Bài 3: Phát huy cao độ tinh thần tự quyết, tự chịu trách nhiệm

Vai trò cấp xã được thể hiện rõ rệt

Thực hiện tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng, “phải đặt an toàn tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết”, lãnh đạo tỉnh Nghệ An chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu địa phương khẩn trương thực hiện các biện pháp ứng phó bão.

Tại xã Diễn Châu, với tinh thần “không được chủ quan”, đã di dời được gần 242 hộ dân với 751 nhân khẩu ra khỏi vùng nguy hiểm. Các điểm tránh trú đều được bố trí đầy đủ nhu yếu phẩm, nước uống, hệ thống loa truyền thanh liên tục cập nhật thông tin thời tiết để bà con nắm bắt.

Khoảng 5 giờ đồng hồ trước khi bão đổ bộ vào đất liền, sóng biển dâng cao, vượt bờ kè và tràn vào tuyến đường ven biển Bình Minh ở phường Cửa Lò, lãnh đạo phường và lực lượng chức năng nhanh chóng có mặt chỉ đạo công tác ứng phó.

“Các hộ gia đình ở các khu vực xung yếu và khách lưu trú đã được chúng tôi sơ tán vào buổi sáng nên cũng yên tâm phần nào”, Bí thư Đảng ủy phường Cửa Lò Ngô Đức Kiên cho biết.

Trước khi bão số 5 đổ bộ, tỉnh Nghệ An đã sơ tán gần 40 nghìn người dân của 10 xã, phường ven biển. Cùng với các địa phương ven biển, các địa phương miền núi cũng chủ động sơ tán hàng trăm hộ dân trong diện nguy cơ sạt lở, lũ ống, lũ quét…

Nhôn Mai là xã biên giới đặc biệt khó khăn của tỉnh Nghệ An. Khi địa phương còn chưa kịp khắc phục hậu quả nặng nề đợt lũ lịch sử xảy ra hồi tháng 7, tiếp tục hứng chịu mưa lớn do hoàn lưu bão số 5.

Trước nguy cơ sạt lở và lũ quét luôn rình rập, cấp ủy, chính quyền xã Nhôn Mai đã huy động lực lượng, nhanh chóng sơ tán gần 1.000 nhân khẩu được sơ tán đến nơi an toàn. Phương châm là không để bất kỳ ai ở lại vùng nguy hiểm.

Nhờ kịp thời thực hiện các biện pháp ứng phó, dù có hơn 4.600 nhà bị hư hỏng, tốc mái; hàng chục nghìn cây xanh bị gió quật làm gãy, đổ… tổng thiệt hại ước tính hơn 1.400 tỷ đồng, nhưng trên địa bàn tỉnh Nghệ An không bị thiệt hại về người trong và sau bão số 5.

Xã Mường Típ mới được hình thành sau hợp nhất hai xã Mường Típ và Mường Ải. Ngoài số cán bộ 2 xã cũ, đội ngũ cán bộ, lãnh đạo xã Mường Típ là lãnh đạo, cán bộ chủ chốt Ủy ban nhân dân huyện Kỳ Sơn (cũ) được chỉ định vào nhận nhiệm vụ.

Chỉ mới 22 ngày làm quen với công việc, với địa bàn, còn “lạ nước, lạ cái” nhưng khi xảy ra thiên tai, họ đã không quản ngại khó khăn, nguy hiểm để lo cho từng người dân.

Bà Lang Thị Hồng (66 tuổi), trú tại bản Ta Đo, xã Mường Típ chia sẻ: “Cán bộ mới vào, mới làm, người dân cũng chưa biết mặt, biết tên nhưng qua đợt lũ này thấy cán bộ tận tình lắm, thương dân bản lắm, lo cho dân từng gói mì tôm, từng cân gạo”.

Ta Đo là bản xảy ra 2 trận lũ quét, lũ ống trong vòng chưa đầy 1 tuần. Chưa kịp hoàn hồn sau cơn lũ quét chiều tối 21/7, người dân Ta Đo phải hứng chịu trận lũ thứ 2 sau đó 6 ngày. Hai trận lũ quét, lũ ống trong vòng 1 tuần đã khiến 68 hộ dân bản Ta Đo bị ảnh hưởng về công trình nhà cửa và tài sản.

Vất vả hơn nên đòi hỏi quyết tâm, nỗ lực cao hơn

Đợt mưa lũ lịch sử đã khiến 73 căn nhà của người dân trên địa bàn xã Nhôn Mai bị cuốn trôi, vùi lấp hoàn toàn, 23 căn nhà bị hư hỏng nặng, 142 nhà phải di dời khẩn cấp và 116 nhà có nguy cơ sạt lở. Tổng thiệt hại do lũ lụt gây ra trên địa bàn xã Nhôn Mai ước tính hơn 780 tỷ đồng.

Sau công tác cứu trợ để người dân không bị đói, rét, việc ổn định nơi ăn, chốn ở cho người dân đang được chính quyền địa phương đặt lên hàng đầu.

