhàng mở xửng hấp trên bếp củi bập bùng. Khói tỏa nghi ngút, mùi gạo và nước tro quyện vào nhau, thơm ngát.