Bí thư Đảng ủy xã Nhôn Mai Mạc Văn Nguyên, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Lê Hồng Thái với khuôn mặt đen sạm, cháy nắng, trong những bộ quần áo lấm lem bùn đất, ướt sũng mồ hôi trực tiếp có mặt tại bản Na Hỷ, cùng lực lượng Bộ đội biên phòng, Công an, dân quân tự vệ... dọn mặt bằng, dựng một số nhà bạt để người dân có nơi ở tạm trong thời gian chờ tìm đất và nguồn kinh phí xây dựng nhà mới ở khu tái định cư.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Nhôn Mai Lê Hồng Thái cho biết: Sau đợt lũ lịch sử, trụ sở làm việc hư hỏng nặng nề, để bảo đảm an toàn, toàn bộ bộ máy chính quyền xã sẽ chuyển sang trụ sở Ủy ban nhân dân xã Mai Sơn cũ. Con đường sẽ xa hơn, công tác điều hành, chỉ đạo sẽ khó khăn hơn, điều kiện ăn ở, sinh hoạt của anh chị em cũng vất vả hơn, đòi hỏi sự quyết tâm, nỗ lực cao hơn của lãnh đạo, công chức, viên chức, người lao động của xã.

“Giờ nhìn đâu cũng thấy khó khăn, thách thức nhưng cũng chính từ gian khó, chúng tôi đã xây dựng, củng cố được mối đoàn kết, thống nhất cao trong đội ngũ cán bộ, công chức viên chức để cùng gánh vác nhiệm vụ chung” Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Nhôn Mai nhấn mạnh.

Tại phiên họp thường kỳ tháng 8/2025 của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An diễn ra vào ngày 4/9, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh cho biết, trong điều kiện khó khăn về thiên tai lũ lụt, các cấp, các ngành, các địa phương đã rất nỗ lực, cố gắng khắc phục hậu quả cơn bão số 3 và số 5, thực hiện hoàn thành nhiệm vụ theo kế hoạch.

Chỉ rõ một số khó khăn, hạn chế cần khắc phục trong thời gian tới, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương tập trung, khẩn trương khắc phục hậu quả hoàn lưu bão số 3 và bão số 5 gây ra trên địa bàn, huy động tối đa nguồn lực tái thiết hệ thống hạ tầng thiết yếu và hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống, khôi phục sản xuất, kinh doanh trong thời gian sớm nhất. Tăng cường đề cao cảnh giác, chủ động xây dựng phương án ứng phó thiên tai theo phương châm “4 tại chỗ”, bảo đảm an toàn tính mạng cho nhân dân.

Lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An cũng yêu cầu các sở, ban, ngành tiếp tục hỗ trợ, khắc phục, giải quyết các khó khăn vướng mắc trong quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp bảo đảm thông suốt, hiệu quả.

Trước đó, phát biểu tại Hội nghị đánh giá tình hình sau 1 tháng triển khai thực hiện và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn tỉnh Nghệ An, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Nguyễn Đức Trung đánh giá cao những kết quả, ghi nhận Ủy ban nhân dân tỉnh và các sở, ngành, xã, phường đã tích cực triển khai chính quyền địa phương 2 cấp ban đầu được vận hành cơ bản thông suốt, ổn định.

Đặc biệt, trong hơn 1 tháng qua, các xã, phường vừa phải vận hành mô hình mới, vừa phải tiến hành tổ chức đại hội đảng bộ, cấp ủy, chính quyền nhiều xã miền tây đã thể hiện được vai trò chủ động ứng phó, khắc phục hậu quả mưa lũ, bảo đảm an toàn cho người dân, thực hiện đúng tinh thần chính quyền gần dân, sát dân, phục vụ người dân tốt hơn.

Chia sẻ với các xã, phường những khó khăn, vướng mắc, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An cho rằng, đây là điều tất yếu khi vận hành một mô hình mới; đồng thời đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh, các sở, ngành cấp tỉnh, xã phường tập trung từng bước giải quyết những vấn đề khó khăn, vướng mắc trong thẩm quyền, kiến nghị giải quyết những vấn đề vượt thẩm quyền để bảo đảm chính quyền 2 cấp thực sự thông suốt, hiệu quả, không bỏ trống địa bàn, lĩnh vực, không để ảnh hưởng gián đoạn công việc, ảnh hưởng việc phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Có thể nói, nhờ sự chủ động, quyết liệt của Trung ương và tỉnh trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo ứng phó với bão số 3 và mưa lũ do hoàn lưu bão; đặc biệt là vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền cấp xã mới được thể hiện rõ rệt, chủ động ứng phó kịp thời với tình hình mưa bão, lũ lụt nên đã hạn chế được những thiệt hại xảy ra, nhất là thiệt hại về người.

Không chỉ trong thiên tai, công tác khắc phục hậu quả thiên tai cũng được lực lượng trên địa bàn nhuần nhuyễn, đúng vai, đúng việc, được nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.

Bài 2: Thước đo đánh giá năng lực, trách nhiệm của cán bộ

Bài 1: Vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp: Nhìn từ ứng phó thiên tai